Όταν τον Μάη του 1948 στη Θεσσαλονίκη ο δημοσιογράφος Γρηγόρης Στακτόπουλος στάθηκε στη στάση Αγίας Σοφίας περιμένοντας το λεωφορείο που θα τον επέστρεφε στο σπίτι του, ένας αστυνομικός τον χτύπησε στην πλάτη και του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Ήταν 38 χρόνων. Όταν επέστρεψε τελικά στο σπίτι του ήταν 50…Για να του αποδοθεί η δολοφονία του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζορτζ Πολκ δεν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία, πέραν του ότι…μιλούσε καλά αγγλικά.
Ο υπουργός που τον επισκέφθηκε στην ασφάλεια όπου κρατείτο, του ζήτησε επίμονα να υπογράψει την (κατασκευασμένη) ομολογία του, προκειμένου να…τελειώνει η υπόθεση: “Υπόγραψε βρε παιδί μου και θα γραφεί τ’ όνομα σου εις τη Βίβλον του ‘Εθνους. Υπόγραψε…Υπέρ Ελλάδος…»
«Υπέρ Ελλάδος ( H υπόθεση Πολκ στο προσκήνιο)» είναι ο τίτλος της νέας θεατρικής παραγωγής του ΚΘΒΕ -της δεύτερης εφετινής του παραγωγής- που δίνει την πρεμιέρα του το ερχόμενο Σάββατο Οκτωβρίου στο μικρό θέατρο της Μονής Λαζαριστών. Πρόκειται για έργο βασισμένο στο μυθιστόρημα της Σοφίας Νικολαΐδου «Χορεύουν οι ελέφαντες» (2015).
Βασισμένο και εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα (τη δολοφονία του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζορτζ Πόλκ τον Μάιο του 1948 στη Θεσσαλονίκη, όπου βρέθηκε προκειμένου να πάρει συνέντευξη από τον αρχηγό των ανταρτών Μάρκο Βαφειάδη, και την εξιχνίαση του εγκλήματος από την ελληνική αστυνομία και δικαιοσύνη της εποχής, με την καταδίκη του Στακτόπουλου σε ισόβια κάθειρξη), «το έργο δεν επιχειρεί να ξαναγράψει- να συμπληρώσει το ρεπορτάζ. Τα γεγονότα είναι γνωστά (;), το έναυσμα είναι η ανθρώπινη ιστορία πίσω απ’ αυτά, είναι η αντίληψη της ιστορίας, το αίσθημα του δικαίου, είναι η μικροϊστορία των ανθρώπων κι οχι η μακροϊστορία των ιστορικών που γράφουν την Ιστορία» λεει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η συγγραφέας του, Σοφία Νικολαΐδου, φιλόλογος στη δημόσια εκπαίδευση.
«Το θεατρικό της Σοφίας Νικολαΐδου πιάνει ακριβώς αυτό το νήμα: τον σπαραγμό των ανθρώπων που συντρίβονται από την κυρίαρχη Ιστορία, που σκάει κυριολεκτικά πάνω στα κεφάλια τους ως επιβεβλημένη “νομοτέλεια”, ως “κοινό καλό”, ως χρέος “υπέρ Ελλάδος”. Το προσωπικό μου “στοίχημα” ήταν να αφηγηθώ πως δεν υπάρχει “καθαρή” Ιστορία, υπάρχει ένα κουβάρι αδικιών σε έναν βούρκο μίσους. Και πως η μόνη δυνατότητα δικαιοσύνης για τα αδικοχαμένα φαντάσματα της Ιστορίας είναι η μνήμη και η επαγρύπνηση. Επαγρύπνηση για να προλάβουμε το τωρινό -σημερινό ή αυριανό- έγκλημα που, αλίμονο, είναι βέβαιο πως συντελείται ή θα συντελεστεί κάπου δίπλα μας, πάντοτε “υπέρ Ελλάδος”» τονίζει στο σημείωμα της η σκηνοθέτις της παράστασης Πηγή Δημητρακοπούλου.
Γνωστή απο σκηνοθεσίες σε τηλεοπτικές επιτυχημένες σειρές εποχής-μεταφορές λογοτεχνικών έργων, όπως «Η Αιθουσα του θρόνου» του Τάσου Αθανασιάδη (που διαδραματίζεται στα 1968 και γυρίστηκε σε σίριαλ το 1998), το «10» του Μ.Καραγάτση (διαδραματίζεται στα 1958 και προβλήθηκε το 2008), αλλά και την προ διετίας σκανδαλωδώς πολυσυζητημένη «Ισορροπία του Nash» (παράσταση βασισμένη σε κείμενα του Αλμπέρ Καμύ, αλλά και την υπόθεση της 17 Νοέμβρη) στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η Πηγή Δημητρακοπούλου επιχειρεί για μια ακόμη φορά να σκηνοθετήσει ένα έργο εποχής (όπως οι τηλεοπτικές της επιτυχίες), αλλά κι ένα έργο για τους αξιακούς κώδικες των ανθρώπων, τη δικαιοσύνη, την αθωότητα και την ενοχή, τη μνήμη και την επαγρύπνηση.
Οι ρόλοι στην παράσταση δεν έχουν τα ονόματα της Ιστορίας. Τα εντυπωσιακά σκηνικά (“επιστρατεύτηκε” ακόμα και ένα αντίγραφο εντυπωσιακού ψηφιδωτού από το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, που “στολίζει” το πάτωμα της σκηνής και που πάνω του “πατά” ο χορός – πόλη -πολίτες) και κοστούμια εποχής , σχεδίασε ο Κώστας Παππάς, ενώ τη μουσική έγραψε ο Μπάμπης Παπαδόπουλος.
Τους ρόλους ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Έφη Δρόσου (Η Αμερικανίδα μητέρα), Σοφία Καλεμκερίδου (Η Πόντια μάνα), Γιώργος Κολοβός (Ο Δικηγόρος), Νίκος Κουσούλης (Χορός), Φανή Ξενουδάκη (Χορός), Χρήστος Παπαδημητρίου (Ο ‘Αγγλος Διπλωμάτης), Ιωσήφ Πολυζωίδης (Ο Ταγματάρχης), Μαριάννα Πουρέγκα (Η Χήρα του Αμερικάνου), Κική Στρατάκη (Χορός), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Ο Αντάρτης ξάδελφος).
Κάθε Τετάρτη η παράσταση θα παρουσιάζεται με αγγλικούς υπότιτλους.
Η πρεμιέρα ορίστηκε για το ερχόμενο Σάββατο στις 9 το βράδυ, στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών.
Παραστάσεις θα δίνονται κάθε Τετάρτη στις 18.00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο στις 21.15 και Κυριακή στις 20.00.
