Ποικίλες αντιδράσεις σε νομικούς κύκλους -και όχι μόνο- προκαλούν οι «χάρες» σε μεγαλεμπόρους ναρκωτικών, αλλά και η άφεση αμαρτιών σε παραβατικά άτομα, που δόθηκαν από το Συμβούλιο Χαρίτων, με την ομόφωνη απόφαση όλων των αρμοδίων παραγόντων.
Η zougla.gr φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας το υπ’ αριθμ. Γ’ 100/2010 Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, το οποίο προκαλεί σοβαρά ερωτήματα για τις προτάσεις του Συμβουλίου Χαρίτων (αποτελείται από Αεροπαγίτες δικαστές) προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Χάρη Καστανίδη.
Οι προτάσεις του Συμβουλίου έγιναν στα μέσα του Σεπτεμβρίου 2009 και ανέμεναν την υπογραφή του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, Νικόλαου Δένδια, αλλά λόγω της κυβερνητικής αλλαγής υπεγράφησαν από τον κ. Καστανίδη.
Πρόκειται για καταδίκες ατόμων που σε αρκετές περιπτώσεις είχαν καταδικαστεί κατηγορούμενοι με τον… μισό ποινικό κώδικα!
Για την οικονομία του χρόνου αλλά και του ρεπορτάζ, να αναφέρουμε ότι με Προεδρικό Διάταγμα του Κάρολου Παπούλια (υπεγράφη στις 2 Φεβρουαρίου 2010) χαρίστηκε, τελικά, το υπόλοιπο της ποινής σε έναν μεγαλέμπορο ναρκωτικών (!) ενώ άρθηκαν οι όποιες νομικές συνέπειες απέρρεαν για κατάδικους, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι «επώνυμοι», που πλέον μπορούν να διορισθούν στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και εν πολλοίς να ασκήσουν οποιαδήποτε επαγγελματική δραστηριότητα επιθυμούν.
Πρέπει να σημειώσουμε κάτι: Οι περισσότερες από τις περιπτώσεις στις οποίες είτε χαρίστηκε το υπόλοιπο της ποινή είτε «σβήστηκαν» οι καταδίκες «ελέγχονται» και σίγουρα το Συμβούλιο Χαρίτων θα πρέπει να απαντήσει τα κρίτηρα με βάση τα οποία επέλεξε να διαβιβάσει τις συγκεκριμένες αιτήσεις. Γιατί είναι τουλάχιστον οξύμωρο, τη στιγμή που οι ελληνικές φυλακές γεμίζουν με μικροπαραβάτες οι οποίοι προφυλακίζονται για… ψύλλου πήδημα, η Ελληνική Πολιτεία να αφήνει ελεύθερα πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί σε πολυετείς καθείρξεις για εμπόριο ναρκωτικών ουσιών.
Όπως περίεργο είναι και το να αίρονται οι συνέπειες των καταδικών σε άτομα τα οποία -κατά τη Δικαιοσύνη- έχουν ασχοληθεί με το «νταραβέρι» ναρκωτικών ουσιών, προκειμένου εκείνα να διορισθούν σε Δήμους και Δημόσιο ή να «σβήνονται» από το ποινικό τους μητρώο οι καταδίκες σε άτομα που έχουν κατηγορηθεί για απόπειρα ληστείας, ώστε εκείνα να εργασθούν ως σεκιούριτι ή να εγκαθιστούν συστήματα ασφαλείας!
Περίπτωση 1η: Ο μεγαλέμπορος
Από «ιδιαίτερα περίεργη» και «σπάνια» έως και «σκανδαλώδη» χαρακτηρίζεται από έγκυρους νομικούς κύκλους η περίπτωση του Μιχαήλ Κ., ο οποίος είχε συλληφθεί στη γειτονική Ιταλία για πώληση, διανομή, αγορά, εκχώρηση, μεταφορά, εισαγωγή και κατοχή ναρκωτικών ουσιών. Ο εν λόγω κατηγορούμενος καταδικάστηκε με την υπ’ αριθμ. 33/1995 απόφαση του Κακουργιοδικείου του Παλέρμο Ιταλίας σε κάθειρξη 20 ετών, χρηματική ποινή 300.000.000 λιρετών Ιταλίας και σε ισόβια στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων. Η εν λόγω απόφαση «μετατράπηκε» σε κάθειρξη 20 ετών και χρηματικό πρόστιμο 154.937 ευρώ και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων για 10 έτη με την υπ’ αριθμ. 47655/14-9-2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Περίπτωση 2η: Από τα ναρκωτικά και τις κλοπές στον Δήμο
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί και μια άλλη περίπτωση. Του Θεοδοσίου Γ. Σε αυτόν τον κύριο με το ίδιο ΠΔ αποφασίσθηκε να αρθούν οι συνέπειες των καταδικών του προκειμένου να διορισθεί στον Δήμο Ρεθύμνης. Γιατί, όμως είχε, καταδικασθεί ο εν λόγω ιδιώτης; Το 1973 το Πλημμελειοδικείο Αθηνών τον καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης 10 ημερών για παράβαση υγειονομικών κανονισμών, το 1977 το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών τον καταδίκασε σε 5 χρόνια και τέσσερις μήνες για ληστεία, κλοπή, επικίνδυνη σωματική βλάβη, παράνομη οπλοφορία και οπλοχρησία, ψευδή καταμήνυση και ψευδορκία. Υπάρχουν, όμως και άλλες καταδίκες: Το 1979 και πάλι το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών τον καταδίκασε σε ποινή 2 ετών για αγορά, πώληση και κατοχή ναρκωτικών ουσιών, και το 1993 ο εν λόγω εμπλούτισε το ποινικό του μητρώο με μια ακόμα καταδίκη με ποινή φυλάκισης 2 ετών και 1 μηνός από το Τριμελές Εφετείο Κρήτης για κατοχή και πώληση κάναβης και κατοχή πυρομαχικών.
Περίπτωση 3η: Ο «ληστής» – σεκιουριτάς
Ιδιάζουσα περίπτωση είναι και αυτή του Κωνσταντίνου Σ. Το 2001 καταδικάστηκε από το Τριμελές Εφετείο Λάρισας σε ποινή φυλάκισης 18 μηνών με τριετή αναστολή για το αδίκημα της απόπειρας ληστείας από κοινού. Ο εν λόγω κύριος υπέβαλε αίτηση για άρση των συνεπειών της καταδίκης στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Πλέον στον συγκεκριμένο ιδιώτη μπορεί να εκδοθεί άδεια εργασίας προσωπικού ασφαλείας(!) αλλά και να δοθεί άδεια για εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας!
Περίπτωση 4η: Η «επώνυμη» κυρία Παπασταύρου
Η κυρία Μπριγκίττα Παπασταύρου είναι γνωστή παρουσία. Πολύ γνωστή. Τυγχάνει να είναι πρόεδρος της Ανώνυμης Εταιρείας Δημοσίου Συμφέροντος “Αγροτουριστικής Α.Ε.”. Πλειοψηφικός μέτοχος της εν λόγω εταιρείας είναι η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης (ΕΤΑ), η οποία εποπτεύεται από το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης. Η κυρία Παπασταύρου, λοιπόν, η οποία μεταξύ άλλων υπήρξε και στο περιβάλλον του ΔΟΛ, είχε μερικές εμπλοκές με τη Δικαιοσύνη για αγορανομικές παραβάσεις. Είχε και μερικές καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος της. Το 1987 το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών την καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης τριών μηνών για παράβαση του Ν.Δ. 9/35. Το 1994 το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών και πάλι την καταδίκασε για παράβαση του Ν. 614/77 σε φυλάκιση 30 ημερών, η οποία μετατράπηκε σε χρηματικό πρόστιμο. Το 2003 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών καταδίκασε την πρόεδρο της «Αγροτουριστικής» σε ποινή φυλάκισης δύο μηνών για παράβαση του αγορανομικού κώδικα. Η ποινή και πάλι μετατράπηκε, ωστόσο οι δικαστικές περιπέτειες της κυρίας Παπασταύρου δεν τελείωσαν εδώ. Το ίδιο έτος, το ίδιο Δικαστήριο την καταδίκασε σε έξι μήνες -και πάλι για παράβαση του αγορανομικού κώδικα.
Όπως γίνεται λοιπόν αντιληπτό, η κυρία Παπασταύρου με «λερωμένο» ποινικό μητρώο δεν θα μπορούσε να συμμετάσχει τόσο η ίδια όσο και οι εταιρείες που εκπροσωπεί (εκτός από την Αγροτουριστική, εκπροσωπεί και την “ΜΙΧΑΗΛ ΛΕΒΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ- ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ”) σε διαγωνισμούς του Δημοσίου. Το κώλυμα όμως λύθηκε χάρη στην… χάρη που της δόθηκε. Έτσι απλά…
Οι εξηγήσεις του υπουργείου Δικαιοσύνης
Κύριοι,
Η προβλεπόμενη από το άρθρο 47 του Συντάγματος χάρις αποτελεί αυτόνομο θεσμό, άλλως sui generis (ιδιόρρυθμη) κυβερνητική πράξη, στη διαδικασία της οποίας μετέχουν το Συμβούλιο Απονομής Χάριτος, ο Υπουργός Δικαιοσύνης και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Η απονομή χάριτος, αποτελεί αρμοδιότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας και ασκείται με βάση τη γνώμη του Συμβουλίου Χαρίτων και τη σύμφωνη ή διάφορη με αυτήν πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η χάρις, μέτρο όλως εξαιρετικό, έχει προσωπικό χαρακτήρα και απονέμεται μετά από αμετάκλητη καταδίκη, προϋποθέτει δηλαδή απόφαση μη επιδεχόμενη διόρθωση δι’ ενδίκου μέσου. Δεν εξαφανίζει την καταδικαστική απόφαση ούτε αίρει το αξιόποινο της πράξεως, ούτε το στίγμα, ενεργεί για το μέλλον και δεν έχει αναδρομική ισχύ. Με τη χορήγηση χάριτος: α) Εάν η καταγνωσθείσα ποινή δεν έχει εκτιθεί εν όλω ή εν μέρει, αίρεται η εκτέλεση του ατέλεστου μέρους αυτής (χάρη ποινής), ή μετριάζεται ή μετατρέπεται σε άλλη προβλεπόμενη από τον ποινικό κώδικα (μετριασμός και μετατροπή ποινής αντιστοίχως), β) Εάν η ποινή έχει αποτιθεί, αίρονται οι νόμιμες συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη (άρση συνεπειών καταδίκης) και επιφέρουν στερήσεις και ανικανότητες όπως π.χ. στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων επί καταδίκης για λιποταξία, κώλυμα διορισμού κ.λ.π. Επίσης είναι δυνατή η απονομή χάριτος για ποινή που δεν έχει αποτιθεί με ταυτόχρονη άρση των συνεπειών της καταδίκης, εφόσον τούτο προβλέπεται ρητά στο εκδιδόμενο σχετικό Προεδρικό Διάταγμα.
Τα κριτήρια απονομής χάριτος δεν ταυτίζονται με εκείνα που χρησίμευσαν στο δικαστήριο για το σχηματισμό της δικανικής του κρίσης, αλλά είναι κυρίως κοινωνικού χαρακτήρα, αφού ο θεσμός εξυπηρετεί πρωτίστως τη σωφρονιστική πολιτική που ασκεί η Πολιτεία.
Το Συμβούλιο Χαρίτων σύμφωνα με το Ν.Δ. 68/1968 συγκροτείται από το Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ως πρόεδρο, ένα πρόεδρο εφετών, τρείς εφέτες και δύο υπαλλήλους της κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Επί του αιτήματος απονομής χάριτος γνωμοδοτεί ο κατηγορήσας εισαγγελέας. Το αίτημα εισάγεται στο Συμβούλιο από υπηρεσιακό εισηγητή που διατυπώνει και γνώμη περί αποδοχής ή μη. Ειδικός εισηγητής κατά κανόνα δικαστής μέλος του Συμβουλίου υποβάλλει έγγραφη γνώμη και τελικά μετά από μελέτη ολόκληρου του σχηματισθέντος φακέλου (πρακτικά δίκης κλπ) το Συμβούλιο γνωμοδοτεί περί της αποδοχής ή μη της αιτήσεως.
Μετά από όλα αυτά ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διατυπώνει σύμφωνα με το άρθρο 47 του Συντάγματος την πρόταση του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον οποίο υποβάλλεται ολόκληρος ο φάκελος για την τελική κρίση.
Επειδή χρήσιμο θα ήταν να έχετε υπόψιν σας ενδεικτικά δύο αποφάσεις του Συμβουλίου Χαρίτων όπως αυτές αναφέρονται κατά αύξουσα σειρά στο ΦΕΚ 100/16-2-2010 Τεύχος ΄Γ, σας παραθέτουμε τα πλήρη στοιχεία των υποθέσεων όπως αυτά προκύπτουν από το σύνολο των σχηματισθέντων φακέλων.
Α. Ο Μιχαήλ K. καταδικάστηκε με την υπ’ αρίθμ. 75/1983 απόφαση του Κακουργιοδικείου του Σουέζ σε ισόβια καταναγκαστικά έργα και πρόστιμο 10.000 λιρών Αιγύπτου. Μετά από 5 ½ χρόνια παραμονής του στις φυλακές της Αιγύπτου, η παραπάνω ποινή, μετά την έκδοσή του και μεταφορά του στην Ελλάδα, αντικαταστάθηκε με την ποινή της πρόσκαιρης κάθειρξης 20 ετών, με την υπ’ αρίθμ. 58547/1988 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Στο μεταξύ στην Ελλάδα είχε εκδοθεί το υπ΄ αρίθμ. 455/1984 αμετάκλητο Βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών (πενταμελούς συνθέσεως), με το οποίο ο ίδιος άνθρωπος είχε κριθεί αθώος, για την ίδια υπόθεση για την οποία είχε καταδικαστεί από το αλλοδαπό δικαστήριο (Σουέζ Αιγύπτου).
Στη συνέχεια με το υπ΄αρίθμ. 20.8.1990 Π.Δ. που δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 160/30.8.1990, τεύχος Γ, χαρίσθηκε το υπόλοιπο της ποινής του.
Ο ίδιος άνθρωπος για τα ίδια πραγματικά περιστατικά, για τα οποία είχε καταδικασθεί στην Αίγυπτο και είχε παραμείνει στις φυλακές της Αιγύπτου 5 ½ χρόνια και στη συνέχεια στις ελληνικές φυλακές μέχρι την 5.9.1990, ημερομηνία κατά την οποία του χαρίστηκε η ποινή σύμφωνα με τα παραπάνω, καταδικάστηκε ερήμην και από την Ιταλική Δικαιοσύνη με την υπ’ αρίθμ. 35/86/7.7.1995 Απόφαση του Κακουργοδικείου του Παλέρμο σε πρόσκαιρη κάθειρξη 20 ετών και χρηματική ποινή 300.000.000 λιρετών Ιταλίας. Η ποινή αυτή προσαρμόσθηκε σε ποινή κάθειρξης 20 ετών και χρηματική ποινή 154.937,07 ευρώ με την υπ΄ αρίθμ. 47655/14.9.2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών. Έτσι, κρατήθηκε και πάλι από την 11.9.2004 (στις Ιταλικές φυλακές) και στη συνέχεια από 6.9.2007 (στις Ελληνικές φυλακές). Κατά της νέας αυτής ποινής υπέβαλε την από 10.3.2009 νέα αίτηση απονομής χάριτος, η οποία μετά από θετική εισήγηση του Διευθυντή των φυλακών, την από 20.5.2009 θετική εισήγηση της αντεισαγγελέως εφετών, την από 15.9.2009 θετική εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή του Συμβουλίου Χαρίτων, έγινε ομόφωνα δεκτή από το Συμβούλιο Χαρίτων την 15.9.2009 το οποίο συνεδρίασε υπό την Προεδρία του τότε Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης κ. Ανδρεουλάκου.
Επομένως, έχει εκτίσει συνολικά περίπου 13 χρόνια πραγματικής έκτισης, από τα οποία τα 5 ½ σε καταναγκαστικά έργα, για μία πράξη για την οποία η επίσημη δικαστική θέση της Ελλάδας είναι ότι είναι αθώος.
Την υπόθεση αυτή οι παλαιότεροι θα θυμούνται από την παρέμβαση του Ανδρέα Παπανδρέου την δεκαετία του ΄80 για την έκδοσή του παραπάνω καταδικασθέντος από τις Αιγυπτιακές Αρχές στην Ελλάδα.
Β. Ο Θεοδόσιος Γ., πατέρας, τριών παιδιών, συμβασιούχος οδοκαθαριστής αφού εξέτισε την ποινή του, έκανε αίτηση χάριτος σε ό,τι αφορούσε τις συνέπειες που απέρρεαν από την καταδίκη του και οι οποίες εμπόδιζαν τη δυνατότητα μονιμοποίησής του στο Δήμο, στον οποίο εργαζόταν ως συμβασιούχος οδοκαθαριστής τα δέκα τελευταία χρόνια. Το Συμβούλιο Χαρίτων ομοίως στη συνεδρίαση του την 15.9.2009 υπό την Προεδρία του ιδίου ως άνω Γενικού Γραμματέα έκανε ομόφωνα δεκτή την αίτησή του.
Από τα παραπάνω προκύπτουν κατά τρόπο που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί τα πραγματικά γεγονότα που αφορούν τις δύο συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Για οποιαδήποτε άλλη περίπτωση το Υπουργείο επιφυλάσσεται να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις αφού μελετήσει κάθε φάκελο ξεχωριστά.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δέχεται την κριτική και είναι ανοικτό στον καλόπιστο έλεγχο και διάλογο. Ωστόσο, θα ανέμενε τη στοιχειώδη διασταύρωση των πηγών, πριν από δημοσίευση σχολίων.