«Έχει κανέλα ο πολίτικος χαλβάς;», «Τα σουτζουκάκια έχουν κύμινο;», «Ο ντοντουρμάς είναι κρύος ή ζεστός;», «Πόσα χρόνια έμεινε δικασμένος στο Γεντί Κουλέ, αυτός στον οποίο αναφέρεται το γνωστό ρεμπέτικο τραγούδι του Βαγγέλη Παπάζογλου;».
Ο Θανάσης Καλτσίκας, δημοτικός σύμβουλος, πρόεδρος του Χορευτικού Συγκροτήματος του δήμου Νεάπολης-Συκεών, μέσα από διαδραστικά παιχνίδια μαθαίνει στους μαθητές της Α’ τάξης του 4ου Γυμνασίου Συκεών την ιστορία της γειτονιάς τους.
Σε συνεργασία με το Γραφείο Παιδείας του δήμου έχει οργανώσει στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, μια ιστορική διαδρομή από το Επταπύργιο μέχρι την Πολιτιστική Γειτονιά. «Μια διαδρομή που τη χαρακτηρίζουν τα τείχη και οι πρώτοι προσφυγικοί πυρήνες που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη από το 1922 και μετά. Μια διαδρομή άγνωστη στον περισσότερο κόσμο», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Καλτσίκας.
Ο στόχος του Δήμου Νεάπολης-Συκεών, όπως εξηγεί ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης, είναι να «υπάρξει εμπέδωση της τοπικής πολιτιστικής ιστορίας. Εδώ και 2000 χρόνια σε αυτήν την περιοχή υπήρχε ζωή, ιστορία, πολιτισμός, τέχνη», σημειώνει και προσθέτει ότι το πρόγραμμα ξεναγήσεων των σχολείων επιδιώκει να εμπνεύσει τη «ζωογόνα», όπως τη χαρακτηρίζει, σχέση των μαθητών με την ιστορία.
«Γι’ αυτό επιμένουμε ως τοπική αυτοδιοίκηση να υπάρχει η δυνατότητα σε κάθε γειτονιά, σε κάθε δήμο να εισαχθεί μάθημα τοπικής ιστορίας. Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά κάθε περιοχής να ξέρουν την ιστορία του τόπου τους», τονίζει ο κ. Δανιηλίδης.
Από την ανταπόκριση των μαθητών, τα οποία περπατώντας κατά μήκος των βυζαντινών τειχών και παίζοντας μαθαίνουν «κρυφά μυστικά» της γειτονιάς τους, αναδεικνύεται ότι το παιχνίδι είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μάθησης.
«Είναι πολύ ωραία εμπειρία να μαθαίνουμε για τον πολιτισμό μας και ειδικά για κάτι που είναι τόσο κοντά στην περιοχή μας και οι περισσότεροι δεν έχουν πάει σχεδόν ποτέ. Με τα παιχνίδια μαθαίνεις πολύ εύκολα και είναι ένας τρόπος που μας τραβάει το ενδιαφέρον», λέει η Δήμητρα, μαθήτρια της Α’ γυμνασίου και η συμμαθήτριά της Ασημένια ομολογεί ότι πριν από την ξενάγηση γνώριζε πολύ λίγες πληροφορίες για τη γειτονιά της.
Στη σημασία της άτυπης μάθησης αναφέρεται η Έφη Καλαμακίδου, φιλόλογος στο 4ο Γυμνάσιο Συκεών. «Τα παιδιά ανταποκρίνονται πολύ θετικά γιατί είναι μια ευκαιρία για άτυπη μάθηση, δηλαδή να μάθουν πέρα από τα γνωστικά αντικείμενα που διδάσκονται στο σχολείο, αλλά και να μάθουν για τη γειτονιά στην οποία γεννήθηκαν και μεγαλώνουν. Την ιστορία του τόπου, όπου συχνά έρχονται για βόλτα, αλλά πολλές φορές δεν γνωρίζουν τι συνέβη εδώ κατά τη διάρκεια των αιώνων, που εκπροσωπεί και αντανακλά την ιστορία μας και τον πολιτισμό μας».
Διαβάζοντας στο κινητό
Στην οδό Γεώργιου Παπαδόπουλου (προς τιμήν ενός νεαρού που έπεσε στο αλβανικό μέτωπο) υπάρχει ένα, από τα δεκάδες στην περιοχή, πλακίδιο με qr code, μέσω του οποίου, με το κινητό του, ο καθένας και η καθεμία μπορεί να μάθει πληροφορίες για την ιστορία του σημείου.
Οι μαθητές δεν χάνουν ευκαιρία να παίξουν και με μια κίνηση με το κινητό τους διαβάζουν για το «Παλαιό Ρήγμα (Εσκί Ντελίκ)», ενώ παρακάτω, με αντίστοιχο τρόπο, θα μάθουν στη συνέχεια της διαδρομής για τον Πύργο Μανουήλ Παλαιολόγου στα Βόρεια τείχη της Ακρόπολης.
Η Πολιτιστική Γειτονιά
Δίπλα στα βυζαντινά τείχη της Θεσσαλονίκης, στο πάρκο Ελπίδος, υπάρχουν 13 αναπαλαιωμένα -με χρηματοδότηση του Π.Ε.Π. Κεντρικής Μακεδονίας 2000-2006 και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου- προσφυγικά σπίτια, τα οποία φιλοξενούν πολιτιστικές δραστηριότητες και καλλιτεχνικά εργαστήρια.
«Ο κόσμος της Θεσσαλονίκης έχει αγκαλιάσει την Πολιτιστική Γειτονιά, ωστόσο είμαστε ακόμη μακριά από το να γίνει ο τόπος συνάντησης των Θεσσαλονικέων», σημειώνει ο Σίμος Δανιηλίδης. Στόχος του δήμου είναι η Πολιτιστική Γειτονιά να καθιερωθεί στη συνείδηση των κατοίκων, αλλά και να μπει στον κατάλογο των τουριστικών επισκέψεων.
Στο Μουσείο Προσφύγων της Πολιτιστικής Γειτονιάς φιλοξενείται μέχρι τις 25 Μαΐου 2022 έκθεση, με τίτλο «100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ιχνηλατώντας την Ιστορία», με καρτ ποστάλ, φωτογραφίες και εφημερίδες από το αρχείο του Κώστα Νίγδελη.
