.jpg)
Η τοιχογραφία από έναν Έλληνα καλλιτέχνη γνωστός ως iNO ήταν ντελικάτη, στιλάτη και έξυπνη. Αυτό αναφέρει σε άρθρο της η αμερικανική εφημερίδα New York Times, τονίζοντας πως δεν πρόκειται για τίποτε άλλο από ένα ουσιαστικά ακατέργαστο μήνυμα διαμαρτυρίας, το ύστατο μέσα στο πλαίσιο του κύματος των έργων τέχνης με σαφή κοινωνικοπολιτική κατεύθυνση. Το κύμα αυτό εξαπλώνεται πάνω από τα τείχη της Αθήνας που βρίσκεται σε κρίση, αναφέρει ο συντάκτης του άρθρου.
«Οι άνθρωποι στην Ελλάδα είναι κάτω από μία αυξανόμενη πίεση» αναφέρει στην αμερικανική εφημερίδα ο iNO. «Αισθάνονται πως πρέπει να δράσουν, να αντισταθούν και να εκφραστούν» προσθέτει.
Σχολιάζοντας τα λεγόμενά του καλλιτέχνη δρόμου, ο αρθρογράφος επισημαίνει πως η τέχνη του γκράφιτι στην Αθήνα, όπως και σε άλλες μεγαλουπόλεις του κόσμου, έχει ανθίσει τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο, σε μία χώρα, όπως στην Ελλάδα, όπου η πολεμική αντιπαλότητα και η στρατιωτική δικτατορία έχουν ήδη διαμορφώσει την εθνική ψυχή, η διάρκειας πέντε ετών οικονομική κατάρρευση έχει προκαλέσει μία νέα έκρηξη δημιουργικής ενέργειας, που έχει μετατρέψει την Αθήνα σε μία σύγχρονη Μέκκα για την τέχνη του δρόμου, κοινώς street art, στην Ευρώπη.
«Αν θέλεις να μάθεις για μία πόλη, κοίτα τους τοίχους της. Κάντε μία βόλτα στο κέντρο της Αθήνας και θα το καταλάβετε» εξομολογείται ο Έλληνας καλλιτέχνης με το ψευδώνυμο iNO ο οποίος ξεκίνησε να δημιουργεί γκράφιτι σε βαγόνια του Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου, αλλά στη συνέχεια επέλεξε για καμβά του μεγάλους τοίχους κεντρικών κτηρίων της πρωτεύουσας, προκειμένου να περνά κοινωνικά μηνύματα με τα σχέδιά του.
Οι New York Times επισημαίνουν ότι η ελληνική αστυνομία σπάνια συλλαμβάνει καλλιτέχνες γκράφιτι, οι οποίοι θεωρούνται ότι ανήκουν πολιτικά στους λεγόμενους αντιεξουσιαστές ή στη Χρυσή Αυγή. Η εφημερίδα προσθέτει ότι συνήθως οι καλλιτέχνες του δρόμου δουλεύουν διακριτικά κατά τη διάρκεια της νύχτας, φορώντας μάσκες για να μην φαίνονται τα πρόσωπά τους και χρησιμοποιώντας ψευδώνυμα, ώστε να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους υπό τον φόβο της σύλληψης. Τα μηνύματά τους είναι συνήθως επαναστατικά και ακραία.
Πρόσφατα, συνεχίζει η αμερικανική εφημερίδα, κάτω από το πέπλο του σκότους, ένας Έλληνας οδοντίατρος του οποίου η εργασία αφανίστηκε από την κρίση, έφτασε στο σημείο να αρπάξει μια τσάντα και να βάλει μέσα ένα σπρέι και ένα στένσιλ. Ο χρεωκοπημένος οδοντίατρος σχεδίασε σε τοίχο ένα γκράφιτι που δεν είχε καμία σχέση με το επάγγελμά του. Επέλεξε να σχεδιάσει έναν νέο που κρατούσε έχοντας καλυμμένο το πρόσωπό του μία βόμβα μολότοφ, έτοιμος να την εξαπολύσει.
«Η μεσαία και η εργατική τάξη καταστράφηκαν στην Ελλάδα» τονίζει σε δηλώσεις του στους Νew York Times ο πρώην οδοντίατρος ο οποίος πλέον χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Mapet. «Ο στόχος μου είναι να παραδώσω ένα μήνυμα κοινωνικής και πολιτικής αντιπροπαγάνδας και να κάνω τους άλλους να σκεφτούν». Ο Mapet δρα κυρίως στην περιοχή των Εξαρχίων, προπύργιο των αντιεξουσιαστών, όπως την χαρακτηρίζει η εφημερίδα.
Σε άλλες δύο αθηναϊκές γειτονιές, στο Μεταξουργείο και στον Κεραμεικό, δρουν οι λεγόμενοι χίπστερς καλλιτέχνες οι οποίοι επιλέγουν hard core σχέδια. Μάλιστα, σύμφωνα με τους NYT, πολλοί από αυτούς έχουν γαλουχηθεί στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, στην οποία παραδίδονται μαθήματα street painting. Ένας από τους αποφοίτους καλλιτέχνες του δρόμου είναι και ο Oliaros, ο οποίος όπως αναφέρεται στο άρθρο, εργάζεται με σκοπό να δώσει ταυτότητα στις περιοχές οι οποίες βρίθουν εμπορικών κτηρίων.
Μάλιστα για το φαινόμενο της έκρηξης της τέχνης του δρόμου μίλησε και η Αμαλία Ζέππου, σύμβουλος του Δημάρχου της Αθήνας για το επικείμενο πρόγραμμα μετατροπής γειτονιών της πόλης σε μία υπαίθρια γκαλερί. «Όταν μία πόλη καταρρέει, έχουμε υποχρέωση να το σταματήσουμε» δήλωσε στην εφημερίδα η κ. Ζέππου. Ωστόσο, επεσήμανε ότι η επικείμενη καμπάνια έχει κι ένα άλλο μήνυμα: «Από τη στιγμή που το γκράφιτι γίνεται μία τέχνη ανάθεσης, αυτό αποτελεί ένα σημάδι της έναρξης του τέλους της οικονομικής ή κοινωνικής κρίσης μέσα από την οποία περνά η πόλη».
«Αναμφίβολα, το γκράφιτι είναι ένα όπλο επιρροής επειδή είναι τόσο προφανές στην πόλη» δηλώνει από την πλευρά του ο Χαρίτωνας Τσαμαντάκης, συγγραφέας του βιβλίου «Η ιστορία του ελληνικού γκράφιτι». «Οι Αρχές θέλουν να το αγκαλιάσουν, ώστε να μπορέσουν να το εξουδετερώσουν και να το ελέγξουν. Είναι ένας τρόπος να καταστρέψουν το πνεύμα μας» καταλήγει ο Τσαμαντάκης.
Ωστόσο, ο iNO, υποστήριξε ότι ακόμη και αν οι καλλιτέχνες δρόμου σχεδιάζουν έστω και μετά από ανάθεση, υπάρχει και πάλι χώρος να μεταδοθούν μέσω της τέχνης τους κοινωνικοπολιτικά μηνύματα. Πρόσφατα σχεδίασε σε έναν τοίχο για μία έκθεση του Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης. Εκεί αποτύπωσε το πρόσωπο μιας γυναίκας να συνθλίβεται από έναν χέρι. «Το μήνυμα ήταν ότι ο άνθρωπος έχει γίνει σκλάβος των δημιουργών του» είπε ο iNO.
Επιμέλεια: Μαριάννα Μαρμαρά
