Συνέντευξη στη Σπυριδωνία Κρανιώτη
Η Αρκαδία Ψάλτη πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Πιτσιμπούργκο» της Σώτης Τριανταφύλλου την οποία και σκηνοθετεί στο θέατρο «Vault».
Η παράσταση«Πιτσιμπούργκο» ξεκίνησε την πορεία της το Καλοκαίρι του 2014 στην Χίο, στην γενέτειρα των πρωταγωνιστών της και έκτοτε, όπου παίζεται γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Πέρσι, το αθηναϊκό κοινό την αγκάλιασε στην αυλή του Κόμη στα Πατήσια και τώρα επέστρεψε για 16 προγραμματισμένες παραστάσεις στη σκηνή του φιλόξενου πολυχώρου «Vault Theatre Plus».
Η Αρκαδία Ψάλτη μίλησε στο zougla.gr για την παράσταση «Πιτσιμπούργκο» και τόνισε τις ιδιαιτερότητες του έργου και του ρόλου της.
Η ταλαντούχα ηθοποιός αποκαλύπτει τι τη συγκινεί στον ρόλο της καθώς και τα μελλοντικά της σχέδια.
zougla.gr:
Τι σας ώθησε να επιλέξετε το συγκεκριμένο έργο;
Αρκαδία Ψάλτη:
Ζούμε σε δύσκολη εποχή. Αδιέξοδα εμφανίζονται εκεί που νομίζαμε ότι έχουμε ανοίξει λεωφόρους. Είμαστε μέσα σε μια δίνη παρασυρμένοι και δεν ξέρουμε από πού να πιαστούμε. Μιλάμε μιλάμε θυμώνουμε οργανωνόμαστε κάνουμε εκλογές ξανακάνουμε διεκδικούμε μα όλα σταδιακά αποδυναμώνονται διαλύονται στα χέρια μας. Κι αυτό συνεχίζει απελπισμένα σχεδόν τραγικά. Μια παύση, ένα σταμάτημα και μια ματιά πίσω, σε όποιο σημείο θεωρήσουμε αρχή ή καμπή. Ένα βλέμμα πίσω, όπως η γυναίκα του Λωτ, χωρίς όμως να γίνουμε στήλη άλατος. Το «Πιτσιμπούργκο» μου πρόσφερε αυτό το βλέμμα σε μια εποχή που πολλά είναι τόσο κοινά και άλλα τόσα τόσο διαφορετικά. Η διερεύνηση τους ήταν αποκαλυπτική στην εκ νέου διαπραγμάτευση και ιεράρχηση που είχα ανάγκη.
Ποιος θα λέγατε ότι είναι ο στόχος της παράστασης;
Το μέλλον είναι κλεισμένο μες στο παρελθόν. Να κοιτάξουμε πίσω με τα μάτια του μέλλοντος που ονειρευόμαστε.
Ποια είναι η αντιστοιχία του έργου με το σήμερα;
Το έργο διαδραματίζεται το 1913, στην Χίο. Αμέσως μετά την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους. Οι βαλκανικοί πόλεμοι ξεκινούν από την μία, σφαγές στην Σμύρνη και στον Τσεσμέ από την άλλη. Βάρκες, καίκια κατάμεστα με πρόσφυγες καταφθάνουν από τα απέναντι παράλια στο ήδη σακατεμένο νησί. Μια περίοδος έντονων ανακατατάξεων και πληθυσμιακών μετακινήσεων. Χιλιάδες άνθρωποι αναγκάζονται να αφήσουν την πατρίδα τους, το πρώτο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα από Ελλάδα προς Αμερική. Εγκαταλείπουν μια χώρα οικονομικά εξουθενωμένη και πολιτικά αβέβαιη.
Τι σας συγκινεί στην Ελέγκω;
Ο τρόπος που αγαπά. Η απλότητα η καθαρότητα και η αμεσότητα των συναισθημάτων. Η ουσιαστική επαφή με αρχές που με την επέλαση του σύγχρονου κόσμου άδειασαν και κακοφόρμισαν. Η πίστη ήταν ιδανικό, η ειλικρίνεια, το ουσιαστικό μοίρασμα της ζωής. Η χαρά και η ελαφρότητα που αντιμετωπίζει την ζωή. Ακόμη και σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες δεν την αφήνει να την πάρει από κάτω με τίποτα.
Έχετε κοινά στοιχεία με την ηρωίδα που υποδύεστε;
Έχουμε γεννηθεί στον ίδιο τόπο. Έχουμε μιλήσει την ίδια γλώσσα. Η γιαγιά μου έτσι μου μιλούσε,παλιά χιώτικα. Μου αρέσει να μαγειρεύω, μα δεν ξέρω να κάνω τα τότε φαγητά. Μέχρι εκεί. Συνειδητά. Αν υπάρχουν κι άλλα είναι ή φύση ή εν υπνώσει.
Πόσο δύσκολο είναι να παίζετε και να σκηνοθετείτε;
Το ένα συμπληρώνει το άλλο. Πότε οδηγεί η μια ιδιότητα πότε η άλλη.
Μια αγάπη δυνατή, καθαρή και απόλυτη όπως αυτή που βιώνουν οι χαρακτήρες του έργου πιστεύετε ότι είναι εφικτό σήμερα να υπάρξει και να διατηρηθεί;
Σήμερα, στην φάση που πολιτισμικά είμαστε η αντίληψη για τις σχέσεις είναι άλλη. Ο σύγχρονος άνθρωπος ψάχνει να βρει τον εαυτό του, αν ψάχνει και δεν κάνει συμβατικές συμφεροντολογικές σχέσεις, Δεν ψάχνει την αγάπη που θα διαρκέσει για πάντα. Σε όλες τις εποχές το αναπάντητο μεγάλο ερώτημα είναι «τι είναι η αγάπη», Κάθε εποχή δίνει και την δική της απάντηση.
Ποια είναι η ανταπόκριση των θεατών;
Έχουμε παρουσιάσει την παράσταση σε πολύ διαφορετικά κοινά. Σε χωριά, στην πόλη, στην πρωτεύουσα, σε σχολεία, σε παραλίες .Θυμούνται αυτά που δεν έζησαν. Γελάνε και κλαίνε.
Είστε ηθοποιός και σκηνοθέτις . Με ποια ιδιότητα νιώθετε πιο ολοκληρωμένη;
Και με τις δύο. Εξαρτάται από τις συνθήκες. Και από την εσωτερική ανάγκη σε κάθε δουλειά.
Η κρίση πόσο έχει επηρεάσει το θέατρο; Mπορεί ένας καλλιτέχνης να βιοποριστεί από την τέχνη του;
Ήτανε στραβό το κλίμα ήφαντο κι ο γάαρος! Όχι, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βιοποριστούμε από την τέχνη Είναι δραματική πια η κατάσταση. Είναι μια εποχή που υπάρχει η ανάγκη να ξαναεφεύρουμε την θέση μας στην νέα πραγματικότητα. Και ατομικά και συλλογικά. Σε μεγάλο ποσοστό είναι στο χέρι μας να διαχειριστούμε την υπάρχουσα κατάσταση όσο καλύτερα μπορούμε στοχεύοντας σε καλύτερες μέρες. Είναι μια μεγάλη δοκιμασία που θα μας αποκαλύψει και τα μεγάλα λάθη μας. Μακάρι να έχουμε τα μάτια να τα δούμε.
Τι ονειρεύεστε για την καλλιτεχνική σας διαδρομή;
Να είναι πλούσια και δημιουργική και να παίρνω χαρά.
Στην παράσταση βιώνετε τις δυσκολίες της προσφυγιάς. Πόσο σας έχει επηρεάσει αυτή η εμπειρία και πως αντιμετωπίζετε αυτό που συμβαίνει σήμερα;
Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι σχεδόν ασύλληπτο. Οι συνθήκες είναι πάλι τραγικές. Πόνος, φόβος, πείνα, πόλεμοι, τρομοκρατικές επιθέσεις, καταστροφές Ο πολιτισμός μας δοκιμάζεται, ο εαυτός μας δοκιμάζεται. Λένε να εύχεσαι να μην ζεις σε ενδιαφέρουσες εποχές. Εγώ πάλι λέω, να ευχόμαστε να μπορούμε σε ενδιαφέρουσες εποχές να ανακαλύπτουμε να ξεφλουδίζουμε την ζωή για να φθάσουμε στον πυρήνα της, στην χαρά της και την ομορφιά της.
Τι σας κάνει χαρούμενη στην καθημερινότητα σας;
Οι βόλτες στην φύση, οι βόλτες στην πόλη, οι φιλίες. Να μαγειρεύω, να ταξιδεύω, να διαβάζω. Το καλύτερο μου οι καλοκαιρινές διακοπές, ήλιος και θάλασσα.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Με δεδομένη την απροβλεψιμότητα που φέρουν οι καιροί μας, να πάνε καλά και οι υπόλοιπες παραστάσεις μας στο «Vault» και να κάνουμε την περιοδεία που οργανώνουμε μέσα στην άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού. Τα υπόλοιπα, μέχρι να πραγματωθούν δεν είναι ανακοινώσιμα.
Λίγα λόγια για το έργο:
Χίος 28 Μάρτη 1913. Η Ελέγκω παίρνει στα χέρια της το πρώτο γράμμα, μετά από οκτώμιση μήνες, από τον ξενιτεμένο, στο Πίτσμπουργκ της Αμερικής, άντρα της Δημοσθένη.
«Τίλως είσαι Ελέγκω μου; Τρως; Κοιμάσαι; Αχ, να ΄μουνα κει πέρα την Πρωτοχρονιά, να πηαίναμε στον Βροντάδο να τρώγαμε τα μαμούλια της Μαριόγκας!»
Μέσα από την αλληλογραφία τους ξεδιπλώνεται η ζωή στο νησί, αμέσως μετά την απελευθέρωση του από τους Τούρκους. Φτώχεια, πείνα, μπάρκα, προσφυγιά, αρρώστιες, μα και τηλέφωνα και κινηματόγραφος. Ένα νησί πληγωμένο και σαστισμένο.
«ΥΓ. Τώρα θυμήθηκα πως αυτοκίνητα έχομε κι εδώ, πάνε κι έρχονται σαν δαίμονες. Εγώ εν τα δα, μου το ‘πε η Ερήνη».
Απ’ την άλλη, η βιομηχανική πόλη του Πίτσμπουργκ. «Βρέχει νερό μαύρο Ελέγκω μου, αφ’ τα εργοστάσια, καταλαβαίνεις». Το πρώτο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα προς την Αμερική. Με το πλήθος των μεταναστών να παλεύουν, στα εργοστάσια χαλυβουργίας και στα ορυχεία με όνειρο μια καλύτερη ζωή.
Ένας ολόκληρος κόσμος σε κρίση, ένας κόσμος που προσπαθεί αποπροσανατολισμένος να βρει το δρόμο του.
Και μέσα σ’όλο αυτό το σκηνικό, η ιστορία μιας αγάπης που προσπαθεί να ανθίσει, που ο σπόρος της έπεσε σε έδαφος αφιλόξενο, δύστροπο, βραχώδες.
Αγαπημένη μου Ελέγκω, άργησα να σου γράψω γιατί εν ήβρισκα γραμματικό».
«Δημοστένη μου, μόλις έλαβα το γράμμα σου μου ‘ρθε λιγοθυμιά’».
Μιας αγάπης δυνατής, καθαρής, απόλυτης. Μιας αγάπης που συγκινεί και εμπνέει. Που λειτουργεί καταλυτικά και αποκαλυπτικά πάνω στην σύγχρονη ζωή.
Πρεμιέρα 19 Μαρτίου τελευταία παράσταση 23 Απριλίου
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Αρκαδία Ψάλτη
Μουσική επιμέλεια: Καλλιόπη Λιαδή
Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου Αγγελοπετριά
Σκηνογραφική επιμέλεια: Χαρά Λούπου
Φωτισμοί : Άννα Κατσίμπρα
Φωτογραφίες: Γιάννης Παντίδος
Παίζουν: Στράτος Σωπύλης, Αρκαδία Ψάλτη
Ημέρες και ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη 21:00
Πέμπτη 21:00
Σάββατο 19:00
Διάρκεια παράστασης :60 λεπτά
Πολυχώρος « Vault»
Μελενίκου 26, Γκάζι, Βοτανικός
Τηλέφωνα: 213 0356472 / 6945 993870
(για τηλεφωνικές κρατήσεις 11:00 – 14:00 και 17:00 -21:00)
Email: vaultvotanikos@gmail.com
Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 10 ευρώ
Μειωμένο: 5 ευρώ (Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ)Φοιτητές/ Μαθητές / Σπουδαστές/ Κάτοχοι Κάρτας Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ)/ ΑμΕΑ/
Προπώληση VIVA: 8 ευρώ
