H Marisa Merz, γνωστή για τη χρήση ασυνήθιστων υλικών, όπως χάλκινο σύρμα, πηλός και κερί, είναι μία από τις κεντρικές φιγούρες και μοναδική γυναίκα εκπρόσωπος της Arte Povera: Του ιστορικού κινήματος που σχηματίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960, θέτοντας σε αμφισβήτηση παγιωμένες αντιλήψεις και παραδοχές σχετικά με τις διαδικασίες και τα υλικά που καθόριζαν τη μέχρι τότε καλλιτεχνική πρακτική της δύσης. Σε μια προσπάθεια να ανατρέψει το καθεστώς ελίτ που είχαν αποκτήσει τα έργα τέχνης, στο πλαίσιο της καταναλωτικής κουλτούρας και του προηγμένου καπιταλισμού, η Μerz ενσωματώνει στα έργα της καθημερινά και οργανικά υλικά.
Ποια είναι η Marisa Merz
Γεννημένη το 1926 στο Τορίνο της Ιταλίας, μοιράστηκε με τον σύζυγό της Mario Merz για περισσότερο από 50 χρόνια, μια διεθνούς ακτινοβολίας κοινή καλλιτεχνική πορεία. Ως δύο από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, προσκλήθηκαν από μουσεία σε όλο τον κόσμο, ταξιδεύοντας από την Αυστραλία έως την Αμερική και από την Γερμανία έως την Ιαπωνία. Τo 2013 στην Μπιενάλε της Βενετίας της απονεμήθηκε ο Χρυσός Λέων για την πολύχρονη προσφορά της στην τέχνη.
Mario και Marisa Merz στην γκαλερί L’Attico, Ρώμη (1969), Παραχώρηση Αρχείο Ιδρύματος Merz
Έχοντας ασπαστεί τη φράση της Simone de Beauvoir «Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι», η Merz υπήρξε από τη δεκαετία του ’60 μία από τις πρωτοπόρους της φεμινιστικής τέχνης στη χώρα της με τη βαθιά πολιτική σημασία του όρου.
Χρησιμοποιώντας αφηρημένες, οργανικές μορφές, η Merz δημιουργεί οικεία πορτραίτα και γλυπτά, που επιμένουν στην υποκειμενικότητα, εκπέμπουν ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο μήνυμα αλλά και την σταθερή πεποίθηση της καλλιτέχνιδας ότι κάθε σχήμα πρέπει να είναι ικανό να μετατρέπεται πάντα σε ένα άλλο σχήμα.
Την ιδέα αυτή αποτυπώνει σε μία από τις σπάνιες βιογραφικές αναφορές της λέγοντας: «Δεν θα ξεχάσω ποτέ την στιγμή που διδάχθηκα στο σχολείο για το πώς η μια κάμπια μετατρέπεται σε πεταλούδα. Ακόμη και τώρα το σκέφτομαι σαν να μην έχει περάσει καθόλου καιρός».
Χωρίς καμία διάκριση ανάμεσα στην τέχνη και την ζωή, χρησιμοποιεί χειροτεχνίες και αντισυμβατικά υλικά για να εξερευνήσει τις άπειρες δυνατότητες της καθημερινότητας, ενώ πολλές φορές υιοθετεί παραδοσιακές τεχνικές που σχετίζονται με έθιμα του γυναικείου οικιακού περιβάλλοντος όπως πχ. πλέξιμο. Η ιδέα του σπιτιού ως σφαίρα του ιδιωτικού, οικείου και θηλυκού στοιχείου είναι από τις κεντρικές αναφορές στη δουλειά της.
Το στούντιο της Μarisa Merz στο Τορίνο. Φωτογραφία: Renato Ghiazza
Στα έργα της αναδεικνύεται, επίσης, η εικόνα του προσώπου, σύμβολο του αιώνιου ανθρώπινου πνεύματος. Αυτά τα πρόσωπα χαρακτηρίζονται από φευγαλέες γραμμές και αφηρημένες φόρμες. Οι φιγούρες της Merz αψηφούν εκφράσεις της ατομικής ταυτότητας, θυμίζουν φαντάσματα και μοιάζουν να είναι αποκομμένα από οποιοδήποτε κοινωνικό ή αφηγηματικό πλαίσιο, σαν να αιωρούνται για πάντα μέσα στον χρόνο.
Τι θα δούμε στην έκθεση
Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και έργα σε χαρτί. Ανάμεσά τους και έργα από την πρόσφατη μεγάλη αναδρομική της έκθεση The Sky is a Great Space που παρουσιάστηκε στο Metropolitan Museum of New York και ταξίδεψε στη συνέχεια σε άλλα σημαντικά μουσεία (Hammer LA, Serralves Πορτογαλία, Museum de Moderne Salzburg).
Έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες ατομικές εκθέσεις σε μουσεία παγκοσμίως όπως: Centre Internationale d’art et du Paysage, ÎIe de Vassivière, Γαλλία (2010), Museo d’Arte Contemporanea Donnaregina, Νάπολη (2007), Stedelijk Museum, Άμστερνταμ (1996), Kunstmuseum Winterthur, Ελβετία (1995 και 2003), Centre Georges Pompidou, Παρίσι (1994), Modern Art Gallery Villa delle Rose, Μπολόνια (1998), Querini Stampalia Foundation, Βενετία (2011), Μerz Foundation, Τορίνο (2012), Serpentine Gallery, Λονδίνο (2013), Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη (2017).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Γκαλερί Bernier/Eliades, Επταχάλκου 11, Θησείο
Διάρκεια: έως τις 14 Φεβρουαρίου
Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή 10:30-18.30 και Σάββατο 12:00-16:00
Είσοδος ελεύθερη
Μαρία Μίσσια, Λουκία Σταύρου
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ