Στις 16 Δεκεμβρίου ανοίγει στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών μια μεγάλη έκθεση με θέμα «Ξεριζωμοί» με μαρτυρίες μέσα από την τέχνη την περίοδο 1922-2022. Σύμφωνα με τη Γενική Διευθύντρια του Τελλόγλειου Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, η έκθεση αυτή είναι ουσιαστικά η πρόταση του Ιδρύματος Τεχνών για την επέτειο των εκατό χρόνων από το 1922 και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ένα μεγάλο σύνολο από σχέδια και ακουρέλλες κυρίως του Σπύρου Παπαλουκά που απέκτησε το Τελλόγλειο κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
«Το ελληνικό κράτος έστειλε τρεις ζωγράφους στη Σμύρνη για να να αποτυπώσουν την εκστρατεία, την καταστροφή. Αυτοί ήταν ο Σπύρος Παπαλουκάς, ο Περικλής Βυζάντιος και ο Παύλος Ροδοκανάκης. Από τον Ροδοκανάκη δεν σώζεται τίποτε. Από τον Παπαλουκά και τον Βυζάντιο σώθηκαν μόνο ελάχιστα δείγματα, μόνο τα λίγα σχέδια που θα δείξουμε στο Τελλόγλειο. Οι τρεις αυτοί ζωγράφοι έκαναν μια έκθεση το 1922, τον Ιούνιο στην Αθήνα, οργανωμένη από τον στρατό. Μετά τους ήρθε η ιδέα να μεταφέρουν αυτή την έκθεση στη Σμύρνη και φθάσανε στη Σμύρνη παραμονές της καταστροφής με αποτέλεσμα να καούν τα έργα, να μη σωθεί τίποτε. Σώθηκαν μόνο κάποια σχέδια λίγα μικρά του Βυζάντιου που ευτυχώς τα βρήκαμε και θα τα έχουμε στην έκθεση. Θα ξεκινήσουμε λοιπόν από αυτή την εικαστική μαρτυρία που αρχίζει από τα σχέδια του Παπαλουκά την ώρα που ο κόσμος πέφτει από την παραλία της Σμύρνης στις βάρκες. Είναι λίγα αλλά είναι συγκλονιστικά» ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Βουτυρά κατά τη διάρκεια εκδήλωσης για τα 10 τελευταία χρόνια (2013-2022) δράσεων του Ιδρύματος.
Παράλληλα γνωστοποίησε ότι θα παρουσιαστούν έργα του Παπαλουκά από την περίοδο που πήγε στο Άγιον Όρος όπου και συναντήθηκε με τον Φώτη Κόντογλου και τον Στρατή Δούκα. Στο δεύτερο μέρος της έκθεσης, με σύγχρονες πλέον αναφορές, θα παρουσιαστούν βίντεο, φωτογραφίες και έργα από την Άννα – Μαρία Τσακάλη, τον Δημήτρη Μεσσήνη, τον Γιώργο Κατσάγγελο και τον Χρήστο Αλαβέρα ενώ θα προβάλλεται ταινία του Γιώργου Ζώη που περιέχει αναφορές στο θέμα των προσφύγων. Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 2 Απριλίου.
Η έκδοση του καλλιτεχνικού απολογισμού της δεκαετίας
Παρουσιάζοντας την πλούσια δίγλωσση έκδοση του καλλιτεχνικού απολογισμού της δεκαετίας, η κ. Βουτυρά δήλωσε χαρακτηριστικά ότι όταν ολοκληρώθηκε ο τόμος, οι δημιουργοί του δεν πίστευαν ότι έγιναν τόσα πράγματα σε μια δεκαετία που άρχισε και τελειώνει πάρα πολύ δύσκολα, με την οικονομική κρίση και τον covid.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται στον τόμο, στη δεκαετία 2013- 2022, το Τελλόγλειο επισκέφθηκαν 254.830 άνθρωποι, εκ των οποίων 146.887 μαθητές και μαθήτριες και 107.943 μεμονωμένοι επισκέπτες. Παράλληλα διοργανώθηκαν 106 εκθέσεις, 4.529 ξεναγήσεις, 442 εκδηλώσεις, 95 εργαστήρια για παιδιά και 84 εργαστήρια ενηλίκων. Σε ό,τι αφορά το αρχείο Σπητέρη έγιναν 45.950 δράσεις πλήρους τεκμηρίωσης αρχειακού υλικού, 99.827 ψηφιοποιήσεις αρχειακού υλικού, 79.151 εγγραφές στην ψηφιακή βάση και 36.780 εγγραφές προσβάσιμες στο κοινό. Σχετικά με τη συλλογή έργων έγινε η καταγραφή και τεκμηρίωση 9.812 έργων τέχνης, η διευρυμένη τεκμηρίωση 11.534 έργων τέχνης, ενώ καταγράφονται 1.945 έργα από δωρεές και 9.016 ψηφιοποιήσεις. Η βιβλιοθήκη, άλλωστε, περιλαμβάνει 15.964 ενσωματώσεις στον Online κατάλογο του ΑΠΘ και 3.296 βιβλία από δωρεές.
Σημαντικές στιγμές, το παρόν και το μέλλον
Παραθέτοντας ορισμένες σημαντικές στιγμές, η κ. Βουτυρά χαρακτήρισε καταπληκτική χρονιά το 2016 οπότε έγιναν οι εκθέσεις Ντελακρουά και Φιλιποτό αλλά και αφιερώματα σε σημαντικούς ζωγράφους και ποιητές. Ως την πανδημία έγινε η έκθεση 80 έργων γλυπτικής του Νοβέλο Φινότι. Μετά την πανδημία έγινε η μεγάλη έκθεση «Λεωνίδας, Ναπολέων, Μπότσαρης» με πολύ σημαντικά έργα που ήρθαν από την Αμερική, την Ιταλία και τη Γαλλία ενώ ακολούθησε η μεγάλη έκθεση για τον Γιαννούλη Χαλεπά που άγγιξε τον αριθμό των 18.000 επισκεπτών, κάτι που είχε να γίνει από την έκθεση για τους Πικάσο και Μιρό, το 2008- 2009.
Παρουσιάζοντας τη δραστηριότητα του Τελλόγλειου αυτή τη στιγμή, επισήμανε ότι περιλαμβάνει μια πολύ σπουδαία μεγάλη συλλογή του Κομνηνού, μια έκθεση για το περιβάλλον που λέγεται «φύση, κραυγές και ψίθυροι», μια έκθεση του Αριστοτέλη Βασιλικιώτη και μια συγκινητική δωρεά της Ελένης Βασιλοπούλου η οποία έκανε μια σειρά έργων για το θέμα του καρκίνου του μαστού.
Στα όσα σχεδιάζονται για το επόμενο χρονικό διάστημα, εκτός από την έκθεση «Ξεριζωμοί»,τόνισε ότι θα παρουσιαστεί η έκθεση της Ιωάννας Σπητέρη την άνοιξη του 2023 ενώ θα υπάρξει την ίδια χρονιά μια άλλη πολύ σημαντική συνεργασία, με το Μουσείο Ευρωπαϊκής Ιστορίας στις Βρυξέλλες από όπου θα έρθει μια μεγάλη έκθεση ιστορίας της πολιτικής αφίσας.
Κατά την εκδήλωση, η αδελφή της Αλίκης Τέλλογλου, Αιμιλία Ωρολογά Ζέρβα, αναφέρθηκε στο έργο του Τελλόγλειου και σημείωσε χαρακτηριστικά ότι ήταν μεγάλη τιμή όταν ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, μαθαίνοντας για την έκθεση «Λεωνίδας, Ναπολέων, Μπότσαρης» ζήτησε να τεθεί υπό την αιγίδα του.
Η κ. Βουτυρά έκλεισε την εκδήλωση, αναφερόμενη στις συνεργασίες του Τελλόγλειου με χώρες του εξωτερικού όπως η Γαλλία και η Ιταλία ενώ απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων εκτίμησε ότι θα πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές στη νομοθεσία ιδιαίτερα στον τομέα των δωρεών.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
