Με ένα απόφθεγμα του Πλάτωνα για το ότι «Η παιδεία είναι ο δεύτερος ήλιος των ανθρώπων», επέλεξε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης να ξεκινήσει την ομιλία του στη συζήτηση επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, στην Ολομέλεια της Βουλής. Από βήματος ο πρωθυπουργός μίλησε για τολμηρή και συνεκτική δέσμη μεταρρυθμίσεων και ανέφερε τον σχεδιασμό, την αξιολόγηση και την ευελιξία ως το τρίπτυχο στο οποίο συμπυκνώνονται το περιεχόμενο και οι στόχοι των διατάξεων τού υπό ψήφιση νομοσχεδίου. Υπογράμμισε πως η κυβέρνηση «σηκώνει το γάντι στις προκλήσεις των καιρών» καθώς και πως «η εκπαίδευση παίρνει το χαρακτήρα τής πιο σημαντικής επένδυσης».
Στη συνέχεια απαρίθμησε τρεις μεγάλες τομές που οδηγούν τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια στη νέα εποχή. Συγκεκριμένα ότι:
– Η χώρα αποκτά Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης. Ένα όργανο που έρχεται να αντικαταστήσει την παλαιά ΑΔΙΠ με διευρυμένες και ενισχυμένες αρμοδιότητες. Κεντρική αποστολή του νέου θεσμού είναι η συνεχής αξιολόγηση των ανωτάτων ιδρυμάτων με κριτήρια τα οποία θα προτάσσουν τον κοινωνικό, αλλά και τον παραγωγικό ρόλο του πανεπιστημίου.
– Η αξιολόγηση των πανεπιστημίων συνδέεται με τη χρηματοδότησή τους. Το κράτος θα εξακολουθεί να εγγυάται τη βιωσιμότητα όλων των σχολών: H ετήσια επιχορήγηση των πανεπιστημίων θα καταρτίζεται κατά 80% βάσει αντικειμενικών δεδομένων, όπως ο αριθμός των φοιτητών, το κόστος σπουδών ανά σπουδαστή και η γεωγραφική θέση του κάθε ιδρύματος. Όμως, σε ποσοστό 20% θα καθορίζεται από δείκτες, που θα επιλέγουν τα ίδια: η ποιότητα της διδασκαλίας, η πρωτοτυπία της επιστημονικής έρευνας και η δυναμική εξωστρέφεια. Όλα αυτά θα αποτελούν, έτσι, κίνητρα για μεγαλύτερη κρατική χρηματοδότηση.
– Η απελευθέρωση της έρευνας και της καινοτομίας. Οι νέες ρυθμίσεις απαλλάσσουν τους επιστημονικούς υπεύθυνους των ερευνών από τα διαδικαστικά βάρη. Η λειτουργία των ΕΛΚΕ γίνεται απλούστερη και πιο γρήγορη. Περισσότερο διαφανής και λιγότερο γραφειοκρατική.
Επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο: Το ακαδημαϊκό και ερευνητικό προσωπικό των ανωτάτων ιδρυμάτων αποκτά κίνητρα ώστε να βελτιώνει το επιστημονικό του έργο, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα και τη δική του θέση.
Οι φοιτητές αποκτούν πρόσβαση σε προγράμματα σπουδών σύγχρονα και από καθηγητές αυξημένων προσόντων, ενώ οι υποψήφιοι σπουδαστές θα διευκολύνονται, καθώς η αξιολόγηση θα παρέχει σε αυτούς και τις οικογένειές τους σαφή εικόνα του επιπέδου σπουδών της σχολής που θα επιλέξουν.
Τα ίδια τα πανεπιστήμια αποκτούν, πλέον, την δυνατότητα να καθορίζουν μόνα τους την πορεία τους, διαχειριζόμενα ανάλογα και τους πόρους τους. «Έτσι αντιλαμβάνομαι το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων. Οι μεταρρυθμίσεις για τις οποίες μιλάμε σήμερα δεν θα στοιχίσουν ούτε ένα ευρώ στα δημόσια ταμεία. Οι μεγάλες αλλαγές συχνά δεν είναι ζήτημα χρημάτων αλλά απόφασης», τόνισε.
Θεσπίζεται, για πρώτη φορά στη χώρα, το Κρατικό Πιστοποιητικό Πληροφορικής. Ένα εφόδιο για το παρόν και το μέλλον.
Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε επίσης ότι θα ακολουθήσει πλήρες σχέδιο για μεταρρυθμίσεις στη δευτεροβάθμια και πρωτοβάθμια εκπαίδευση, με διάλογο και χωρίς εκπλήξεις. «Θα διεξάγουμε αυτό το διάλογο ταυτόχρονα, με αποφασιστικότητα γιατί έχει έρθει η ώρα να γυρίσουμε σελίδα», είπε χαρακτηριστικά.
Κλείνοντας την ομιλία του ο πρωθυπουργός ζήτησε εθνική συναίνεση για τη διαμόρφωση των δημόσιων πανεπιστημίων με ερευνητικά προγράμματα, σύγχρονες δουλειές, με ελευθερία και δημιουργία για τις επόμενες γενιές και τότε όπως είπε, «ίσως συμμεριστεί ένα σύνθημα που ακουγόταν παλιότερα στα αμφιθέατρα από την Αριστερά “Πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στον αγώνα”».
