Στο κενό έπεσαν τελικά οι αντιδράσεις που προκάλεσε τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και στον χώρο του Τύπου το σχέδιο νόμου που περιλαμβάνεται στην, παραδόξως, άσχετη «κύρωση σύμβασης δωρεάς ογκολογικού νοσοκομείου Κηφισιάς “ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ”» και προβλέπει σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία των ΜΜΕ, καθώς η επίμαχη τροπολογία πέρασε από το Β΄ Θερινό Τμήμα της Βουλής κατά πλειοψηφία.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Κουρουμπλής πριν αποχωρήσει είπε: «Δεν θα καταστούμε συνένοχοι σε ένα έγκλημα στον χώρο του Τύπου. Η κυβέρνηση οδηγείται σε εκλογές και θέλει να διαμορφώσει νέες σχέσεις με το μιντιακό σύστημα».
Ενδεικτικό πάντως της βιασύνης και της προχειρότητας με την οποία προσπαθεί η κυβέρνηση να περάσει το σχέδιο νόμου είναι η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, όπου εκτός από τις γενικές διαπιστώσεις καταγράφεται η απόλυτη ομολογία για τη σκανδαλώδη διαδικασία που έχει ακολουθηθεί, καθώς τονίζονται κατά λέξη τα εξής: «Τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια εντός των οποίων ζητήθηκε η σύνταξη της έκθεσης δεν επέτρεψαν την ολοκληρωμένη επεξεργασία της τροπολογίας και την εκτίμηση των οικονομικών αποτελεσμάτων».
Το σχέδιο νόμου επιτρέπει και ουσιαστικά ευνοεί τη συγχώνευση επιχειρήσεων ηλεκτρονικών ΜΜΕ, καταργώντας στην πράξη τον νόμο 3592 του 2007 που απαγόρευε τις συγχωνεύσεις με σκοπό τον περιορισμό της διαπλοκής. Η συγκεκριμένη διάταξη φέρεται να εξυπηρετεί μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα.
Για το συγκεκριμένο άρθρο αντιδρά έντονα η αντιπολίτευση κάνοντας λόγο για «κυβερνητική διαπλοκή με το μιντιακό σύστημα».
Αντιδράσεις υπάρχουν κι από ενώσεις εργαζομένων, όπως η ΕΤΙΤΑ των οπερατέρ, που θεωρούν ότι το σχέδιο νόμου θα οδηγήσει σε μεγάλες περικοπές των θέσεων εργασίας -έως και 50%-, αφού οι εργαζόμενοι δύο διαφορετικών Μέσων πλέον θα αξιοποιούνται για ένα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το ακανθώδες ζήτημα της αδειοδότησης των καναλιών -όπου το καθεστώς παραμένει θολό εδώ και δεκαετίες, καθώς οι τηλεοπτικοί σταθμοί δεν αποδίδουν στο Δημόσιο το αντίτιμο των συχνοτήτων- διαιωνίζεται, αφού τα οφειλόμενα δεν γίνονται ούτε τώρα απαιτητά και παραπέμπονται σε διαγωνισμό αργότερα.
Σημαντικές αλλαγές προβλέπονται και για το πλαίσιο της διαφημιστικής αγοράς. Συγκεκριμένα, από την 1-1-2015 ισχύει ριζική αναμόρφωση του τρόπου λειτουργίας της διαφημιστικής αγοράς και καθιέρωσης της απευθείας τιμολόγησης των διαφημιζομένων από τα ΜΜΕ που καταχωρούν, εκπέμπουν ή προβάλλουν διαφημίσεις. Με αυτήν τη ρύθμιση καταργείται κάθε δυνατότητα παροχής πίστωσης, δωρεάν χρόνου ή οποιασδήποτε άλλης επιβράβευσης σε διαφημιστική εταιρεία ή εταιρεία που μεσολαβεί για την πραγματοποίηση διαφημιστικής προβολής.
Με την εν λόγω τροπολογία καταργείται η επιβάρυνση των Μέσων για την πληρωμή των διαφημιστικών εταιρειών, οι οποίες πλέον θα έχουν να κάνουν αποκλειστικά και μόνο με τον διαφημιζόμενο και απαγορεύεται να λαμβάνουν οποιαδήποτε παροχή, χρηματική ή σε είδος ή ακόμα και δωρεάν, επιστροφή, επιβράβευση ή άλλη έμμεση ή άμεση αμοιβή από το Μέσο.
Πλέον, το αγγελιόσημο, ο ΦΠΑ και οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι θα υπολογίζονται με βάση την τιμή που αναγράφεται στο τιμολόγιο, όπως αυτή θα προκύπτει μετά την αφαίρεση της τυχόν χορηγούμενης έκπτωσης, η οποία δεν μπορεί σε ανταλλακτικές συμβάσεις μεταξύ ΜΜΕ να υπερβαίνει το 80%.
Αυτό εκτιμάται ότι θα ευνοήσει τα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα σε βάρος των μικρότερων επιχειρήσεων του Τύπου, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις διαμορφώνεται πλαίσιο δημιουργίας υπερομίλων ΜΜΕ, που θα έχουν τη δυνατότητα επαρκών στελεχωμένων εμπορικών και οικονομικών τμημάτων, για να κάνουν τις πωλήσεις και να ελέγχουν την οικονομική διαχείριση εκατοντάδων πελατών.
«Μικρομεσαία media, ραδιοφωνικοί σταθμοί, ενημερωτικές ιστοσελίδες και μικρότερα έντυπα θα αποκλειστούν ουσιαστικά από τη διαφήμιση, καθώς η πίτα θα μοιράζεται μεταξύ συγκεκριμένων μεγάλων ομίλων, αφού τα μέσα ενημέρωσης θα τιμολογούν απευθείας στους διαφημιζόμενους και καταργείται πλήρως η τιμολόγηση σε διαφημιστική. Αυτήν τη δυνατότητα, δηλαδή των απευθείας ραντεβού, την έχουν μόνο μεγάλοι όμιλοι και βέβαια όχι μικρότερα μέσα» εξηγούν αναλυτές.
Η ΕΣΗΕΑ αρχικά αναφέρθηκε μόνο στο σκέλος που αφορά στην κατάργηση των υποχρεωτικών δημοσιεύσεων στον έντυπο Τύπο, όπως είναι οι ισολογισμοί των εταιρειών και οι προκηρύξεις των διαγωνισμών για έργα, προμήθειες και υπηρεσίες των φορέων του Δημοσίου. Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, με αυτό το άρθρο θα μειωθούν τα έσοδα του Δημοσίου καθώς και αυτά των εφημερίδων.
Το βράδυ της Δευτέρας η Ένωση εξέδωσε νέα ανακοίνωση και ζητεί την απόσυρση του νομοσχεδίου.
Παρατίθεται η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ
«Τα Διοικητικά Συμβούλια των Συνεργαζόμενων Ομοσπονδιών και Ενώσεων στον χώρο του Τύπου καταγγέλλουμε την εν κρυπτώ και κατά παραγγελία των μιντιαρχών πρωτοβουλία της κυβέρνησης να καταλύσει σε μια νύχτα δικαιώματα και κατακτήσεις δεκαετιών. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία της κυβέρνησης έρχεται να προστεθεί στη γενικευμένη επίθεση που έχει εξαπολυθεί τα τελευταία χρόνια στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα.
»Με τη συγκεκριμένη τροπολογία επιτρέπονται συγχωνεύσεις μέσων και ομίλων ΜΜΕ με πρόσχημα τη μείωση του κόστους, διευκολύνοντας υπερδανεισμένους επιχειρηματίες να βρουν σανίδα σωτηρίας. Με το ισχύον καθεστώς υπάρχουν ρήτρες που απαγορεύουν τη συγκέντρωση ΜΜΕ σε χέρια ολίγων και τη δημιουργία ολιγοπωλίων. Με το νέο καθεστώς, οι μεγαλοϊδιοκτήτες θα μπορούν χωρίς περιορισμούς να κατέχουν όσα ΜΜΕ οποιασδήποτε μορφής και με όσους εργαζόμενους επιθυμούν.
»Οι συγχωνεύσεις αναμένεται να οδηγήσουν σε μαζικές απολύσεις και συρρίκνωση προσωπικού, καθώς στο ελάχιστο προσωπικό της επιχείρησης θα συνυπολογίζονται πλέον οι εργαζόμενοι σε όλα τα μέσα του ομίλου. Ζητάμε την απόσυρση των διατάξεων εκείνων που επηρεάζουν αρνητικά τις εργασιακές σχέσεις και οδηγούν σε ακόμα μεγαλύτερη χειραγώγηση την ενημέρωση.
»Καλούμε τους εργαζομένους στην ενημέρωση να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους για να ματαιώσουν στην πράξη όλες τις παραπάνω μεθοδεύσεις».
