Η ανησυχία και ο έντονος προβληματισμός των Ελλήνων δημιουργών δεν έχουν τέλος. Σαν να μην έφτανε η πανδημία, με συνεπακόλουθό της το κλείσιμο των καταστημάτων και την αναστολή για δύο χρόνια των εισπράξεων από την εστίαση, η οποία αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων και δικαιωμάτων των δημιουργών, τώρα έρχονται να προστεθούν και τα στοιχεία που κατέγραψε η έκθεση της εταιρείας ορκωτών λογιστών Ernst & Young μετά τον οικονομικό έλεγχο που πραγματοποίησε στον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης για την περίοδο 2018-2019. Τα στοιχεία αυτά δημοσίευσε η «Αυγή» πριν από λίγες μέρες.
Καταγράφοντας την οικονομική κατάσταση του συγκεκριμένου Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης, η έκθεση διαπιστώνει μεγάλες καθυστερήσεις στην καταβολή πνευματικών δικαιωμάτων στους δημιουργούς-μέλη της Αυτοδιαχείρισης, υπέρβαση των διοικητικών και διαχειριστικών εξόδων πέρα από τα προβλεπόμενα από τον νόμο όρια, τη σύναψη δανείου ύψους 1.000.000 ευρώ με την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης (CISAC) με επαχθείς όρους, αλλά και υψηλές αμοιβές του πρώην προέδρου και νυν μέλους του Δ.Σ. του Οργανισμού Γιάννη Γλέζου.
Σε ό,τι αφορά τα οφειλόμενα στους δημιουργούς, η έκθεση διαπιστώνει πως, με βάση τα έσοδά της από πνευματικά δικαιώματα του 2019, η Αυτοδιαχείριση έπρεπε να διανείμει στα μέλη της 3.815.146 ευρώ. Ωστόσο, οι δημιουργοί έλαβαν 2.569.545 ευρώ μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Τα 1.245.601 ευρώ ερευνάται τι απέγιναν. Για το 2018, σύμφωνα με την έκθεση, οφείλονται στους δημιουργούς 33.974 ευρώ.
Σχετικά με την υπέρβαση των διοικητικών και διαχειριστικών εσόδων, η Αυτοδιαχείριση για το 2018 εμφανίζει έσοδα 1.778.712 ευρώ και δαπάνες 1.037.693 ευρώ. Προκύπτει δηλαδή υπέρβαση εξόδων κατά 601.672 ευρώ, φτάνοντας στο 58% των εσόδων της. Επίσης, το 2019 τα έσοδα ανέρχονται στα 7.062.533 ευρώ και οι δαπάνες στα 2.809.771 ευρώ, με την υπέρβαση να φτάνει στο ποσό των 1.277.201 ευρώ και να ανέρχεται στο 39,78% των εσόδων της. Κι αυτό την ώρα που ο νόμος για τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα του 2017 προβλέπει ως ανώτατο όριο διοικητικών δαπανών το 22% των εσόδων ενός Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης.
Επιπλέον, η έκθεση διαπιστώνει ότι για το δάνειο ύψους 1.000.000 ευρώ που έλαβε η Αυτοδιαχείριση από τη CISAC χορήγησε «όλη την περιουσία της ως εξασφάλιση για τη χρηματοδότηση που της παρέχει», ενώ στους δανειακούς όρους προβλέπεται αφενός η «συμμετοχή ενός εκπροσώπου της CISAC στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. ως επιτηρητή, χωρίς δικαίωμα ψήφου», και από την άλλη ότι η αποπληρωμή των ετήσιων δόσεων «πρέπει να καταβάλλεται πριν από την καταβολή μερισμάτων στα μέλη της». Δηλαδή, αν δεν αποπληρώνεται το δάνειο, οι δημιουργοί της Αυτοδιαχείρισης δεν εισπράττουν πνευματικά δικαιώματα.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την έκθεση, ο πρώην πρόεδρος και νυν μέλος της Αυτοδιαχείρισης το 2018 έλαβε ως αμοιβή 69.059 ευρώ, ποσό που ανέρχεται στο 10% των συνολικών εισπράξεων από τα πνευματικά δικαιώματα όλων των δημιουργών-μελών του Οργανισμού, τα οποία για το ίδιο έτος ανέρχονται στα 695.000 ευρώ και τα οποία ακόμα δεν έχουν καταβληθεί.
Εν τω μεταξύ, ενώ το 2018 τα νομικά έξοδα της Αυτοδιαχείρισης για αμοιβές δικηγόρων ήταν 70.000 ευρώ, το 2019 εκτινάχθηκαν στα 265.000 ευρώ για «νομική υποστήριξη και νομικές γνωμοδοτήσεις από καθηγητές πανεπιστημίου στη δικαστική διαμάχη μεταξύ του Οργανισμού και της ΕΥΕΔ» και «δικαστικά έξοδα και νομικές υπηρεσίες σχετικά με το ζήτημα της ανάκλησης λειτουργίας του Οργανισμού».
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2019 δαπανήθηκαν για αμοιβές νομικών συμβούλων 165.235 ευρώ. Το ίδιο έτος δαπανήθηκαν επίσης για αμοιβές νομικών συμβούλων με πάγιες αντιμισθίες επιπλέον 100.595 ευρώ. Συνολικά, δηλαδή, το 2019 δαπανήθηκαν για νομικά έξοδα πάνω από 265.000 ευρώ, για την ακρίβεια εκτινάχθηκαν στα 265.830 ευρώ.
Αξιοσημείωτη, επίσης, είναι η διαπίστωση της έκθεσης ότι οι φορολογικές υποχρεώσεις της Αυτοδιαχείρισης «δεν έχουν εξεταστεί από τις φορολογικές αρχές για τις χρήσεις μετά το 2012». Ως εκ τούτου, όπως σημειώνεται, η Αυτοδιαχείριση «δεν έχει προβεί σε εκτίμηση των πρόσθετων φόρων και των προσαυξήσεων που πιθανόν καταλογιστούν σε μελλοντικό φορολογικό έλεγχο».
Οι δημιουργοί, ιδιαίτερα σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο της πανδημίας, δεν εισπράττουν τα οφειλόμενα από τον ΟΣΔ τους τα οποία έχουν καταβάλει οι χρήστες.
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Πολιτισμού έχει λάβει την έκθεση εδώ και έναν χρόνο, δηλαδή από τον Μάρτιο του 2021, την οποία παρέδωσε η εταιρεία ορκωτών λογιστών.
Ακόμη, αξίζει να αναφερθεί πως μέλη της Αυτοδιαχείρισης ξεκίνησαν καταγγελίες, και έτσι προέκυψε ο έλεγχος της Ernst & Young.
Σοβαρά ερωτήματα
Γιατί το υπουργείο Πολιτισμού, παρά τα αδιάσειστα στοιχεία της έκθεσης, εξακολουθεί να τηρεί σιγήν ιχθύος κρατώντας εδώ και έναν χρόνο την έκθεση της Ernst & Young εν κρυπτώ και γιατί δεν έχει ασκήσει τις ελεγκτικές του αρμοδιότητες, όπως προβλέπει η ελληνική νομοθεσία, και δεν έχει επέμβει εισαγγελέας;
Αξίζει βέβαια να αναφερθεί ότι, με βάση προηγούμενη έκθεση της Ernst & Young του 2016-17 για την Αυτοδιαχείριση, έγινε αφαίρεση της άδειάς της από τον ΟΠΥ για δύο μήνες, και έτσι λειτουργεί προσωρινά με αίτηση αναστολής αυτής της απόφασης και εκκρεμεί η δικαστική διευθέτηση της υπόθεσης.
Παρότι στο καταστατικό της Αυτοδιαχείρισης δεν αναφέρεται πουθενά πως ο πρόεδρος και τα μέλη του ΔΣ θα λαμβάνουν αμοιβή για τις εργασίες τους σχετικά με τις λειτουργίες του Οργανισμού, όπως βλέπουμε στην έκθεση, τελικά αμείβονται.
Η ΕΔΕΜ, με βάση τις ανακοινώσεις που είδαμε, έκανε επανειλημμένες προσπάθειες να ενωθούν οι δύο Οργανισμοί, με την προϋπόθεση να προσκομίσουν, όπως ορίζει ο νόμος για τη συνένωση δύο Οργανισμών, τα οικονομικά τους στοιχεία, υποχρεώσεις, χρέη, εισπράξεις. Γιατί αρνείται η Αυτοδιαχείριση να προσκομίσει τα οικονομικά της στοιχεία;
Παρότι η Αυτοδιαχείριση υποστηρίζει σε ανακοίνωσή της πως το πόρισμα της Ernst & Young αναφέρεται σε παλαιότερα έτη και έχει τακτοποιηθεί, στο πρόσφατο δημοσίευμα βλέπουμε τα πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης. Ωστόσο, είναι ανάγκη το υπουργείο Πολιτισμού και η πολιτεία να πάψουν να σιωπούν, γιατί αυτό, αν μη τι άλλο, δείχνει απαξίωση για τους Έλληνες δημιουργούς. Προστατεύοντας τους δημιουργούς προστατεύεται και το ελληνικό τραγούδι, που είναι ο πολιτισμός μας, η αποτύπωση της ιστορίας μας στο πέρασμα του χρόνου. Στη σκληρή πραγματικότητα της πολιτιστικής απογύμνωσης που βιώνουμε, απότοκο των κοινωνικο-οικονομικών καταστάσεων, το τραγούδι είναι το ιερό που οφείλουμε να διαφυλάξουμε για να έχουμε σύνδεση του χθες με το σήμερα.
Έτσι, το zougla.gr θα παρακολουθεί τις εξελίξεις του συγκεκριμένου ζητήματος και τις προοπτικές της ένωσης των δύο Οργανισμών, που θα διασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τους Έλληνες δημιουργούς.
