Ένα ξεχωριστό αρχαιολογικό κάστρο, για το οποίο η έρευνα συνεχίζεται σταθερά τα τελευταία χρόνια δεσπόζει στον οικισμό της Βελίκας του Δήμου Αγιάς της Λάρισας πάνω σε κατάφυτο λόφο και σε μικρή απόσταση από την παραλία της περιοχής.
Πρόκειται για το «Κάστρο της Βελίκας» το οποίο σύμφωνα με τη μέχρι σήμερα αρχαιολογική έρευνα χρονολογείται στην περίοδο του Ιουστινιανού, αλλά είναι κτισμένο στα ερείπια αρχαίας οχύρωσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας το κάστρο έχει έκταση 21 στρεμμάτων με πάχος τείχους δύο μέτρα, ενώ το ύψος του φθάνει κατά τόπους τα τρία μέτρα. Στο σημείο έχουν αποκαλυφθεί πέντε πύργοι και δύο πύλες. Στη νότια πλευρά, παράλληλα με το βυζαντινό τείχος, διατηρείται σημαντικό τμήμα της αρχαίας οχύρωσης.
Η θέση του κάστρου στόχευε στον έλεγχο του κάμπου καθώς και την παραλιακή διαδρομή του Κισσάβου. Στο σημείο έχει εντοπιστεί οχύρωση τριών περιόδων, από την αρχαία εποχή μέχρι την πρώιμη βυζαντινή περίοδο.
Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας Σταυρούλα Σδρόλια, το «Κάστρο της Βελίκας» έχει τεράστιο αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον καθώς από τα ευρήματα πολλά στοιχεία αναδεικνύουν τον τρόπο οργάνωσης των κοινωνιών της εποχής.
Μεταξύ άλλων η κ. Σδρόλια σημείωσε πως το κάστρο αφορούσε οχυρό προστασίας του οικισμού ο οποίος κατά βάση ήταν αγροτικός, ενώ τόνισε πως το κάστρο είχε και ρόλο αποθήκευσης προϊόντων – εμπορευμάτων που διακινούταν μέσω της θάλασσας.
«Τα καράβια περνούσαν και μετέφεραν εμπορεύματα και από την νότια Ελλάδα, αλλά επίσης πιστεύεται πως βρισκόταν μέσα στη γραμμή εφοδιασμού των οικισμών των κάστρων της Μαύρης Θάλασσας. Υπάρχουν πολλά ευρήματα που προέρχονται από τη σημερινή Παλαιστίνη, από την Αφρική και άλλα μέρη, γι’ αυτό κρίνουμε ότι το κάστρο είχε και τέτοιο ρόλο. Υπήρχε ένα μεγάλο δίκτυο που το βυζαντινό κράτος το είχε αφιερώσει στον εφοδιασμό, όχι μόνο των πόλεων, αλλά και των κάστρων που ήταν πάρα πολλά» τόνισε η κ. Σδρόλια.
Αξίζει να σημειωθεί, πως η έρευνα για το «Κάστρο της Βελίκας» έχει πολύ δρόμο μπροστά της, καθώς από τα 21 στρέμματα έχουν αποκαλυφθεί και μελετηθεί τα ευρήματα εντός των τριών στρεμμάτων. Αρκετά καλοκαίρια στις ανασκαφές φιλοξενούνται φοιτητές αρχαιολογίας Πανεπιστημίων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ συμμετέχουν και αρκετοί εθελοντές.
Τα τελευταία χρόνια στο «Κάστρο της Βελίκας» διοργανώνεται φεστιβάλ την περίοδο του Αυγούστου με έντονο ενδιαφέρον, ενώ καταγράφεται σημαντική ανταπόκριση των επισκεπτών τόσο από τις γύρω περιοχές, άλλα και από διάφορα σημεία της Ελλάδας. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται για τον εορτασμό της Αυγουστιάτικης πανσελήνου παρουσιάζοντας δρώμενα χορού, ποίησης, πολλή μουσική αλλά και ξεχωριστές περιηγήσεις στους αρχαιολογικούς χώρους .
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
