Έπρεπε να περάσουν συνολικά 40 χρόνια, αλλά και μόλις 15 μέρες έπειτα από το αναλυτικό ρεπορτάζ του zougla.gr που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις, για να επισκεφτεί υπουργός Πολιτισμού την Ιθάκη και να ενσκύψει πάνω από τους αρχαιολογικούς θησαυρούς που παραμένουν -εγκληματικά- αναξιοποίητοι, από την εποχή της ανακάλυψής τους μέχρι και σήμερα.
Αναφερόμαστε πιο συγκεκριμένα στο, κατά πάσα πιθανότητα, «Παλάτι του Οδυσσέα» (Άγιος Αθανάσιος), το οποίο ανακαλύφθηκε το 2010, που αλλού, στην Ιθάκη, τόπος ο οποίος παρά τις έωλες αμφισβητήσεις από διάφορους, όπως συγκλίνουν όλα τα στοιχεία, αποτελεί το ομηρικό νησί, όπως ακριβώς περιγράφεται στην Οδύσσεια.
Δείτε το ρεπορτάζ του zougla.gr:
Έπειτα κι από σχετικά -αναπάντητα- ερωτήματα του zougla.gr σχετικά με αυτή την κατάσταση, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη πραγματοποίησε περιοδεία στην Ιθάκη, προκειμένου να συνομιλήσει με τους τοπικούς φορείς για ζητήματα που αφορούν στην ανάδειξη και διαχείριση του πολιτιστικού αποθέματος του νησιού, όπως πληροφορεί σημερινή ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, στη σύσκεψη, στο Δημαρχείο, συμμετείχαν ο δήμαρχος Διονύσης Στανίτσας, παρουσία του βουλευτή, Π. Καππάτου, του αντιπεριφερειάρχη, Σ. Τραυλλού, του επάρχου, Α. Λιβιτσάνη, δημοτικών συμβούλων και εκπροσώπων φορέων, και του γενικού γραμματέα Πολιτισμού, Γ. Διδασκάλου, αφού σημείωσε ότι πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη υπουργού Πολιτισμού στην Ιθάκη μετά από 40 χρόνια, μαζί με τους συνεργάτες του κατέθεσαν προς συζήτηση τα θέματα του νησιού που αφορούν στο ΥΠΠΟΑ.
Όπως δήλωσε στο zougla.gr ο Δήμαρχος Ιθάκης, Διονύσης Στανίτσας, «πρόκειται για μια μεγάλη επιτυχία, το να δείξουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί μας χώροι. Είναι μια καλή αρχή. Έχει προγραμματιστεί στα τέλη Σεπτεμβρίου ένα ραντεβού στο υπουργείο Πολιτισμού ώστε να ξεκινήσουν τα έργα. Για εμένα, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου του Αγίου Αθανασίου και να συνεχιστούν οι ανασκαφές. Ειδικά αυτός ο χώρος δεν αφορά μόνο την Ιθάκη και την Ελλάδα, αλλά όλο τον κόσμο».
Ακούστε τις δηλώσεις του:
Μεταξύ των έργων είναι και αυτό που εκτελείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος, η επανεκκίνηση αρχαιολογικών εργασιών στον χώρο του Αγίου Αθανασίου, η αποκατάσταση του Σπηλαίου των Νυμφών, η επισκευή του κωδωνοστασίου στου μητροπολιτικού ναού, ενώ συζητήθηκε και η πρόθεση του δήμου να δημιουργήσει στην Ιθάκη ένα Κέντρο Ενημέρωσης για την ιστορία της Ιθάκης, του Οδυσσέα και του Ομήρου.
Το zougla.gr συνομίλησε με φορείς της περιοχής, οι οποίοι μας είπαν ότι τους έκανε πολύ θετική εντύπωση το ενδιαφέρον της υπουργού για τα αρχαία της Ιθάκης, και ειδικά για τις προοπτικές της περαιτέρω ανάδειξής τους, ενώ σχολίασαν επίσης ότι η Λίνα Μενδώνη, ως αρχαιολόγος και η ίδια, στάθηκε για πάρα πολύ ώρα με έμπρακτο ενδιαφέρον στο κάθε μνημείο ξεχωριστά, και ειδικά στον αρχαιολογικό χώρο του Αγίου Αθανασίου (“Παλάτι του Οδυσσέα”).
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, ακολούθησε αυτοψία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθέος, στο οποίο εκτελείται έργο κτιριακής αναβάθμισης, βελτίωσης της προβασιμότητας και επανέκθεσης της συλλογής. Το έργο εντάσσεται στο συνολικό πρόγραμμα βελτίωσης των μουσειακών υποδομών και συντήρησης τοιχογραφιών των μεταβυζαντινών ναών της Ιθάκης (Εισοδίων της Παναγίας Μαρουλάτικης, στον οικισμό Περαχώρι και τους ναούς της Θεοτόκου Ευαγγελίστριας και του Αγίου Γερασίμου, στον οικισμό Εξωγής), συνολικού προϋπολογισμού 442.678,60 ευρώ, με προγραμματισμένο χρόνο ολοκλήρωσης τον Μάιο του 2022.
Η Λίνα Μενδώνη έδωσε οδηγίες στα στελέχη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης, παράλληλα με την ολοκλήρωση του οικοδομικού έργου να προχωρήσουν στην επικαιροποίηση -μέχρι το τέλος 2021- της μουσειολογικής και μουσειογραφικής μελέτης για την επανέκθεση με νέο σύγχρονο εξοπλισμό, καθώς και για την αξιοποίηση του υπαίθριου χώρου του μουσείου ως εκθεσιακού, προκειμένου να οργανωθούν καλύτερα οι αποθήκες, με ορίζοντα ολοκλήρωσης. Στο ίδιο πρόγραμμα εντάσσεται και η βελτίωση των υποδομών της Αρχαιολογικής Συλλογής Σταυρού, για την οποία η Λίνα Μενδώνη ζήτησε να αναζητηθεί καταλληλότερος χώρος, επαρκής για την προβολή και ανάδειξη της συλλογής.
Επίσης, όπως σημειώνει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού επισκέφθηκε τον μητροπολιτικό ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου, για την αποκατάσταση του κωδωνοστασίου του οποίου δρομολογείται -μέσω Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του Δήμου Ιθάκης, της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και του ΥΠΠΟΑ- η εκπόνηση μελέτης, με χρηματοδότηση της Περιφέρειας. Ακολούθησε αυτοψία στο Σπήλαιο Νυμφών, όπου η Λίνα Μενδώνη ζήτησε άμεσα αυτοψία από κλιμάκιο της Εφορείας Σπηλαιολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας του ΥΠΠΟΑ για την εκτίμηση της κατάστασης του σπηλαίου, αλλά και στον ευπρεπισμό του χώρου έξωθεν της εισόδου, και τον σχεδιασμό ερευνητικού προγράμματος για την αποκατάστασή του.
Στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου, όπου τα προηγούμενα χρόνια είχε αναπτύξει ανασκαφική δραστηριότητα ομάδα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διενεργήθηκε η επόμενη αυτοψία, όπου διαπιστώθηκαν ότι απαιτούνται άμεσες ενέργειες για την προστασία και την ανάδειξη των αρχαιοτήτων που έχουν αποκαλυφθεί.
Η Λίνα Μενδώνη ζήτησε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων να διευκολύνει την ομάδα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ώστε να επισπευσθεί η καταγραφή των κινητών ευρημάτων της ανασκαφής, ενώ άμεσα η Εφορεία να προχωρήσει στην κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου και στην εκπόνηση τοπογραφικού σχεδίου. Παράλληλα, ζήτησε η Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης, με συμβαλλόμενους το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, τον Δήμο Ιθάκης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και προϋπολογισμό 120.000 ευρώ, να τροποποιηθεί, ώστε να συμπεριλάβει τις αναγκαίες μελέτες για την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάδειξης του χώρου, το οποίο θα υποβληθεί για ένταξη και χρηματοδότηση στην επόμενη Προγραμματική Περίοδο ΕΣΠΑ 2021-2027.
Την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού συνόδευσαν στις αυτοψίες στην Ιθάκη, ο γενικός γραμματέας Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης, Γρηγόρης Γρηγορακάκης, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Έλενα Κουντούρη, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, Μαρία Μερτζάνη και υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ.
Επιμέλεια: Σωτήρης Σκουλούδης