Τη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική ζώνη της Ευρώπης, το City του Λονδίνου, προστάτευσε με νύχια και με δόντια ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον, αντιτιθέμενος στα σχέδια συνολικού δημοσιονομικού ελέγχου της Ευρώπης, μέσω νέας συνθήκης, των Μέρκελ και Σαρκοζί.
Η εμμονή αυτή του Λονδίνου οδήγησε αναπόφευκτα, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον, στην αποτυχία της Συνόδου των Βρυξελλών και στη διαφαινόμενη πλέον σταδιακή συρρίκνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης των «27» στην Ευρωζώνη των «17».
Αν η μεγάλη αγωνία της Ευρώπης αφορά στη συμπεριφορά των αγορών στα αμέσως επόμενα 24ωρα έναντι του ευρώ, τότε ένα είναι το σίγουρο, πως οι Οίκοι Αξιολόγησης δεν πρόκειται να πεισθούν από το εύρος και την αποτελεσματικότητα των μέτρων που υιοθετήθηκαν κατά τη μαραθώνια και ολονύκτια συνεδρίαση των Ευρωπαίων ηγετών.
Το «ναι» των «17» της Ευρωζώνης σε νέο σύμφωνο
Πλέον, όπως ανακοίνωσε και ο ίδιος ο Νικολά Σαρκοζί, όλες οι προσπάθειες εστιάζονται στην επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στις «17» χώρες της Ευρωζώνης. Την είδηση επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι η νέα συμφωνία που θα τροποποιεί την αντίστοιχη της Λισαβόνας θα περιλαμβάνει τα κράτη της Ευρωζώνης και ακόμα έξι χώρες-μέλη της Ε.Ε.. Αυτό σημαίνει ότι εκτός τίθενται η Ουγγαρία και η Βρετανία, ενώ, όσον αφορά στη Σουηδία και στην Τσεχία, το σχετικό κείμενο θα πρέπει να εγκριθεί από τα Κοινοβούλιά τους.
Ύστερα από σχεδόν 10 ώρες συνεχών διαπραγματεύσεων, υπήρξε συμφωνία για τον καθορισμό ενός ανώτατου ορίου στο μέγεθος του μόνιμου ταμείου διάσωσης της Ευρωζώνης (ESM), το οποίο ορίστηκε στα 500 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο το συγκεκριμένο όριο να εξεταστεί τον Ιούλιο του 2012, όταν και ο ESM θα τεθεί -εκτός συγκλονιστικού απροόπτου- σε ισχύ.
Μάλιστα, θα του χορηγηθεί άδεια να λειτουργεί ως τράπεζα, ενώ θα μπορεί να συμμετέχει απευθείας στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η τραπεζική άδεια σημαίνει ουσιαστικά ότι θα έχει πρόσβαση σε χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και κατά συνέπεια η συμβολή του στην αντιμετώπιση της κρίσης θα μπορεί να είναι πιο ουσιαστική. Για «έκτακτες διαδικασίες», στις οποίες εμπλέκεται ο ESM, θα ισχύει επίσης η αρχή της ειδικής πλειοψηφίας.
Επιπλέον, συμφωνήθηκε να υπάρξει διεύρυνση στην ιδέα της παροχής διμερών δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.), ύψους 200 δις, για την ενίσχυση των πόρων του, προκειμένου να υπάρξει η δυνατότητα άμεσης παροχής δανείων προς ευρωπαϊκά κράτη που πλήττονται από την κρίση χρέους.
Αλληλοκατηγορίες για το «ναυάγιο»
Στις πρώτες του δηλώσεις μετά το «ναυάγιο» των συνομιλιών, ο Νικολά Σαρκοζί εξήγησε ότι θα προτιμούσε την επίτευξη συμφωνίας σε επίπεδο των 27 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η Ευρωζώνη θα προχωρήσει στη νέα συνθήκη, δίνοντας τη δυνατότητα παράλληλα σε όποιες χώρες επιθυμούν να ακολουθήσουν. Οι χώρες της Ευρωζώνης θα ορίσουν έως τον Μάρτιο την ψήφιση της νέας συνθήκης από τα Κοινοβούλιά τους. Η Γαλλία και η Γερμανία επεδίωξαν τη στήριξη από όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. στα σχέδια για την αλλαγή της συνθήκης της Λισαβόνας, με την παράλληλη υιοθέτηση σκληρών ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και αυτόματων κυρώσεων για την επίλυση της κρίσης χρέους» τόνισε.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας δεν παρέλειψε να «φωτογραφήσει» ως τον κύριο υπεύθυνο για την αδυναμία επίτευξης συμφωνίας τη Βρετανία.
«Η Βρετανία ζήτησε παραχωρήσεις που δεν μπορούμε, ούτε το Βερολίνο ούτε εμείς, να δεχθούμε» πρόσθεσε.
Δηλώσεις Κάμερον
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, εξήγησε ότι η χώρα του δεν μπορεί να δεχθεί μια συμφωνία η οποία είναι «έξω από τις βασικές αρχές που διέπουν την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Αυτό που προτείνεται δεν αφορά στη Βρετανία. Η προτεινόμενη συμφωνία δεν πρόκειται ποτέ να τεθεί προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο» υπογράμμισε.
Δηλώσεις Σαρκοζί
Το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο
Σε ό,τι αφορά στο νέο δημοσιονομικό σύμφωνο, προβλέπει σχεδόν μηδενικά ελλείμματα και ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.
Εκ των βασικών σημείων του είναι η υιοθέτηση κανόνα που θα προβλέπει ότι τα δημοσιονομικά ελλείμματα δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν το 0,5% του Α.Ε.Π..
Προβλέπεται, επίσης, η υποχρέωση των χωρών της Ευρωζώνης να ενημερώνουν εκ των προτέρων για τα σχέδια έκδοσης κρατικών ομολόγων, ενώ επισημαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να εξετάσουν «μακροπρόθεσμα» την πιθανότητα έκδοσης κοινών ευρωομολόγων.
Ο ρόλος της Ελλάδας
Μπορεί στη συγκεκριμένη Σύνοδο η Ελλάδα να μην έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά η εξάρτησή της από τις αποφάσεις που θα ληφθούν ή όχι είναι απόλυτη.
Ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση, χθες το απόγευμα πριν αρχίσουν οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής, με τον πρόεδρο της Ε.Ε., Χέρμαν βαν Ρομπάι.
Εκτός από την προετοιμασία των εργασιών της Συνόδου, στη συνάντηση αυτή έγινε διεξοδική συζήτηση και της πορείας υλοποίησης των αποφάσεων της 26ης Οκτωβρίου για τη νέα στήριξη της Ελλάδας.
Επιμέλεια: Άννα Μορφούλη – Μάριος Βελέντζας