Ο γνωστός μύθος του χρυσόμαλλου δέρατος, του Ιάσονα και της Αργοναυτικής Εκστρατείας είχε ένα -ιστορικό- «χρυσό» υπόβαθρο. Αυτό έχει να κάνει με την ύπαρξη άφθονου χρυσού σε εκείνη την περιοχή του Εύξεινου Πόντου (σημερινή Γεωργία), σε τέτοιο βαθμό που ψήγματα του πολύτιμου μετάλλου παρασύρονταν από τα νερά των ποταμιών και κολλούσαν στα δέρατα (δέρματα, προβιές) των ζώων που έκτρεφαν οι ντόπιοι.
Μια νέα μελέτη Γεωργιανών γεωλόγων αναφέρει ότι ο μύθος του χρυσόμαλλου δέρατος είναι μεν προϊόν της πλούσιας φαντασίας των αρχαίων Ελλήνων, ωστόσο έχει ρίζες σε ιστορικά δεδομέναΑυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας μελέτης Γεωργιανών γεωλόγων που έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες εκτιμήσεις ότι ο μύθος είναι μεν προϊόν της πλούσιας φαντασίας των αρχαίων Ελλήνων, ωστόσο έχει ρίζες σε ιστορικά δεδομένα.
Σύμφωνα με τη βρετανική «Daily Mail», ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον γεωλόγο δρα Αβνταντίλ Οκροστσβαρίτζε από το Ινστιτούτο Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου Ίλια της Τυφλίδας, πραγματοποίησε εκτεταμένη έρευνα για τα αποθέματα χρυσού στην ορεινή περιοχή Σβανέτι της βορειοδυτικής Γεωργίας, που αποτελούσε μέρος του αρχαίου πλούσιου βασιλείου της Κολχίδας (σ.σ.: την πατρίδα της μυθικής Μήδειας που ιστορικά υπήρξε από τον 6ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ. Μέχρι σήμερα παραμένει διαφιλονικούμενη η ακριβής επικράτεια του εν λόγω βασιλείου).
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο διεθνές γεωλογικό περιοδικό «Quaternary International».
Ειδικότερα, η μελέτη άνω των 1.000 δειγμάτων του εδάφους, με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, έδειξε ότι η εν λόγω περιοχή ήταν και παραμένει σήμερα πλούσια σε κοιτάσματα χρυσού. Όπως ανέφεραν οι ερευνητές, οι αρχαίοι χωρικοί χρησιμοποιούσαν προβιές για να μαζέψουν τα ψήγματα χρυσού από τα ποτάμια στην περιοχή τους. Τα δέρματα τοποθετούνταν στην κοίτη του ποταμιού, παγιδεύοντας πάνω του τα κομματάκια του πολύτιμου μετάλλου.
Ο χάρτης του βασιλείου της Κολχίδας
Έτσι, πιθανότατα προέκυψε η εικόνα ενός δέρματος διάσπαρτου με χρυσάφι, που τελικά οδήγησε στον μύθο του χρυσόμαλλου δέρατος. Οι Γεωργιανοί γεωλόγοι πιθανολογούν ότι η εκστρατεία του Ιάσονα και των Αργοναυτών του ήταν ένα πραγματικό συμβάν, που είχε ως κίνητρο την επιθυμία των Ελλήνων να μάθουν περισσότερα για τον χρυσό εκείνης της περιοχής και για την ειδική τεχνική των ντόπιων να τον συλλέγουν με τη βοήθεια δερμάτων ζώων.
Η «Αργώ» και το ταξίδι της, που έγινε πριν από τον Τρωικό πόλεμο, περιγράφεται από τον Όμηρο στην «Οδύσσεια» και από τον Ευριπίδη στη «Μήδεια», ενώ υπάρχουν διάφορες εκδοχές του μύθου που έχουν διασωθεί από την αρχαιότητα. Οι ιστορικοί έχουν κατά καιρούς δώσει διάφορες εξηγήσεις για το τι μπορεί να συμβόλιζε το περίφημο χρυσόμαλλο δέρας.
Τα σημερινά κοιτάσματα χρυσού στην περιοχή
Η περιοχή Σβανέτι
Οι Γεωργιανοί ερευνητές ανέφεραν ότι η υπόθεσή τους ενισχύεται από το γεγονός πως στο Σβανέτι (Κολχίδα) έχουν ανακαλυφθεί διάφορα χρυσά αντικείμενα, όπως ένας μοναδικός χρυσός λέων, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι αρχαίοι κάτοικοι της περιοχής είχαν προχωρημένες γνώσεις μεταλλουργίας.
«Η εξόρυξη και η καλλιτεχνική επεξεργασία του χρυσού βρισκόταν σε πολύ υψηλό επίπεδο, από πολύ νωρίς στην ιστορία των αρχαίων γεωργιανών βασιλείων. H μελέτη μας δείχνει ότι τα αποθέματα χρυσού στις αμμώδεις κοίτες των ποταμών αυτής της περιοχής είναι αρκετά μεγάλα για να δικαιολογήσουν τη δημιουργία αυτών των μύθων» δήλωσε ο Αβνταντίλ Οκροστσβαρίτζε.
Όπως είπε, τα ποτάμια της περιοχής συνεχίζουν και σήμερα να κατεβάζουν ψήγματα χρυσού από τα βουνά. Μερικοί ντόπιοι, μάλιστα, χρησιμοποιούν ακόμη την παραδοσιακή μέθοδο απόκτησης του χρυσού με τη βοήθεια δερμάτων. Το μόνο που λείπει από την εικόνα είναι ο Ιάσων και οι Αργοναύτες του…
Επιμέλεια: Χρήστος Καράμπελας
