Με την πιο δραματική ομιλία πρωθυπουργού στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας ερρίφθη ο κύβος για τα πιο σκληρά δημοσιονομικά μέτρα που έχουν ληφθεί στη χώρα, ως αντιστάθμισμα του πιο μεγάλου δανείου στήριξης της οικονομίας που επίσης έχει δεχθεί ο τόπος.
Ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώπιον των υπουργών του, μίλησε για ιστορικές επώδυνες αλλαγές, οι οποίες, ωστόσο, θα βγάλουν τη χώρα και τον πολίτη από το αδιέξοδο και την κρίση.
Οι πρωθυπουργικές ανακοινώσεις έγιναν μέσα σε πολύ βαρύ κλίμα, με τους υπουργούς στο σύνολό τους να έχουν σκυθρωπά πρόσωπα. Οι ανακοινώσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στον στόχο της πλήρους ανάκτησης της χαμένης αξιοπιστίας της χώρας και της λειτουργίας του κράτους, που κινδυνεύει να κηρύξει στάση πληρωμών με τη μη καταβολή μισθών και συντάξεων.
Οι «οδικοί άξονες» των μέτρων
Τα μέτρα και οι πολιτικές που ανακοινώθηκαν από τον υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, εντάσσονται στο τριετές πρόγραμμα προσαρμογής, κατ’ εντολή της τρόικας, ΕΕ- ΕΚΤ- ΔΝΤ, και αφορούν σε τρεις συγκεκριμένους «οδικούς άξονες»:
-Τη δημοσιονομική προσαρμογή.
-Την ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη.
-Το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος.
Με βάση αυτούς τους άξονες, το ελληνικό Δημόσιο και οι εργαζόμενοί του, αλλά σε μεγάλο βαθμό και οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα, υποχρεώνονται σε τρομερές «θυσίες», καθώς περιορίζονται εισοδήματα, δρομολογείται νέα φορολογική επιδρομή και έρχονται μεγάλες ανατροπές στο ασφαλιστικό και στις εργασιακές σχέσεις.
Τα σκληρά μέτρα θα υλοποιηθούν σε βάθος χρόνου, ενώ η χώρα θα βιώνει καθεστώς βαθιάς ύφεσης για το 2010, με το ΑΕΠ να βαίνει μειωμένο στο -4% (αντί για -2% που ήταν η τελευταία εκτίμηση).
Απογοητευτική είναι και η εκτίμηση για την πορεία του δημόσιου χρέους, καθώς προβλέπεται αύξησή του στο 133,3% για το 2010, από 115% το 2009, ενώ θα φτάσει μέχρι το 149,1% το 2013 και θα αρχίσει να υποχωρεί από το 2014.
Επίσης, επιμηκύνθηκε ο χρόνος μείωσης του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ, και πλέον ο στόχος τοποθετείται το 2014.
Τα βήματα για τη μείωσή του είναι 8,1% του ΑΕΠ φέτος, 7,6% το 2011, 6,5% το 2012, 4,9% το 2013 και 2,6% το 2014.
Στα «μαλακά» ο ιδιωτικός τομέας
Στα «μαλακά» έπεσαν τελικά οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα, καθώς δεν θα δουν τα δώρα να περικόπτονται, ούτε τις απολύσεις να απελευθερώνονται και, βεβαίως, την αποσάθρωση του συνόλου των εργασιακών σχέσεων. Από τις περικοπές, ωστόσο, δεν γλύτωσε το ύψος των αποζημιώσεων.
Το «βάρος» θα σηκώσει, ουσιαστικά μονομερώς, ο δημόσιος τομέας, ένας μέσος μισθωτός του οποίου θα δει το εισόδημά του να μειώνεται κατά 10.000 ευρώ ετησίως.
Το πλέον χαρακτηριστικό είναι ότι οι δαπάνες του δημόσιου τομέα προσαρμόζονται έτσι, ώστε να μπορούν να χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά και μόνο από τα δημόσια έσοδα, δηλαδή να μην ξαναδανειστεί η χώρα, προκειμένου να καλύψει μισθούς και συντάξεις.
Η συνολική απώλεια των Ελλήνων κάθε κατηγορίας και εισοδήματος ανέρχεται σε 30 δις ευρώ σε τρία χρόνια από σήμερα.
Ποια είναι τα μέτρα
Με δίλημμα το γνωστό «ή σωζόμαστε ή καταστρεφόμαστε» τα μέτρα που τελικά αποφασίστηκαν είναι:
1. Αύξηση του ΦΠΑ σε όλες τις βαθμίδες με την ανώτατη να φθάνει στο 23% .
2. Αύξηση κατά 10% στους φόρους σε καύσιμα, ποτά και τσιγάρα.
3. Νέα έσοδα από τη φορολόγηση των αυθαιρέτων και το πρόστιμο διατήρησης αυθαιρεσιών.
4. Αύξηση στους φόρους πολυτελείας.
5. Διευρύνεται η φορολογική βάση του ΦΠΑ.
6. Επεκτείνονται τα «πράσινα τέλη».
7. Αυξάνονται οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
8. Φορολογούνται τα εισοδήματα σε… είδος.
9. Φορολογούνται οι άδειες και τα κέρδη από τυχερά και τεχνικά παιχνίδια.
10. Τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και το επίδομα αδείας μειώνονται οριζόντια σε 1000 ευρώ συνολικά και χορηγούνται σε όσους έχουν εισόδημα έως 3.000 ευρώ τον μήνα, μικτές αποδοχές μαζί με τα επιδόματα. Από εκεί και επάνω καταργούνται.
11. Μειώνονται ακόμη 8% τα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων.
12. Μείωση μισθών κατά 3% στους υπαλλήλους των ΔΕΚΟ, όπου δεν υπάρχουν επιδόματα.
13. Για τους συνταξιούχους δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, τα επιδόματα περικόπτονται για το Πάσχα στα 200 ευρώ, την άδεια στα 200 ευρώ και των Χριστουγέννων στα 400 και θα χορηγούνται σε συντάξεις, που δεν υπερβαίνουν τα 2.500 ευρώ μηνιαίως, μικτά.
14. Επιβολή ΛΑΦΚΑ στις υψηλές συντάξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
15. Αναστέλλεται η καταβολή της δεύτερης δόσης του επιδόματος αλληλεγγύης.
16. Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων μειώνεται κατά ένα δις ευρώ εφέτος και του χρόνου.
17. Νέες μειώσεις στη μισθολογική δαπάνη του Δημοσίου μέσα από την ενιαία αρχή πληρωμών.
18. Παγώνουν οι μισθοί και οι συντάξεις του Δημοσίου για τρία χρόνια ως προς τις προσδοκώμενες αυξήσεις.
19. Εξοικονόμηση δαπανών από την εφαρμογή του «Καλλικράτη».
21. Η εξομοίωση του χρόνου εργασίας ανδρών και γυναικών αρχίζει από το 2011, με τριετή περίοδο προσαρμογής.
22. Οι συντάξεις καθορίζονται βάσει του συνόλου του εργασιακού βίου.
23. Αυτόματος μηχανισμός προσαρμογής των συντάξεων στο προσδόκιμο ζωής.
24. Ελάχιστο όριο συνταξιοδότησης στα 60 χρόνια και ελάχιστον εργασιακός βίος τα 40 χρόνια.
25. Περικόπτονται οι αναπηρικές συντάξεις και τα επαγγέλματα που χαρακτηρίζονται «βαρέα και ανθυγιεινά».
26. Μείωση των ασφαλιστικών ταμείων σε τρία.
27. Ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη μετά τα 65 με εισοδηματικά κριτήρια.
28. Άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων.
29. Απελευθέρωση των μεταφορών και της ενέργειας.
30. Μείωση της γραφειοκρατίας για ίδρυση νέων επιχειρήσεων.
31. Επιβάλλεται νέα έκτακτη εισφορά για τις κερδοφόρες επιχειρήσεις.
