του Φώτη Τριάρχη
Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης βρίσκεται ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Οι συνομιλίες-διαπραγματεύσεις με τους δανειστές έχουν «κολλήσει» χωρίς να είναι ξεκάθαρο προς τα πού θα κλίνει στο τέλος η ζυγαριά: Συμφωνία ή ρήξη;
Η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή, όπου ο Αλέξης Τσίπρας ενημέρωσε για την πορεία των διαπραγματεύσεων, δεν προσέθεσε τίποτα καινούργιο. Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε τις διατυπωμένες δημοσίως απόψεις του για τις κόκκινες γραμμές αλλά και την βάση που θέτει για τη δαπραγμάτευση. Δήλωσε μεν ότι επθυμεί συμφωνία, αλλά όχι με τους όρους που έθεσε η άλλη πλευρά. Ηδη επισημάνθηκε από μερίδα του ξένου Τύπου η «αντίφαση» Τσίπρα να δηλώνει πρόθυμος να κάνει συμβιβασμό και από την άλλη να μην κάνει πίσω σε απαιτήσεις των δανειστών, όπως περιγράφηκαν στην πρόταση των Θεσμών.
Ουδείς γνωρίζει ακόμη πώς θα αντιδράσουν ενώπιον μιας συγκεκριμένης συμφωνίας – εφόσον καταλήξει εκεί η διαπραγμάτευση – οι βουλευτές που στηρίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμόΣτο εσωτερικό ακροατήριο, ο Αλέξης Τσίπρας φάνηκε να τα πηγαίνει καλά. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και οι ΑΝΕΛ έδειξαν να επικροτούν την ομιλία του Πρωθυπουργού ένθερμα. Ωστόσο, η ρητορική, δεν συνιστά συμφωνία. Ουδείς γνωρίζει ακόμη πώς θα αντιδράσουν ενώπιον μιας συγκεκριμένης συμφωνίας – εφόσον καταλήξει εκεί η διαπραγμάτευση – οι βουλευτές που στηρίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό. Οπως πάντως αναφέρουν υπουργοί, βουλευτές και πρωθυπουργικοί συνεργάτες, δεν θα υπάρξει πρόβλημα με την δεδηλωμένη και πως θα υπερψηφίσουν τυχόν συμφωνία ακόμη και στελέχη που έχουν εκφράσει έντονα αντιδράσεις για τις μέχρι στιγμής υποχωρήσεις.
Τα σενάρια πλέον που έχει μπροστά της η κυβέρνηση είναι συγκεκριμένα:
Το καλό
Να υπάρξει συμφωνία. Αν ο Τσίπρας καταφέρει να πείσει τους πιστωτές και να συμπεριλάβει σ’ αυτή τη συμφωνία δέσμευση για ρύθμιση του χρέους αλλά και να αποφύγει τα σκληρά μέτρα όπως η κατάργηση του ΕΚΑΣ, θα μπορέσει να την περάσει με μικρές σχετικά απώλειες, από την Βουλή. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα υπάρξουν εκλογές ή δημοψήφισμα.
Το μέτριο
Να υπάρξει μια μίνι-συμφωνία τώρα με προοπτική παράτασης άλλων τεσσάρων μηνών και το μεγάλο πακέτο να έρθει το φθινόπωρο. Σ’ αυτή την περίπτωση και οι δύο πλευρές κερδίζουν χρόνο. Η μίνι-συμφωνία περνά εύκολα από τη Βουλή, ενώ οι εκλογές ή όποιες άλλες ανακατατάξεις και εξελίξεις, αναβάλλονται για το φθινόπωρο.
Το υποσενάριο εδώ, είναι να αναγκαστεί να έρθει σε συμφωνία με τους πιστωτές η οποία όμως θα περιλαμβάνει επώδυνα μέτρα, όπως αυτά που προτείνουν οι δανειστές και μια προφορική ή αόριστη υπόσχεση για το χρέος. Η ψηφοφορία στη Βουλή καθίσταται πιο επώδυνη, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο προσφυγής σε δημοψήφισμα άμεσα.
Το κακό
Το κακό σενάριο: Οι δανειστές να επιμείνουν μέχρι τέλους σε όλες τις απαιτήσεις τους και ο Αλέξης Τσίπρας να κρίνει ότι δεν μπορεί να υπογράψει τέτοια συμφωνία. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν θα διστάσει να στήσει κάλπες. Οι δανειστές να επιμείνουν μέχρι τέλους σε όλες τις απαιτήσεις τους και ο Αλέξης Τσίπρας να κρίνει ότι δεν μπορεί να υπογράψει τέτοια συμφωνία. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν θα διστάσει να στήσει κάλπες. Οι αναταράξεις θα διατρέξουν οριζόντια όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες καθώς μόνο το Ποτάμι έχει δηλώσει ότι θα στηρίξει όποια συμφωνία. Ο Σταύρος Θεοδωράκης μάλιστα δείχνει να ποντάρει σε ενδεχόμενο ανωμαλίας προκειμένου να ανατραπούν οι συσχετισμοί στην κυβέρνηση και – χωρίς εκλογές, με πρωθυπουργό τον Τσίπρα – να υπάρξει άλλη συγκυβέρνηση.
Ο Τσίπρας έχει προειδοποιήσει τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά, για κομματική πειθαρχία, οπότε όσοι καταψηφίσουν διαγράφονται και ανεξαρτητοποιούνται. Ο Αντώνης Σαμαράς δεν προβλέπεται να στηρίξει μια τέτοια συμφωνία και αναμένεται να πράξει το ίδιο, διαγράφοντας όποιους σπεύσουν να τη στηρίξουν. Κάποιοι από τους ΑΝΕΛ θεωρούνται επίφοβοι επίσης να καταψηφίσουν, ενώ άδηλο είναι τι θα πράξει ο επόμενος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ που θα εκλεγεί στις 14 Ιουνίου.
Είναι προφανές ότι οι υπόγειες – ενίοτε δε και φανερές – διεργασίες που συντελούνται στο πολιτικό σκηνικό σε περίπτωση ρήξης θα έρθουν έντονα στο προσκήνιο. Και η πολιτική γεωγραφία της «επόμενης ημέρας» θα είναι ασφαλώς εντελώς διαφορετική από την σημερινή.
Συνάντηση Τσίπρα με Μέρκελ, Ολάντ την Τετάρτη
Συνάντηση στις Βρυξέλλες θα έχουν την Τετάρτη, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ. Το ραντεβού ορίστηκε σε τηλεδιάσκεψη που είχαν οι τρεις ηγέτες και η οποία, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, πραγματοποιήθηκε σε «πολύ καλό κλίμα».
Κατά την τηλεδιάσκεψη ο πρωθυπουργός θέλησε να διερευνήσει τις προθέσεις των δύο ηγετών σε σχέση με την πρόταση της Αθήνας, για την οποία κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι παραμένει στο τραπέζι.