Απάντηση στο δημοσίευμα της zougla.gr με τίτλο «Ευνοϊκή ρύθμιση για μεγαλεμπόρους ναρκωτικών» και στο δημοσίευμα «Τι συμβαίνει;» απέστειλε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Γιώργος Δημήτραινας. 

Τα δημοσιεύματα αναφέρονταν σε νομοθετική ρύθμιση που επιτρέπει σε εμπόρους ναρκωτικών να αποφυλακίζονται με το ευεργέτημα της υφ’ όρον απόλυσης στα 3/5 της ποινής, αντί των 4/5 που ίσχυε μέχρι σήμερα, καθώς και σε δύο πελάτες του γενικού γραμματέα, ο ένας κατηγορούμενος για υπόθεση ναρκωτικών.

Ολόκληρη η απάντηση του κ. Δημήτραινα

Απάντηση στο δημοσίευμα της 13ης Μαρτίου 2009 με τίτλο «Ευνοϊκή ρύθμιση για μεγαλεμπόρους ναρκωτικών»:

1. Είμαι Δικηγόρος Θεσσαλονίκης από το Φεβρουάριο του 1992, ενώ εντάχθηκα στον Τομέα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης από το 2001. Επομένως, ανήκω στους ανθρώπους που ήταν Δικηγόροι και στη συνέχεια έγιναν Πανεπιστημιακοί.

2. Το περιστατικό στο οποίο αναφέρεστε έλαβε χώρα τον Μάιο του 2008 χρόνος στον οποίο δεν είχαν προκηρυχθεί καν εκλογές. Είναι παράλληλα γνωστό σε όλους ότι ουδέποτε υπήρξα «πολιτευτής του ΠΑΣΟΚ» ή οποιουδήποτε άλλου κόμματος, πολύ περισσότερο δεν υπήρξα «φιλόδοξος πολιτευτής», αφού, όπως και από την πρώτη ημέρα επιλογής μου στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχω δηλώσει, δεν είχα και εξακολουθώ να μην έχω καμία απολύτως διάθεση ή φιλοδοξία για άλλη πολιτική καριέρα ή εμπλοκή μου στην κεντρική πολιτική σκηνή.

3. Δεν γνωρίζω με ποια κριτήρια χαρακτηρίζεται κάποιος ως «αρκετά περίεργος πελάτης» ή ως «μεγαλοεγκληματίας». Τα περιστατικά που αναφέρετε στο δημοσίευμά σας αφορούν το πρώτο έναν φοιτητή που συνελήφθη με 14 γραμ. ινδικής κάνναβης και το δεύτερο έναν επιχειρηματία, ο οποίος τιμωρήθηκε σε ποινή φυλάκισης 2 ½ ετών για το πλημμέλημα για το οποίο κατηγορήθηκε. Οι αξιολογήσεις του μεν πρώτου ως «εμπόρου ναρκωτικών» (για τον οποίον ήδη το Συμβούλιο Εφετών Ροδόπης, όπως πληροφορήθηκα, έχει άρει τους περιοριστικούς όρους δεχόμενο τη σχετική πρόταση του Εισαγγελέα κ. Β. Φλωρίδη που χειρίζεται την υπόθεση), του δε δεύτερου ως «βαρόνου» είναι δικές σας. Και είναι βέβαιο ότι επειδή δεν ήμουν ποτέ πολιτευτής δεν οφείλω τίποτε σε κανένα «υποτιθέμενο ψηφοφόρο μου», οφείλω όμως εχεμύθεια στους εντολείς μου.

4. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, είτε αρέσει είτε όχι σε ορισμένους, είναι κατάκτηση για τον ανθρώπινο πολιτισμό και επιτρέπει στον κατηγορούμενο να έχει το δικηγόρο της επιλογής του και της αρεσκείας του.

5. Τέλος και σε ό,τι αφορά στον ανώνυμο καταγγέλλοντα επιστολογράφο μια δήλωση: Τον προκαλώ να βγάλει την «κουκούλα» και να αποκαλύψει τα στοιχεία του. Από την πλευρά μου δεσμεύομαι δημόσια ότι θα απαντήσω επί της ουσίας σε όλες τις ερωτήσεις του (το οφείλω ως πανεπιστημιακός), παραιτούμενος προκαταβολικά από το δικαίωμά μου να τον εγκαλέσω στα ποινικά δικαστήρια ή να ασκήσω αγωγή σε βάρος του (για όλους τους υπαινιγμούς του σε βάρος μου). Περιμένω, άλλωστε, με ενδιαφέρον να δω ποιός δηλώνει Αρεοπαγίτης, ενώ από το κείμενο του προκύπτει ότι είναι 21 χρόνια Εισαγγελέας και πώς είχε στα χέρια του έγγραφό μου που βρίσκεται σε δικογραφία του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Ροδόπης (η περίπτωση του νεαρού φοιτητή). Θα είναι εξίσου ενδιαφέρον να έχουμε ένα ανοιχτό διάλογο και για το πώς τοποθετείται επιστημονικά και σε άλλα κρίσιμα θέματα, για τα οποία ενδεχομένως θα ήθελε δημόσια να παρέμβει. Για να έχει κανείς το θάρρος της γνώμης του πρέπει να έχει και γνώμη και θάρρος.

. Απάντηση στο δημοσίευμα της 15ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «τι συμβαίνει;»

1. Παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει τριάντα χρόνια από την κατάργηση του θεσμού της προφυλάκισης και την αντικατάστασή του από το θεσμό της προσωρινής κράτησης, η εφαρμογή του από τις ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές της χώρας μας δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα. Αυτό το δηλώνουν οι αριθμοί, αφού δεν είναι νοητό σ’ ένα πολιτισμένο κράτος ο αριθμός των υποδίκων (δηλαδή των προσωρινά κρατουμένων) να πλησιάζει ακόμη και το 40 % του συνολικού αριθμού των κρατουμένων. Αν, μάλιστα, λάβει κανείς υπόψη του ότι ποσοστό περίπου 30 %, από τους παραπάνω προσωρινά κρατουμένους, οδηγείται στην φυλακή μετά από την κρίση της υπόθεσής τους στο δικαστήριο (γιατί οι υπόλοιποι είτε αθωώνονται, είτε η κατηγορία τους μεταβάλλεται σε πλημμέλημα, είτε χορηγείται ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεσή τους) γίνεται φανερό ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από αυτούς τους ανθρώπους (περίπου το 70 % από αυτούς) δεν έπρεπε να έχει κρατηθεί προσωρινά. Ζητούμενο, επομένως, έπρεπε να είναι αν οι διώξεις που ασκούνται είναι ορθές ή υπερβολικές και αν η εφαρμογή του θεσμού της προσωρινής κράτησης ήταν ορθή ή υπερβολική. Δεν χρειάζεται να τονιστεί ιδιαίτερα ότι αυτή η νοοτροπία επιβάρυνε δυσανάλογα όλο το μηχανισμό απονομής της ποινικής δικαιοσύνης (με υπερβολικές και αδικαιολόγητες διώξεις και, ομοίως, υπερβολικές και αδικαιολόγητες προσωρινές κρατήσεις) και οδηγούσε σε μια προφανή επιβράδυνση της απονομής της δικαιοσύνης στις σοβαρότερες υποθέσεις, οι οποίες έπρεπε άμεσα να κρίνονται.

2. Με την τροποποίηση που επέφερε ο ν. 3811/2009 θεσπίστηκε υποχρέωση ειδικής και εμπεριστατωμένης διπλής αιτιολογίας και διαζευκτικά η δυνατότητα επιβολής προσωρινής κράτησης σε όλα τα κακουργήματα (ανεξαρτήτως ύψους ποινής) για όποιον: α) κρίνεται ύποπτος φυγής και β) για όποιον στο παρελθόν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για ομοειδείς αξιόποινες πράξεις (δηλαδή για πράξεις ακόμη και σε βαθμό πλημμελήματος). Στις περιπτώσεις που η αποδιδόμενη στον κατηγορούμενο πράξη είναι βαρύ κακούργημα, τότε μπορεί να κρατηθεί προσωρινά και όταν με βάση τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης κρίνεται αιτιολογημένα ότι αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό να διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Στις τελευταίες υπάγονται και οι περιπτώσεις που αφορούν τα οικονομικά εγκλήματα σε βάρος του ελληνικού δημοσίου.

3. Είναι αυτονόητο ότι σε όλα ανεξαιρέτως τα κακουργήματα μπορούν να τεθούν αυστηροί περιοριστικοί όροι, η ενδεχόμενη παραβίαση των οποίων προκαλεί αυτόματα την προσωρινή κράτηση του ανθρώπου ο οποίος κατηγορείται.

4. Είναι αλήθεια ότι η αιτιολογική έκθεση του ν. 3811/2009, όπως είχε δοθεί στη δημοσιότητα και κατατέθηκε στη Βουλή, έκανε μνεία αρχικά για «προηγούμενη αμετάκλητη καταδίκη για κακούργημα». Ωστόσο, όπως εύκολα μπορείτε να διαπιστώσετε, η αλλαγή του σχετικού κριτηρίου σε «αμετάκλητες καταδίκες για ομοειδείς αξιόποινες πράξεις» προέκυψε αφενός μετά από την ανοιχτή διαβούλευση (χαρακτηριστική ήταν η συνεισφορά του Καθηγητή της Ποινικής Δικονομίας Γρ. Καλφέλη, ο οποίος δεν δικηγορεί και ο οποίος εισηγήθηκε διάταξη ανάλογη της γερμανικής ποινικής δικονομίας) και αφετέρου από τη σχετική συζήτηση στη Βουλή (όπου ρητά το εισηγήθηκε βουλευτής, όπως εύκολα μπορείτε να διαπιστώσετε από τα σχετικά πρακτικά). Επομένως, «αρχιτέκτονας» της σχετικής τροποποίησης δεν είναι «δικηγόρος υποδίκων που οι τροποποιήσεις ευνοούν», εκτός αν ο υπαινιγμός συμπεριλαμβάνει και όποιον άλλο Καθηγητή Πανεπιστημίου εκφράζει την επιστημονική του άποψη (χωρίς ο ίδιος να δικηγορεί) ή και όποιον Βουλευτή μετέχει στη σχετική συζήτηση.

5. Τέλος, είναι γνωστό στην ελληνική επιστημονική και δικαστική κοινότητα και το ποιος είμαι και το πώς άσκησα τα καθήκοντά μου. Είναι για το λόγο αυτό βέβαιο ότι οι ανώνυμοι επιστολογράφοι, οι οποίοι σας διοχετεύουν τα σχετικά κείμενα, στην πραγματικότητα ενοχλούνται είτε διότι έχουν χάσει κάθε δίαυλο επικοινωνίας με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είτε διότι δεν κατορθώνουν να αποκτήσουν με αδιαφάνεια άλλες θέσεις προβολής που επιζητούν. Τι από τα δύο συμβαίνει θα γνωρίζουμε μόλις αποκαλύψουν τα στοιχεία τους.

Γιώργος Δημήτραινας

Διαβάστε επίσης: Ευνοϊκή ρύθμιση για μεγαλεμπόρους ναρκωτικών , Τι συμβαίνει;