Το Θέατρο Άττις παρουσιάζει την Ιώ, το έργο που έγραψε η Ετέλ Αντνάν αποκλειστικά για τον Θόδωρο Τερζόπουλο και το οποίο διάβασε στη Συνάντηση Αρχαίου Δράματος στη Σικυώνα το 2011. Η Ιώ κάνει πρεμιέρα σε διδασκαλία Θεόδωρου Τερζόπουλου στο Θέατρο Άττις τη Δευτέρα 1 Απριλίου.
«Ο ξεριζωμός, η απώλεια, το τραύμα και ο πόνος είναι τα αποτυπώματα που άφησε μέσα της ο θάνατος. Η Ιώ αντέχει, ανακάμπτει και προχωράει. Ωστόσο, το τραύμα είναι πάντα εκεί, ένας δαίμονας που όταν ξυπνάει, τη ροκανίζει από μέσα, σαν ένας αόρατος, ανίκητος εχθρός. Αποδέχεται το τραύμα και τότε σιγά σιγά, σαν ένα ξεχασμένο τραγούδι από την Ανατολή, αρχίζει να αλλάζει προσφέροντας βάθος στο νόημα της ζωής της».
Η Ετέλ Αμτνάν έχει στενή σχέση με το σύγχρονο θέατρο. Έχει συνεργαστεί σε κείμενα με τον Bob Wilson και τον Heiner Müller και έχει στενή συνεργασία με τον Τερζόπουλο και το Θέατρο Άττις, όπου έχουν παρασταθεί κείμενά της. Στην παράσταση στο Θέατρο Άττις, την Ιώ θα ερμηνεύσει η Αγλαΐα Παππά ενώ θα συμμετέχει και ο ίδιος ο Θεόδωρος Τερζόπουλος. Η σκηνική εγκατάσταση είναι της γλύπτριας Καλλιόπης Λεμού και παρουσιάζεται στη μικρή γλυπτοθήκη του Θεάτρου Άττις για 25 θεατές και για λίγες μόνο παραστάσεις.
Ο Ελληνικός κόσμος του Θεόδωρου Τερζόπουλου
Αυτές τις μέρες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Άγρα», ένα μικρό τομίδιο μόλις 48 σελίδων με τίτλο «Ο Ελληνικός κόσμος του Θεόδωρου Τερζόπουλου – Δελφοί και Κιάτο», με δύο κείμενα της Ετέλ Αντνάν, που συμπυκνώνει τη δουλειά του Θόδωρου Τερζόπουλου σε δύο σπουδαία κείμενα.
Ένα θεατρολογικό για τον «ελληνικό» κόσμο του Θ. Τερζόπουλου και τη σχέση του με την αρχαία τραγωδία που πρωτοδημοσιεύτηκε στη Γερμανία, όπου σημειώνει: «Οι μέθοδοι εργασίας που ακολουθεί είναι ολωσδιόλου δικές του επειδή και η αντίληψή του για το θέατρο είναι μοναδική: Ο Τερζόπουλος δεν πορεύεται με γνώμονα τη θεωρία, αλλά σύμφωνα με το ένστικτο και την πρακτική. Οι θεωρίες του λειτουργούν έμμεσα, είναι εύκαμπτες, ανοιχτές στην αναπροσαρμογή και στην αλλαγή. […]
Το δεύτερο αφορά την επιστροφή της στην Ελλάδα που λατρεύει, τις εμπειρίες της στους Δελφούς και στο Κιάτο, όπου ανακάλυψε ξανά τη μητρική της γλώσσα, το ελληνικό τοπίο, τους ιερούς τόπους και την αρχαία ελληνική τραγωδία: «Έχω ένα πάθος για την Ελλάδα. Κυρίως έναν προβληματισμό, που σπανίως συνδέεται άμεσα με την οικογενειακή μου ιστορία. Με γοητεύει απεριόριστα η υλικότητα της χώρας αυτής. Η γήινη πλευρά της, η φυσική παρουσία της, η ακραία ιδιαιτερότητα του φωτός της, της πέτρας της, και η αδιάκοπη παρουσία, η επιμονή της θάλασσας, που η αλμύρα της μένει στο στόμα μου […].
Λίγα λόγια για την Ετέλ Αντνάν:
Η Ετέλ Αντνάν γεννήθηκε το 1925 και μεγάλωσε στη Βηρυτό του Λιβάνου. Η μητέρα της ήταν Ελληνίδα από τη Σμύρνη και ο πατέρας της υψηλόβαθμος Οθωμανός αξιωματούχος από τη Δαμασκό. Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόννη, το Μπέρκλεϋ και το Χάρβαρντ.
Από το 1958 έως το 1972 δίδαξε φιλοσοφία. Έγινε ζωγράφος. Χάρη στη συμμετοχή της στο κίνημα των ποιητών ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, άρχισε να γράφει ποιήματα και έγινε, σύμφωνα με τα λόγια της, «μια Αμερικανίδα ποιήτρια». Το 1972 επέστρεψε στη Βηρυτό και εργάστηκε ως πολιτιστική συντάκτρια. Έμεινε στον Λίβανο ως το 1976.
Το 1978 το πεζογράφημά της “Sitt Marie Rose” δημοσιεύθηκε στο Παρίσι από τις Éditions des Femmes. Την ίδια χρονιά επέστρεψε στην Καλιφόρνια. Ποιήματά της έχουν μελοποιηθεί από σύγχρονους συνθέτες και έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή φεστιβάλ. Έργα της για το θέατρο έχουν σκηνοθετηθεί σε όλο τον κόσμο.
Μεταξύ άλλων, έγραψε για τον Αμερικανό σκηνοθέτη Bob Wilson το γαλλικό κείμενο της πολύγλωσσης όπερας “CIVIL warS”. Το ποίημά της, Τζενίν, διασκευάστηκε και παρουσιάστηκε στο Θέατρο Άττις, στην Αθήνα, το 2005. Έργο της βασισμένο στο ποίημα “To Be In a Time of War”, με κείμενα του Heiner Müller, παραστάθηκε στο Forum Freies Theater στο Ντίσελντορφ, το Βερολίνο και τη Βηρυτό το 2011. Συμμετείχε με το εικαστικό της έργο στη 13η documenta, στο Κάσσελ της Γερμανίας, το 2012. Το 2016 παρουσιάστηκε αναδρομική έκθεση του έργου της στο Institut du monde arabe στο Παρίσι. Στη 14η documenta, στην Αθήνα, το 2017, στο πλαίσιο του προγράμματος κινηματογραφικών ταινιών με τίτλο «Κείμενα», παρουσιάστηκε από την ΕΡΤ2 το ντοκιμαντέρ «Ισμύρνα» (Ismyrna / Ismyrne ), σε σκηνοθεσία Ιωάννας Χατζηθωμά (Joana Hadjithomas ) και Khalil Joreige, όπου η σκηνοθέτιδα συνομιλεί με την Ετέλ Αντνάν για την κοινή τους καταγωγή από τη Σμύρνη.
Οι σημαντικότερες διακρίσεις της περιλαμβάνουν: Βραβείο France – Pays Arabes για το “Sitt Marie Rose” (1977 ) – Arab American Book Award για το σύνολο του έργου της και PEN Oakland Award για το “Master of the Eclipse” (2010) – California Book Award for Poetry για τη συλλογή “Sea and Fog” και Lambda Literary Award για το σύνολο του έργου της ως ομοφυλόφιλης συγγραφέως (2013). Το 2014 χρίστηκε Ιππότης των Γραμμάτων και των Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Στις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία της “Γράφοντας σε μια ξένη γλώσσα” (2016), “Το τίμημα που δεν είμαστε διατεθειμένοι να καταβάλουμε για τον έρωτα” (2016) και “Σχετικά με το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας” (2017).
