O Μπάτμαν είναι χάρτινος ήρωας των κόμικς, που γεννήθηκε από το πενάκι του Αμερικανού κομίστα Μπομπ Κέιν και την καθοριστική συμβολή του συγγραφέα και σεναριογράφου Μπιλ Φίνγκερ. Πρωτοεμφανίσθηκε στο τεύχος 27 του περιοδικού Detective Comics, που κυκλοφόρησε την 1η Μαΐου 1939. Το περιοδικό ανήκει στην εκδοτική εταιρεία DC Comics, που μας έχει δώσει και άλλους χάρτινους ήρωες με πιο γνωστό τον Σούπερμαν.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Μπάτμαν είναι η κουκούλα με τα μεγάλα όρθια αυτιά, το σκούρο εφαρμοστό κοστούμι, η μάσκα στο πρόσωπο και η μακριά κάπα, που τον κάνουν να μοιάζει με νυχτερίδα. Πίσω από τον Άνθρωπο – Νυχτερίδα (Batman στα αγγλικά) κρύβεται το άλτερ έγκο του, ο Μπρους Γουέιν, πλούσιος επιχειρηματίας, πλέι-μπόι και φιλάνθρωπος.
Η πρώτη εμφάνιση του Μπάτμαν
Ο Γουέιν μεταμφιέζεται σε Μπάτμαν για να προκαλεί τρόμο στους παράνομους και να καταπολεμά το κακό, με αφορμή τη δολοφονία των γονέων του, στην οποία υπήρξε αυτόπτης μάρτυς. Ο Μπάτμαν/Γουέιν ζει και δρα στην Γκόθαμ Σίτυ (παραφθορά των λέξεων God Damned City = Καταραμένη Πόλη), που πολλοί αναγνωρίζουν το μυθικό ισοδύναμο της Νέας Υόρκης.
Ο Κέιν και ο Φίνγκερ εμπνεύστηκαν τον ήρωά τους από τις ταινίες Η Μάσκα του Ζορό (1920) και The Bat Whispers (1930), από χάρτινους ήρωες της δεκαετίας του ’30, όπως ο Ντοκ Σάβατζ και Η Σκιά, αλλά και από τις περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς. Ο Μπάτμαν στην πορεία του χρόνου υπέστη διάφορες μεταμορφώσεις. Στην αρχή ήταν ένας σκοτεινός ήρωας, που δεν δίσταζε να σκοτώνει για να καταπολεμήσει το κακό. Στη δεκαετία του ’60, όταν επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο, λόγω τηλεόρασης, ο χαρακτήρας του αμβλύνθηκε για να γίνει πιο θετικός στα μικρά παιδιά.
Γύρω από τον Μπάτμαν ζουν και κινούνται διάφοροι χαρακτήρες, καλοί και κακοί. Στους συνεργάτες του περιλαμβάνονται ο βοηθός του Ρόμπιν, ο μπάτλερ του Άλφρεντ, ο αρχηγός της Αστυνομίας Τζιμ Γκόρντον, άλλοτε εχθρός του, η Μπάτγκερλ, η Μπατγούμαν και άλλοι. Στους κακούς εξέχουσα θέση κατέχουν η Κατγούμαν και ο Τζόκερ. Σε αντίθεση με τους άλλους χάρτινους υπερήρωες, ο Μπάτμαν δεν διακρίνεται για τις υπερφυσικές του δυνάμεις. Χρησιμοποιεί στο έπακρο τη σωματική του ρώμη, αλλά περισσότερο το μυαλό και τις αναλυτικές του ικανότητες, την επιστήμη και την τεχνολογία.
Ο Μπάτμαν γνώρισε αμέσως μεγάλη επιτυχία. Έγινε ένας από τους πιο διάσημους και αναγνωρίσιμους ήρωες των κόμικς και αξιοποιήθηκε δεόντως από όλα τα μέσα. Στις 15 Απριλίου 1943 έκανε το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη, αλλά έπρεπε να περιμένει έως τα τέλη της δεκαετίας του ’80 για να αξιοποιηθεί κινηματογραφικά από τον σπουδαίο Αμερικανό σκηνοθέτη Τιμ Μπάρτον. Η ομώνυμη ταινία έκανε πρεμιέρα στις 23 Ιουνίου 1989, με τον Μάικλ Κίτον στον ρόλο του Ανθρώπου – Νυχτερίδα και τον Τζακ Νίκολσον στον ρόλο του Τζόκερ. Ο Μπάρτον επανέφερε τον Μπάτμαν στις σκοτεινές του ρίζες, όπως είχε πράξει τρία χρόνια νωρίτερα ο σημαντικός κομίστας Φρανκ Μίλερ (Daredevil, Sin City, 300) στη σειρά Μπάτμαν: Ο σκοτεινός ιππότης επιστρέφει (εκδόσεις Πάρα Πέντε).
