Ο Άνθρωπος με το Σιδηρούν Προσωπείον, ο οποίος ήταν διάσημος πολιτικός κρατούμενος της ιστορίας και των θρύλων της Γαλλίας και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για συγγραφείς, όπως ο Βολτέρος και ο Αλέξανδρος Δουμάς, έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα στις 19 Νοεμβρίου του 1703.
Οι θρύλοι πίσω από τον άνθρωπο με το σιδηρούν προσωπείο
Δεν γνωρίζουμε το όνομα του, αλλά ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι το πρόσωπό του ήταν μονίμως καλυμμένο με μία μάσκα από μαύρο βελούδο, την οποία ο θρύλος τη μετέτρεψε σε σιδερένια. Έτσι, ο άνθρωπος αυτός έμεινε στην ιστορία ως ο «άνθρωπος με το σιδηρούν προσωπείον», όπως αρχικά μεταφράστηκε στα ελληνικά το γαλλικό «L’ homme au masque de fer».
Ο άνθρωπος με το σιδηρούν προσωπείον φυλακίστηκε για τις πολιτικές του ιδέες πριν από το 1681 στις φυλακές του Πινιερόλ (σημερινό Πινερόλο της βορειοδυτικής Ιταλίας). Στις 18 Σεπτεμβρίου του 1698 μεταφέρθηκε στις φυλακές της Βαστίλης στο Παρίσι, όπου και πέθανε στις 19 Νοεμβρίου του 1703, επί βασιλείας του Λουδοβίκου του 14ου. Τάφηκε την επόμενη ημέρα στο νεκροταφείο του Αγίου Παύλου και καταγράφηκε στα αρχεία της ενορίας αυτής ως «Μαρσιολί (Marchioly), ετών 45».
Η άγνωστη ταυτότητά του προκάλεσε μία σειρά από υποθέσεις. Το 1711 ταυτίστηκε με τον Άγγλο ευγενή Ρίτσαρντ Κρόμγουελ, γιο του Όλιβερ Κρόμγουελ, το 1745 με τον κόμη Λουδοβίκο του Βερμαντουά, εξώγαμο τέκνο του Λουδοβίκου του 14ου και της μετρέσας του Λουίζ ντε λα Βαλιέρ και το 1883 με τον Μολιέρο, που δήθεν φυλακίστηκε εξαιτίας του «Ταρτούφου».
Το 1771 ο Βολτέρος υποστήριξε ότι ο άνθρωπος με το σιδηρούν προσωπείον ήταν ο εξόριστος δίδυμος αδελφός του Λουδοβίκου του 14ου. Την εκδοχή αυτή υιοθέτησε ο Αλέξανδρος Δουμάς πατέρας στο μυθιστόρημά του «Ο Υποκόμης της Βραζελόνης: Δέκα χρόνια μετά», τελευταίο μέρος της επικής τριλογίας του «Οι Τρεις Σωματοφύλακες», που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες το 1844.
Ο Βολτέρος, ο οποίος φυλακίστηκε για ένα χρόνο στη Βαστίλη το 1717, έλεγε ότι ήρθε σε επαφή με ανθρώπους που παλαιότερα τον είχαν δει από κοντά. Ο Δουμάς όμως, γράφοντας τον «Άνθρωπο Πίσω από τη Σιδερένια Μάσκα», ερεύνησε και αυτός για το ποιος φορούσε τη σιδερένια μάσκα. Έτσι, στο βιβλίο του δεν είναι άλλος από τον δίδυμο αδελφό του Λουδοβίκου….
Η ιστορία του ανθρώπου με το σιδηρούν προσωπείον κέντρισε από πολύ νωρίς και το ενδιαφέρον των ανθρώπων του κινηματογράφου. Το 1909 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη και πιο πρόσφατα σε μια πανάκριβη χολιγουντιανή παραγωγή, με πρωταγωνιστές τους Λεονάρντο ντι Κάπριο, Ζεράρ Ντεπαρντιέ και Τζέρεμι Άιρονς («Ο άνθρωπος με τη σιδερένια μάσκα», 1998).