Ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ πέρασε στην ιστορία ως ο σκηνοθέτης ακραίων ψυχογραφημάτων στη μεγάλη οθόνη, ωστόσο το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που παρήγαγε για το περιοδικό «Look» πολύ πριν γίνει το όνομά του γνωστό στον χώρο του κινηματογράφου, αξίζει ανάλογης αναγνώρισης με τα αριστουργήματα του.
Επιπλέον το αρχειακό υλικό που πλέον είναι στο φως έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς μαρτυρεί τόσο την ανέκδοτη, άγνωστη πλευρά του ως φωτορεπόρτερ άλλα και τα θέματα που θα τον απασχολήσουν στη σπουδαία καριέρα του στον κινηματογράφο.
Πριν το Κουρδιστό Πορτοκάλι ή την Οδύσσεια του Διαστήματος ο Κιούμπρικ σκηνοθετούσε την αμαρτωλή Νέα Υόρκη – ειδικά τη νύχτα.
Ο Κιούμπρικ ξεκίνησε την καριέρα του στο περιοδικό «Look» σε ηλικία μόλις 17 ετών το 1945. Για τα επόμενα πέντε χρόνια ο γεννημένος στο Μπρονξ, Κιούμπρικ αφοσιώθηκε στην απεικόνιση της καθημερινότητας της Νέας Υόρκης.
Σύμφωνα με τον Reuel Golden, ο οποίος επιμελήθηκε την έκδοση του βιβλίου «Through a Different Lens: Stanley Kubrick’s Photographs,» «το δραματικό στοιχείο είναι πολύ έντονο, υπάρχει μια ατμόσφαιρα εφιαλτική σαν από θρίλερ σε πολλές από τις φωτογραφίες του. Υπάρχει επίσης η αίσθηση ότι ο Κιούμπρικ μετέχει στη σκηνή, αλλά δεν τον βλέπεις. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για έναν σκηνοθέτη. Το να νιώθεις την παρουσία του, χωρίς όμως να τον βλέπεις».
Το βιβλίο «Through a Different Lens: Stanley Kubrick’s Photographs» έγινε αφορμή για ομώνυμη έκθεση στο Μουσείο της Πόλης της Νέας Υόρκης στην οποία εκτίθενται 120 από τις καλύτερες φωτογραφίες του Kubrick.
«Μιλάμε για την χρυσή εποχή των περιοδικών και του φωτορεπορτάζ» υπογράμμισε ο Golden, «τότε που υπήρχε απίστευτη ζήτηση για περιοδικά που επικεντρώνονταν στη φωτογραφία, είτε πρόκειται για το Life, είτε για το National Geographic. [Το Look] ήταν μια πιο ανθρωποκεντρική ματιά στην εποχή, ένα κομμάτι της ζωής».
Το περιοδικό εκδόθηκε για τελευταία φορά το 1971 και το υλικό του δωρίστηκε στο Μουσείο. Στα αρχεία του περιλαμβάνονται πάνω από 12.000 από τα αρνητικά και τις φωτογραφίες του Κιούμπρικ, πολλά εκ των οποίων δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ.
«Οι φωτογραφίες λένε μια ιστορία για τη μεταπολεμική Νέα Υόρκη και, μέσα από αυτές, κατάφερε να απεικονίσει την ενέργεια και τη διαφορετικότητα της πόλης» λέει ο Golden.
Η πρώτη φωτογραφία του Κιούμπρικ δημοσιεύτηκε στο Look το 1945 και, μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο το 1946, το περιοδικό τον προσέλαβε ως μαθητευόμενο.
Σύμφωνα με τον Golden, ο Κιούμπρικ ήταν ένα ξεχωριστό παιδί, πολύ κοινωνικός και με μεγάλες δυνατότητες, τις οποίες το περιοδικό αναγνώρισε αμέσως.
Ήταν φιλόδοξος και εργατικός και δημιουργούσε σε μια εποχή που οι περισσότεροι φωτογράφοι απέφευγαν να ασχοληθούν με την πόλη και τη ζωή της. Ο Κιούμπρικ έκανε την Νέα Υόρκη το θέατρο των στιγμών της.
«Από μικρή ηλικία σκηνοθετούσε τη σκηνή, ήταν σαν να σκηνοθετούσε καλλιτεχνικά τις φωτογραφίες του» σχολιάζει.
Οι σκηνοθετικές ικανότητες και η προσοχή στη λεπτομέρεια αποτελούν σήμα κατατεθέν και στη σκηνοθετική καριέρα του Κιούμπρικ.
Αλλά ο Golden παρατηρεί και άλλες ομοιότητες ανάμεσα στο φωτογραφικό και το σκηνοθετικό του έργο, όπως το χιούμορ και ο κυνισμός. Επιπλέον υποστηρίζει ότι οι φωτογραφίες μαρτυρούν το ενδιαφέρουν του Κιούμπρικ για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Αφού έφυγε από το «Look» το 1950, ο Κιούμπρικ εστίασε την προσοχή του σε ταινίες μικρού μήκους. Παρότι η πρώτη του επιτυχία ήταν το «Το χρήμα της οργής» το 1956, το «Σπάρτακος», το οποίο κέρδισε τέσσερα Όσκαρ, ήταν αυτό που τον εκτόξευσε στο πάνθεον των μεγάλων σκηνοθετών ήδη από τη δεκαετία του 1960.
Αργότερα, ο Κιούμπρικ επιμελήθηκε αρκετές ακόμα επιτυχίες, μεταξύ των οποίων τα «Λολίτα», «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» και το «Κουρδιστό Πορτοκάλι».
Ο Κιούμπρικ πέθανε το 1999 σε ηλικία 70 ετών.
