Πολλά μέρη του κόσμου αλλά κυρίως χώρες της Αφρικής φημίζονται για την μεγάλη ποικιλία στους τρόπους ύφανσης παραδοσιακών καλαθιών. Από την καστανιέρα των Τούτσι στην Ρουάντα και τα καλάθια των Ζουλού στην Νότια Αφρική, οι μέθοδοι ύφανσης των καλαθιών έχουν ιστορία αιώνων τεχνικής και συμβολισμού. Σήμερα ακολουθούν τις σύγχρονες ανάγκες με μία ιδιαίτερη αισθητική χωρίς όμως να χάσουν την ταυτότητά τους.
Η 76χρονη Μαίρη Τζάκσον (Mary Jackson) έχει εξελίξει την τεχνική των προγόνων της σε μια μορφή τέχνης.
«Ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό από αυτό που έμαθα», λέει η Μαίρη Τζάκσον. «με βάση τις δικές μου ιδέες». Χρησιμοποιεί ένα ιδιαίτερο αρωματικό χόρτο «Το γλυκό χορτάρι της Άνοιξης ( sweetgrass)» με μακρόχρονη παρουσία στη Δυτική Αφρική. Αυτή η μορφή τέχνης έφτασε στον Αμερικανικό Νότο κατά τη διάρκεια της δουλείας. Τώρα η Τζάκσον εργάζεται στο εργαστήρι της στο νησί Johns της Βόρειας Καρολίνας όπου μια ομάδα κατασκευαστών καλαθιών «sweetgrass» εξακολουθεί να επιβιώνει.
«Όταν ήρθαν ως σκλάβοι, έφεραν μαζί τους αυτή την παράδοση και συνέχισαν να φτιάχνουν καλάθια για τις ανάγκες της καθημερινότητας είτε στη φυτεία είτε στα σπίτια τους», λέει η Τζάκσον. Στη συνέχεια, ήρθε και η οικογένεια: Οι άντρες μάζευαν το χόρτο και οι γυναίκες έπλεκαν ενώ δίδασκαν την τεχνική στα παιδιά. Η Τζάκσον το έμαθε από τη μητέρα της και στη συνέχεια το εξέλιξε με το δικό της στυλ.
«Βασίζονται σε σύγχρονες ιδέες», λέει η καλλιτέχνης που τα καλάθια της φιλοξενούνται όχι μόνο σε σπίτια αλλά στο Βατικανό και στο Αμερικανικό Μουσείο Τέχνης Σμιθσόνιαν. Ορισμένα σχέδια καλαθιών είναι πιο λειτουργικά. Άλλα είναι σαν γλυπτά. Πολλοί αγοραστές τα θεωρούν τόσο όμορφα έργα τέχνης που δεν τα χρησιμοποιούν στην καθημερινότητά τους.
«Είναι μια από τις παλαιότερες αφρικανικές μορφές τέχνης σε αυτήν τη χώρα», δηλώνει η Τζάκσον, «και είναι το μοναδικό καλάθι του είδους που δημιουργείται από ανθρώπους που έφυγαν από την Αφρική και κράτησαν την παράδοση ζωντανή».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
