Το αδιαχώρητο έγινε στην επίσημη παρουσίαση του βιβλίου «Γιάννης Σμαραγδής: Ο αρχιτέκτονας της ψυχής» με υπότιτλο «Καλή σου νύχτα κυρ Αλέξανδρε» του Μίμη Τσακωνιάτη. Το εν λόγω βιβλίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αρμός, και η επίσημη παρουσίαση έγινε τη Δευτέρα 19 Νοεμβρίου στην «Αίθουσα Λόγου» της «Στοάς του Βιβλίου».
Άνθρωποι όλων των ηλικιών κατέφθαναν από πολύ νωρίς και ακολούθησε μια ασυνήθιστη κοσμοσσυρροή.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή της ταινίας «Καλή σου νύχτα κυρ Αλέξανδρε» η οποία είχε γυριστεί για την ΕΡΤ το 1981 κι ήταν αφιερωμένη στον άγιο των ελληνικών γραμμάτων Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Το θερμό χειροκρότημα ήχησε βροντερό στο φινάλε της ταινίας, και τα φώτα που άναψαν «αποκάλυψαν» τη συγκίνηση στα πρόσωπα των θεατών.
Εμφανώς συγκινημένος και ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης ( ο οποίος την παρακολούθησε από επιλογή του, όρθιος στην άκρη της μιας από τις δύο αίθουσες) πήρε στη συνέχεια τη θέση του στο πάνελ των ομιλητών, δίπλα στον συγγραφέα του βιβλίου Μίμη Τσακωνιάτη, τον Πρόεδρο του Πανεπιστημίου «Ιωνία» κ. Χρίστο Μπελλέ και την καθηγήτρια κα Χρυσούλα Κοσμίδου – Hardy.
Επιθυμία του ήταν να κάνει μόνον μια μικρή εισαγωγή αφήνοντας στους υπόλοιπους τον χρόνο να μιλήσουν. «Οι καλλιτέχνες δεν είναι αυτόφωτοι δημιουργοί είπε ο Γιάννης Σμαραγδής. Είναι διάμεσοι ενός ανώτερου Φωτός. Είναι μεγάλη μου τιμή που ο στοχαστής Μίμης Τσακωνιάτης έχει ασχοληθεί με τα έργα που ως διάμεσος «μεσολάβησα» για τη δημιουργία τους και τον ευχαριστώ βαθύτατα γι’ αυτό».
Ο ιδιαίτερα σεμνός συγγραφέας Μίμης Τσακωνιάτης ξεκίνησε την ομιλία του περιγράφοντας τον τρόπο που πρωτοσυνάντησε στον Γιάννη Σμαραγδή τονίζοντας «πως μετά από την πρώτη εκ του σύνεγγυς συνάντηση τους μέθεξη, όπως τη χαρακτήρισε, έφυγε με τη σκέψη πως είχε συναντήσει έναν πνευματικό συγγενή πρώτου βαθμού, έναν αληθινό αδελφό».
«Η μελέτη- προεργασία για την ταινία «καλή σου νύχτα κυρ Αλέξανδρε», στο βιβλίο που θα διαβάσετε μου πήρε 7 μήνες και γράφτηκε μια κι έξω ως μια πνοή. Η εμπειρία ήταν μοναδική σε αντίθεση με ό,τι έχω γράψει ως τώρα. Εδώ υπήρχε καθ΄όλη τη συγγραφή και πολύ συγκίνηση. Με άλλα λόγια εκτός από το ανώτερο διανοητικό μου κέντρο είχε ανοίξει και το αντίστοιχο συναισθηματικό. Ό,τι έλεγαν παλιά οι Μύστες στα Ελευσίνια Μυστήρια, το «είσελθε στο Φως» αυτό ένιωθα ότι μου συνέβαινε. Στο Φως που έχει τις απαρχές του στην εποχή του θείου Ομήρου, διατρέχει τους αρχαίους τραγικούς, τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα, τον Αλέξανδρο, τον Λόγο του Χριστού, τον Γκρέκο και φτάνει στον 20ό αιώνα στον Σεφέρη, τον Καζαντζάκη και τον Ελύτη κι από τους σύγχρονους μας, γνήσιους εκπροσώπους του Φωτός αυτού στον Γιάννης Σμαραγδή και στον Βαγγέλη Παπαθανασίου».
Στην ομιλία της η καθηγήτρια πανεπιστημίου κ.Χρυσούλα Κοσμίδου – Hardy συνεχάρει τις εκδόσεις «Αρμός» για την έκδοση του βιβλίου-σταθμό, όπως το χαρακτήρισε αφού αναφέρεται στη ματιά του Γιάννη Σμαραγδή στον κινηματογράφο, στην τέχνη, στον πολιτισμό, στον κόσμο, στη Ζωή. «Ο Αρμός, είπε η κυρία Κοσμίδου, αγαπημένε μου σκηνοθέτη και άνθρωπε κατάλαβε την αξία του δικού σου αστεριού που είναι τεράστιο και λαμπερό και θα κάνει τη διαφορά σε πολλά επίπεδα».
Συνεχάρη στη συνέχεια και τον συγγραφέα Μίμη Τσακωνιάτη που «κατάφερε να ξεφύγει από το σκοτάδι που προωθούν περίεργες δημοσιεύσεις κατασκευασμένες από άτομα τα οποία θεωρώ ότι δεν νομιμοποιούνται να αποκαλούνται κριτικοί κινηματογράφου χωρίς κανένα είδος αυτοκριτικής και φυσικά αυτογνωσίας». Από τα εξαιρετικά σημεία της ομιλίας της κυρίας Κοσμίδου ήταν ο χαρακτηρισμός που έδωσε στον Γιάννη Σμαραγδή ως «ερωτοφωτόσχιστο» δανειζόμενη τη λέξη του Ελύτη, ενώ έκλεισε τον λόγο της ευχαριστώντας τον για όλα όσα δίνει με το έργο και την παρουσία του.
Ιδιαίτερα συγκινημένος και ο Πρόεδρος του Πανεπιστημίου Ιωνία κ.Χρίστος Μπελλές ο οποίος χαρακτήρισε τον Σμαραγδή «θεόθεν ευπατρίδη».«Τιμούμε τον Γιάννη Σμαραγδή γιατί έχει ήθος με την ομηρική έννοια της λέξης, και που στον Όμηρο η λέξη ήθος σημαίνει, τόπο, πατρίδα και ο Γιάννης Σμαραγδής σεργιανίζει στις γειτονιές του κόσμου κρατώντας σφιχτά το χέρι της μεγάλης του ερωμένης, που δεν είναι άλλη από τη γενέθλια γη, την πατρίδα, την Ελλάδα. Ο Σμαραγδής είναι από την ουσία των ονείρων, από τον πηλό των αστεριών, μια προπαντός από τον πηλό της πατρίδας, χωρίς όμως να είναι σωβινιστής με ό,τι αυτό σημαίνει φανατικά. Τον τιμούμε γιατί επέλεξε συνειδητά και βιωματικά, με το όπλο της Τέχνης παρά πόδας να φυλάγει Θερμοπύλας σ έναν τόπο όπου «κλαδεύει τα δέντρα σε θάμνους», εξιδανικεύει τους αποθαμένους και θάβει τους ζωντανούς».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε μετά από αρκετές ώρες. ΟΧΙ γιατί ήταν μεγάλης διάρκειας οι ομιλίες αλλά γιατί όλοι οι παρευρισκόμενοι ήθελαν να σφίξουν το χέρι του σκηνοθέτη και του συγγραφέα, ζητώντας αφιέρωση στα βιβλία τους. Ήθελαν να συγχαρούν τον Διευθυντή των εκδόσεων «Αρμός» κ. Γιώργο Χατζηιακώβου. Και τέλος ήθελαν να μείνουν όσο περισσότερη ώρα μπορούσαν στον χώρο, έμπλεοι συναισθημάτων συγκίνησης και καθαρότητας.
Ήταν μια σπουδαία βραδιά!
