Συνέντευξη στη Σπυριδωνία Κρανιώτη
«Γενικά θα έλεγα, όσες πίκρες κι αν χαρίζει αυτή η δουλειά -και είναι πολλές-, πως υπήρξα πολύ τυχερός, και γι’ αυτό πάντα ευγνώμων» αναφέρει μεταξύ άλλων στο zougla.gr ο Κώστας Λειβαδάς, με αφορμή την επερχόμενη συναυλία του με την Ανδριάνα Μπάμπαλη, το Σάββατο 27 Νοεμβρίου, στη μουσική σκηνή Σφίγγα!
Ο ταλαντούχος Κώστας Λειβαδάς δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Σχεδόν 24 χρόνια στον χώρο της μουσικής, μας έχει χαρίσει μοναδικά τραγούδια και έχει διαγράψει μια σημαντική και επιτυχημένη καλλιτεχνική πορεία, αφήνοντας ανεξίτηλο το μουσικό του αποτύπωμα.
Όλοι μας έχουμε τραγουδήσει και αγαπήσει κάποιο από τα υπέροχα τραγούδια του, όπως τα «Μοίρα μου έγινες» και το «Είσαι εσύ ο άνθρωπός μου», μέχρι το «Δεν είναι αργά» και το «Spell», και από το «Κάθε μπαλκόνι έχει άλλη θέα», το «Σαν να μην πέρασε μια μέρα» και το «Για να σε συναντήσω», ως το «Η επιμονή σου», το «Είναι εντάξει μαζί μου» και τα «Παιδιά των δρόμων».
Ο Κώστας Λειβαδάς μιλάει για τη δεκαοκτάχρονη συνεργασία του με την Ανδριάνα Μπάμπαλη και αποκαλύπτει τι ονειρεύεται για την καλλιτεχνική του διαδρομή, καθώς και τι του αρέσει να κάνει όταν δεν εργάζεται.
Τέλος, αναφέρεται στην περίοδο της καραντίνας και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας καλλιτέχνης στην Ελλάδα του 2021.
Συνοδοιπόρος το Σάββατο 27 Νοεμβρίου θα είναι και ο εκρηκτικός, ενστικτώδης, ρομαντικός και σύγχρονος παλιομοδίτης Ρένος Χαραλαμπίδης, που συνδέεται με τον Κώστα από την εποχή που έκαναν μαζί το «Μπλέντερ», παράσταση η οποία πάντρεψε μουσική με πρόζα και διαδρομές σε τραγούδια από το θέατρο και τον κινηματογράφο. Μάλιστα, αυτόν τον καιρό σχεδιάζουν και την ηχογράφηση ενός καινούργιου τραγουδιού, ενώ μαζί με τα τραγούδια που θα τραγουδήσει ο Ρένος (του Κώστα και άλλων που έχουν αγαπήσει από παιδιά) μας φυλάει για έκπληξη μοναδικά κείμενα και απολαυστικές διηγήσεις.
Τι θα ακούσουμε στις επερχόμενες συναυλίες σας στη μουσική σκηνή Σφίγγα;
Σίγουρα, όλα τα αγαπημένα μας τραγούδια, από το «Μοίρα μου έγινες» και το «Είσαι εσύ ο άνθρωπός μου», μέχρι το «Δεν είναι αργά» και το «Spell», και από το «Κάθε μπαλκόνι έχει άλλη θέα», το «Σαν να μη πέρασε μια μέρα» και το «Για να σε συναντήσω», ως το «Η επιμονή σου», το «Είναι εντάξει μαζί μου» και τα «Παιδιά των δρόμων». Φυσικά, θα είναι η πρώτη φορά, μετά τα όσα περάσαμε, που θα παιχτούν και τραγούδια από τον καινούργιο προσωπικό μου δίσκο «Περιοδεία εντός» -που κυκλοφόρησε μέσα στην καραντίνα- και δεν είχαμε την ευκαιρία να τα μοιραστούμε με τον κόσμο «ζωντανά». Ανάμεσα σε αυτά είναι και δύο ντουέτα με τις πιο στενές μου φίλες: την Ανδριάνα Μπάμπαλη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου. Και, όπως πάντα, δεν θα λείψουν και αγαπημένα μας τραγούδια άλλων δημιουργών που πάντα έχουν εξέχουσα θέση στα live μας με την Ανδριάνα, αλλά αυτά σας τα φυλάω για έκπληξη!
Με την Ανδριάνα Μπάμπαλη συμπληρώνετε 18 χρόνια συνεργασίας και κοινής μουσικής διαδρομής. Μιλήστε μας για αυτό.
Τι να πω πια γι’ αυτή τη σχέση, με την Ανδριάνα μεγαλώσαμε μαζί. Μαζί ξεκινήσαμε με την μπάντα του Νίκου Πορτοκάλογλου πριν από πολλά χρόνια -παιδιά ακόμα- και μας δένει, εκτός από την κοινή επαγγελματική διαδρομή, μια πολύ βαθιά φιλία. Δεν βλεπόμαστε κάθε μέρα, αλλά μιλάμε σχεδόν καθημερινά στο τηλέφωνο και γελάμε πάρα πολύ. Και, βέβαια, παρόλο που είχαμε αρκετά χρόνια να μοιραστούμε κάποιο τραγούδι μέχρι το ντουέτο «Αν εμείς χωρίσουμε», που περιλαμβάνεται στον καινούργιο μου δίσκο, κάθε χρόνο κάνουμε παραστάσεις μαζί όλα αυτά τα χρόνια. Ήρθε πάντως η ώρα να ξανακάνουμε και τραγούδια μαζί.
Πείτε μας λίγα λόγια για το τραγούδι-ντουέτο «Αν εμείς χωρίσουμε», καθώς και για το άλμπουμ σας «Περιοδεία εντός».
Ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2020 και περιλαμβάνει 16 τραγούδια. Είναι ένα άλμπουμ που νομίζω πως περνάει αβίαστα σαν σερφάρισμα απ’ όλα τα μουσικά είδη που αγάπησα, και απ’ αυτή την περιοδεία δεν θα μπορούσαν να λείπουν αγαπημένοι συνεργάτες και φίλοι: η Ελένη Τσαλιγοπούλου, ο Κώστας Μακεδόνας, η Ανδριάνα Μπάμπαλη, ο Τάσος Σκούρας και πολλοί αγαπημένοι φίλοι μουσικοί. «Περιοδεία εντός» θα πει αρχίζω πάλι από την αρχή, περνάω μέσα μου ξανά απ’ όλες τις μεγάλες μου αγάπες και εντοπίζω ξανά αυτά που με σημάδεψαν και με διαμόρφωσαν… Άλλοτε όπως τα νιώθω σήμερα, άλλοτε χωρίς να έχει αλλάξει τίποτα, άλλοτε επαναπροσδιορίζοντάς τα.
Το «Αν εμείς χωρίσουμε» είναι το πρώτο τραγούδι που έγραψε κάποια για μένα και τη σχέση μας. Πάντα συνέβαινε το αντίθετο, δηλαδή εγώ έγραφα τα λόγια… Τα λόγια εδώ τα έχει γράψει η Αγλαΐα Σφήκα, που είναι η συνοδοιπόρος μου και στη ζωή, κι αυτό το κάνει πολύ ξεχωριστό.
Και, φυσικά, είμαι πολύ χαρούμενος που με την Ανδριάνα, που μεγαλώσαμε μαζί και καλλιτεχνικά και κυριολεκτικά, τραγουδήσαμε ξανά ένα ντουέτο και ιδιαίτερα αυτό το τραγούδι, που νιώθουμε πως αρχίζει και έναν καινούργιο κύκλο συνεργασίας.
Aπό το 1997 μάς χαρίσατε μοναδικά τραγούδια, κι όλα αυτά τα χρόνια έχετε διαγράψει μια σημαντική και επιτυχημένη καλλιτεχνική πορεία. Ποιες ήταν οι πιο έντονες στιγμές και συνεργασίες που κρατάτε στη μνήμη σας από αυτή τη διαδρομή;
Τι να πω… Επειδή έχω και πολύ γερή και καλή μνήμη, είναι αμέτρητες οι στιγμές και οι σταθμοί σε κάθε συνεργασία: τραγούδια καθοριστικά και για μένα και για τον κόσμο που τα αγάπησε, νύχτες και παραστάσεις αξέχαστες, είναι φυσικό με τους πιο αγαπημένους μου και τους πιο κοντινούς μου να είναι όλες οι αναμνήσεις πιο έντονες. Όμως, γενικά θα έλεγα, όσες πίκρες κι αν χαρίζει αυτή η δουλειά -και είναι πολλές- πως υπήρξα πολύ τυχερός, και γι’ αυτό πάντα ευγνώμων.
Ποια ήταν τα πρώτα σας μουσικά ακούσματα και ποιο είδος τραγουδιού αγαπάτε περισσότερο;
Πάντα ένιωθα ότι ο πατέρας μου είναι το λαϊκό τραγούδι και η μάνα μου το ηλεκτρικό και το ελαφρό – και έτσι ήτανε στ’ αλήθεια τα ακούσματά τους και η παρακαταθήκη τους, και έτσι ήτανε και στη ζωή. Ο πατέρας μου ήτανε ένας λαϊκός άνθρωπος με πάρα πολλούς λαϊκούς δίσκους, ενώ, αντίθετα, η μάνα μου -αφύσικο για την Αθήνα της δεκαετίας του ’60- είχε μια πολύ μεγάλη δισκοθήκη του rock ‘n’ roll της εποχής της, από τον Έλβις μέχρι τον Χέντριξ, και ταυτόχρονα άκουγε πολύ και το ελαφρό τραγούδι, το τραγούδι των τροβαδούρων, από τον Σαββόπουλο και το Νέο Κύμα. Κι αυτός ήταν ένας πολύ καταλυτικός συνδυασμός βάσης για μένα.
Πώς σας αρέσει να εκφράζεστε μουσικά; Προτιμάτε μεγάλους χώρους, συναυλίες, ή πιο ατμοσφαιρικούς και μικρούς χώρους όπου ο ένας νιώθει την ενέργεια του άλλου;
Όλοι οι χώροι έχουν τη δύναμη και τη σημασία τους και την ξεχωριστή τους ενέργεια, και ανά πάσα στιγμή μπορούν να σου αποκαλύψουν και να σου προσφέρουν μαγικές στιγμές ανάλογα με το σχήμα ή το έργο που φιλοξενούν. Όμως, πραγματικά την αμεσότητα του μικρού χώρου, της θεατρικής σκηνής και του ζεστού μαζεμένου κλαμπ για μουσική και χορό δεν μπορείς να τη βρεις πουθενά, εγώ τουλάχιστον εκεί έμαθα και ξέρω πως η επικοινωνία και η λειτουργία του τραγουδιού μπορεί να φτάσει το μέγιστο δυνατό, και το ζητούμενο – να συναντηθούμε αληθινά.
Πώς διαχειριστήκατε όλο αυτό το διάστημα την περίοδο της καραντίνας;
Δεν μπόρεσα να ασχοληθώ όσο πρέπει με την ταξινόμηση υλικού και οικιακές ανακατάξεις. Βέβαια, για πάνω από έναν χρόνο ασχολιόμουν καθημερινά με τον καινούργιο δίσκο, και το «Περιοδεία εντός» τελικά κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2020, αλλά ήδη από τα τέλη του 2019 είχαν κυκλοφορήσει τραγούδια του στο ραδιόφωνο και στο Διαδίκτυο. Επίσης, έκανα μουσική για το θέατρο και κάποιες συναυλίες, τόσο διαδικτυακές όσο και… καλοκαιρινές. Ήθελε πολύ καλή διαχείριση και δύναμη όλο αυτό μέσα σε αυτές τις συνθήκες. Βέβαια, βρήκα χρόνο να μελετήσω με την άνεσή μου πιάνο και να διαβάσω κάποια βιβλία που με ενδιέφεραν πολύ. Όμως, επειδή έχασα τη μητέρα μου και τον έναν από τους θείους μου στις αρχές του ’20, είχα να διαχειριστώ το πένθος μου και να ζήσω τα στάδιά του ένα-ένα… Ήδη πριν από την καραντίνα ήμουν πολύ χαμηλά στο έδαφος μετά από τέτοιες απώλειες, και έτσι δεν έπεσα από κανένα σύννεφο… Έχω δρόμο ακόμα.
Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που καλείται να αντιμετωπίσει ένας καλλιτέχνης στην Ελλάδα του 2021;
Ε, τι να πρωτοπεί κανείς. Είμαστε βαλλόμενοι από παντού και στην πραγματικότητα ο χώρος συντετριμμένος: δισκογραφία ανύπαρκτη, τα πνευματικά δικαιώματα προσπαθούν να βρουν τον δρόμο τους, συναυλίες ανύπαρκτες, πολύ μικρή βοήθεια για να αντέξει κανείς, ειδικά με οικογένεια να ζει αξιοπρεπώς… Πρέπει να ξαναδούμε τον κλάδο μας από την αρχή και να συνεργαστούμε καλά για το μέλλον μας, να πάρουμε τον εαυτό μας και εμείς πολύ στα σοβαρά όπως μας αξίζει. Πάντα θα υπάρχουν και κάποιοι πιο ευνοημένοι, βέβαια, ή κάποιοι με όρεξη για γιορτές μέσα σε μια τραγική περίοδο, αλλά και τι μ’ αυτό; Απλώς επιβεβαιώνει τον τραγικό κανόνα.
Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας εκτός σκηνής σε κάποιον που θα ενδιαφερόταν να σας γνωρίσει; Τι σας αρέσει να κάνετε όταν δεν εργάζεστε;
Πάντα παρακολουθώ online συναυλίες μεγάλων καλλιτεχνών του εξωτερικού αργά το βράδυ, παρακολουθώ φανατικά όλα τα σπορ, περπάτημα και βόλτες στη θάλασσα τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα και, φυσικά, τον πιο πολύ χρόνο τον αφιερώνω στους πολύ «δικούς» μου ανθρώπους και στα σκυλιά μου: τον Δράκο και τον Ρόκυ. Επίσης, το πρώτο πράγμα που θα είχα απαντήσει πριν από την πανδημία είναι ότι πάντα μα πάντα ψάχνω μια καλή αφορμή για ένα ταξίδι. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει, είναι βέβαιο πως θα την επινοήσω με ακρίβεια!
Στην καθημερινότητά σας τι σας δίνει χαρά και από πού την αντλείτε για να είστε καλά;
Σίγουρα, η ουσιαστική ανθρώπινη επαφή, η μουσική, η επαφή με τη φύση, η ποιητική διάσταση της ζωής. Καταλαβαίνω ότι αντλώ δύναμη και χαρά από πολύ απλά πράγματα, που είναι όμως παντοδύναμα. Επίσης, πηγαίνω πολύ συχνά σε μια φάρμα στη Νέα Μάκρη και χαζεύω τα ζώα, κι αυτό με χαλαρώνει πάρα πολύ. Κάθε φορά που πάω γυρνάω καινούργιος.
Τι άλλο περιλαμβάνουν τα άμεσα επαγγελματικά σχέδιά σας και τι ονειρεύεστε για την καλλιτεχνική σας πορεία;
Αυτό το διάστημα γράφω πάρα πολύ και περνάω ατελείωτες ώρες στο πιάνο. Αισθάνομαι πως ήρθε η ώρα να ξαναδώσω τραγούδια και μαζεύω σιγά-σιγά και με χαρά νέο υλικό. Ήδη συζητάω με κάποιους τραγουδιστές που αγαπώ πολύ και δεν έχει τύχει να συνεργαστώ και φυσικά με τους συνήθεις υπόπτους που αγαπώ και θαυμάζω! Βέβαια, ο δίσκος «Περιοδεία εντός» είναι πολύ καινούργιος ακόμα και με απασχολεί πολύ! Επίσης, ακολουθούν παραστάσεις όπως πάντα με το χοροθέατρο της Δαγίπολης. Η επόμενη μάλιστα είναι το Σάββατο 5 Δεκεμβρίου στο Δημοτικό Θέατρο στην Κεφαλλονιά.
Για τις ζωντανές εμφανίσεις, βλέποντας την έξαρση της πανδημίας, δεν μπορείς να μιλήσεις με σιγουριά ακόμα, δυστυχώς. Όμως, ήδη αυτή το πρώτο Σάββατο στη Σφίγγα μάς έδωσε τόση χαρά και ενέργεια, που πρώτα απ’ όλα δεν βλέπουμε την ώρα για τη δεύτερη εμφάνιση με τον Ρένο καλεσμένο, κι από κει και πέρα να παίξουμε όσο πιο πολύ μπορούμε και γίνεται, με σεβασμό πάνω απ’ όλα στην ανθρώπινη ζωή και στην ασφάλεια όλων μας. Πάνω απ’ όλα να είμαστε και εμείς γεροί και καλότυχοι!
