Συνέντευξη στη Σπυριδωνία Κρανιώτη
O Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος, ένας νέος και ταλαντούχος σκηνοθέτης, ο οποίος έχει διαγράψει αξιοσημείωτη πορεία στο γερμανόφωνο θέατρο παρουσιάζει για πρώτη φορά δουλειά του στην Αθήνα.
Σκηνοθετεί το έργο «Επαναστατικές μέθοδοι για τον καθαρισμό της πισίνας σας», της Αλεξάνδρας Κ*, που βάζει στο επίκεντρο την «αγία ελληνική οικογένεια» και αναδεικνύει τα αδιέξοδα της παλιάς και της νέας γενιάς. Την παράσταση φιλοξενεί η Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και αποτελεί μία από τις μεγάλες εκπλήξεις του εφετινού καλοκαιριού.
Έχω δει εξαιρετικές παραστάσεις εδώ και εκτιμώ κάτι στους Έλληνες ηθοποιούς, το οποίο είναι σπάνιο στη βόρεια Ευρώπη – την εξαιρετική ενέργεια τους και την όρεξη τους, να ζήσουν ανεβαίνοντας στη σκηνή αξέχαστες στιγμές.
Ο αξιόλογος καλλιτέχνης μεταξύ άλλων ανέφερε στο zougla.gr: «Το όνειρο μου για το μέλλον είναι, να δουλεύω όλο και περισσότερο στην Ελλάδα…Οι θεατές μας μου λένε συχνά, ότι αναγνωρίζουν οικίες καταστάσεις, δικά τους θέματα, γνωστά άτομα και κάποιες στιγμές και τον εαυτό τους στη σκηνή. Ομορφότερο κομπλιμέντο για τη δουλειά μου δεν υπάρχει.»
Πώς νιώθετε που παρουσιάζετε για πρώτη φορά δουλειά σας στην Αθήνα;
Χαίρομαι πολύ! Για μένα, αφού μεγάλωσα στο εξωτερικό, ήταν πάντα ένα όνειρο να μπορέσω μια μέρα να δουλέψω και να εκφραστώ παράλληλα με τις δουλειές μου έξω και στην Ελλάδα και δουλεύοντας στην ελληνική γλώσσα. Μετά από δύο πρώτες και αρκετά ενδιαφέρουσες επαγγελματικές εμπειρίες στη γενέτειρα μου τη Θεσσαλονίκη, τώρα μου είναι ιδιαίτερη χαρά, να γνωρίσω και καλύτερα τον θεατρικό χώρο της Αθήνας.
Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας έκαναν να επιλέξετε το συγκεκριμένο έργο της Αλεξάνδρας Κ*και να το σκηνοθετήσετε;
Το έργο μου προτάθηκε από τους διευθυντές της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου, δεν το επέλεξα εγώ στην πρώτη φάση. Η Αλεξάνδρα Κ* είχε προτείνει το έργο στον Ανέστη Αζά και τον Πρόδρομο Τσινικόρη. Οι συνάδελφοι θεώρησαν, ότι θα είχε ενδιαφέρον να αναλάβει την πρώτη παρουσίαση του έργου ένας σκηνοθέτης, που λόγω της καταγωγής του, θα μπορούσε ίσως να πλησιάσει το θέμα του έργου με μια ελληνική και μία ξένη ματιά, όπως και με μία απόσταση από την ελληνική πραγματικότητα. Ευχαριστώ και τους τρεις για την οργάνωση αυτής της μαγικής συνάντησης μου με αυτό το κείμενο, που το αγάπησα πολύ.
Στο κείμενο της Αλεξάνδρας Κ* η παλιά «κακή» γενιά συγκρούεται με την «κακομαθημένη» καινούρια. Πώς βλέπετε εσείς τη σημερινή κατάσταση και πόσο διαφέρει η ελληνική οικογένεια από τις αντίστοιχες της Ευρώπης.
Η σύγκρουση των γενιών, θεωρώ ότι είναι απόλυτα απαραίτητη για να εξελιχθούμε ως κοινωνία και ως άνθρωποι. Είναι μια ευκαιρία ειδικά τώρα, για να μιλήσουμε στα ίσια. Για την κατάσταση της οικογένειας στην Ελλάδα, έχω παρατηρήσει τόσα, αλλά δεν νομίζω ότι αποτελούν θέματα αποκλειστικά της ελληνικής οικογενείας μόνο. Ως μισός Έλληνας και μισός Γερμανός, μεγάλωσα με δύο οικογένειες διαφορετικής καταγωγής. Πάντα μου ήταν συνειδητό, ότι για να εκφραστεί στην ουσία το ίδιο πράγμα, υπάρχουν τουλάχιστον δύο τρόποι, ενώ στην τελική μιλάμε για το ίδιο. Από τη στιγμή που ο αδελφός μου παντρεύτηκε τη γυναίκα του με καταγωγή από την Τουρκία, επεκτάθηκε ακόμα περισσότερο αυτός ο οικογενειακός ορίζοντας. Νόμιζα ότι τώρα θα άλλαζε η άποψη μου, αλλά δεν άλλαξε. Μου έγινε ακόμα πιο σαφές, τι μας απασχολεί όλους και σε κάθε οικογένεια στον πλανήτη μας: η αγάπη.
Ποια η σκηνοθετική σας προσέγγιση;
Η συγγραφέας µας, η Αλεξάνδρα Κ* όπως και εγώ – αγαπάει τους χαρακτήρες που έχει δηµιουργήσει. Για αυτόν τον λόγο µπαίνει και στον κόπο να τους κρίνει µε σκληρότητα, ειλικρίνεια και ενδιαφέρον. Σε στιγµές ίσως και να τους κατηγορεί – ποτέ όµως δεν τους δικάζει. Στη σκηνοθετική µου προσέγγιση, αυτό µου ήταν σηµαντικό. Φρόντισα να δώσω όσο περισσότερο ήταν δυνατό τον ανάλογο χώρο στους ηθοποιούς µου, να διεκδικήσουν τις θέσεις των χαρακτήρων τους. Στην τελική δεν µε ενδιαφέρει ούτε εµένα να δικάζω τα άτοµα, µε ενδιαφέρει να µιλήσω για τις ιστορίες τους. Θέλω να γεµίσουν µε ένταση οι σκηνές ενός έργου και οι χαρακτήρες του µε ζωή. Δεν µε ενδιαφέρει να κάνω µάθηµα στη θεατρική σκηνή. Αυτό είναι που εκτίµησα ειδικά στην γραφή της Αλεξάνδρας Κ*. Δεν είναι καθόλου διδακτική.
Περιγράφει καταστάσεις και ανθρώπους, εκτιµώντας τον προσωπικό αγώνα τους. Όταν συµβαίνει αυτή η γενναιοδωρία στη σκηνή, τότε µας δίδεται µια ευκαιρία να παρατηρήσουµε παραστάσεις σαν ενήλικοι θεατές, µε µια απόσταση να µας χαρίζει ελευθερία και χαρά στην κατανόηση. Κατά την άποψη µου, το ιδανικό θέατρο µας καλεί ως ανθρώπους να ταυτιστούµε µε ανθρώπους εκτεθειµένους στη σκηνή, σαν να βλέπουµε τη ζωή σε µια µακέτα και έτσι να βγάλουµε ο καθένας το προσωπικό µας µήνυµα.
Πώς βλέπετε την ανταπόκριση του κόσμου;
Με γεμίζει με χαρά και ικανοποίηση όταν βλέπω τον κόσμο που επισκέπτεται τις παραστάσεις μας να γελάει. Τι πιο όμορφο να υπάρχει σε αυτό τον κόσμο; Ειδικά όταν έχω την εντύπωση, ότι οι θεατές μας γελάνε από καρδιάς, αφού αναγνωρίζουν κάτι, λέω: αυτό θέλω. Οι θεατές μας μου λένε συχνά, ότι αναγνωρίζουν οικίες καταστάσεις, δικά τους θέματα, γνωστά άτομα και κάποιες στιγμές και τον εαυτό τους στη σκηνή. Ομορφότερο κομπλιμέντο για τη δουλειά μου δεν υπάρχει.
Ζήσατε αρκετά χρόνια στο εξωτερικό και εργαστήκατε εκεί ως σκηνοθέτης. Πώς βλέπετε τη μετάβαση στην ελληνική πραγματικότητα;
Με ενδιαφέρει πολύ ο θεατρικός χώρος της Ελλάδας και της Αθήνας. Έχω παρατηρήσει αρκετές αναλογίες με τον θεατρικό χώρο που γνωρίζω από τις δουλειές μου στο εξωτερικό. Ελάχιστες ουσιαστικές διαφορές πρόσεξα στην τελική. Έχω δει εξαιρετικές παραστάσεις εδώ και εκτιμώ κάτι στους Έλληνες ηθοποιούς, το οποίο είναι σπάνιο στη βόρεια Ευρώπη – την εξαιρετική ενέργεια τους και την όρεξη τους, να ζήσουν ανεβαίνοντας στη σκηνή αξέχαστες στιγμές.
Τι θα λέγατε ότι σας χαρακτηρίζει;
Θα έλεγα, μια σοβαρότητα ως προς τα πράγματα και συγχρόνως ένα «ό,τι να ‘ναι».
Τι σας δίνει χαρά στην καθημερινότητα σας;
Οι φίλοι μου και ο έρωτας.
Είστε ένας καλλιτέχνης με αξιοσημείωτη πορεία και βραβεύσεις στο εξωτερικό. Τι ονειρεύεστε για την καλλιτεχνική σας διαδρομή;
Το όνειρο μου για το μέλλον είναι, να δουλεύω όλο και περισσότερο στην Ελλάδα.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Ναι, βέβαια. Ήδη έχω ξεκινήσει με τις προετοιμασίες για μελλοντικές δουλειές, που θα παρουσιάσω στη Γερμανία και στην Αυστρία μέσα στην επόμενη θεατρική σεζόν. Εκεί οι προγραμματισμοί των θεάτρων ακολουθούν διαφορετικούς ρυθμούς και έτσι συνήθως προετοιμάζουμε μια νέα παραγωγή για τουλάχιστον έναν χρόνο. Μετά από αυτά τα πρότζεκτ, θα χαιρόμουν πολύ, εάν μου δοθεί ξανά μια ευκαιρία, να παρουσιάσω μια επόμενη σκηνοθεσία μου στην Αθήνα. Έχω διάφορες ιδέες για νέα έργα, που θεωρώ ότι θα είχανε μεγάλο ενδιαφέρον, να παιχτούν ειδικά στην Ελλάδα του σήμερα. Με εμπνέει η κατάσταση της επίκαιρης ελληνικής κοινωνίας και το θεατρικό κοινό.
