Ρεπορτάζ: Άντζελα Πεΐτση
Ερωτήματα και προβληματισμούς προκαλεί η κρίσιμη απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας για μία Ευρώπη «διαφορετικών ταχυτήτων» τόσο για το μέλλον της ίδιας της γηραιάς ηπείρου όσο και για τις επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει μία ενδεχόμενη εφαρμογή της στην Ελλάδα.
Ερωτήματα προκαλεί η κρίσιμη απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας για μία Ευρώπη «διαφορετικών ταχυτήτων»Σύμφωνα με τα όσα συζήτησαν η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και οι πρωθυπουργοί της Ισπανίας και της Ιταλίας, Μαριάνο Ραχόι και Πάολο Τζεντιλόνι, θα επιτρέπεται σε ορισμένες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προοδεύσουν πιο γρήγορα από άλλες.
Σε μία πρώτη ανάγνωση, πρακτικά αυτό σημαίνει «άνοιγμα της ψαλίδας» μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών χωρών, και είναι αυτονόητο πως θα επηρεάσει την Ελλάδα λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης που διανύουμε ως χώρα.
Ποιες, όμως, μπορεί να είναι οι πραγματικές συνέπειες για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. από τη νέα κατάσταση που τείνει να διαμορφωθεί και ποιες οι ενδεχόμενες επιπτώσεις για την Ελλάδα;
Το zougla.gr κατέγραψε τις απόψεις εγκεκριμένων οικονομικών και πολιτικών αναλυτών. Στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα μίλησαν οι κ.κ. Γκίκας Χαρδούβελης, Ανδρέας Ανδριανόπουλος, Δημήτρης Τσαγκάρης και Φωτεινή Μπέλλου.
Γκίκας Χαρδούβελης: Οι πρωτοβουλίες διαφορετικών ταχυτήτων να είναι μέσα στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας
Ο οικονομολόγος, καθηγητής στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής της Σχολής Χρηματοοικονομικής και Στατιστικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Γκίκας Χαρδούβελης, επεσήμανε: «Πρόκειται για μία ”φυσική” αντίδραση των Ευρωπαίων απέναντι στο Brexit. Η Ευρώπη κάπως θα πρέπει να αντιδράσει σ’ αυτό, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Επομένως, πρέπει να λάβει τα μέτρα της, φτιάχνοντας ένα πλαίσιο αρκετά ευέλικτο, ώστε να μπορεί να ξαναδημιουργηθεί σε κάποια διαφορετική μορφή».
Αναφορικά με το ποιες θα μπορούσαν να είναι οι επιπτώσεις για την Ελλάδα από την απόφαση για μία «Ευρώπη πολλών ταχυτήτων», ο κ. Χαρδούβελης παρατήρησε χαρακτηριστικά: «Ο κ. Γιούνκερ έχει πέντε εναλλακτικά σενάρια. Η ”Ευρώπη πολλών ταχυτήτων” είναι το τρίτο από αυτά. Σ’ αυτό αναφέρεται ότι όποιος μπορεί να κάνει περισσότερα, ας το κάνει. Εμείς θα θέλαμε αυτές οι πρωτοβουλίες διαφορετικών ταχυτήτων να είναι μέσα στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας, επειδή μας προστατεύει περισσότερο».
«Μας ενδιαφέρει να είμαστε παρόντες στο οποιοδήποτε μελλοντικό σχήμα δημιουργηθεί» υπογράμμισε.
Για το αν η χώρα μας μπορεί να αντεπεξέλθει σε μία τέτοια κατάσταση λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης που βιώνει, ο πρώην υπουργός τόνισε: «Δεν θα εφαρμοστεί άμεσα. Αυτή η προσπάθεια είναι ένα ξεκίνημα, ώστε να αρχίσουν συζητήσεις μεταξύ των χωρών για στενότερη συνεργασία σε ορισμένα ζητήματα, κάτι που και εμείς το θέλουμε ως χώρα. Θα μιλήσουν για ”κοινή πολιτική άμυνας”, για ”κοινό προϋπολογισμό” στα θέματα αυτά. Μην ξεχνάτε πως εμείς ήδη ξοδεύουμε το 2,6% του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες, άρα δεν μας κοστίζει το να συμμετέχουμε. Κάποιες χώρες όμως δεν θέλουν, γιατί τους κοστίζει».
Ανδρέας Ανδριανόπουλος: «Θα ταρακουνήσει συθέμελα την Ευρωπαϊκή Ένωση»
Ο πανεπιστημιακός, πολιτικός αναλυτής Ανδρέας Ανδριανόπουλος σημείωσε: «Νομίζω πως είναι μία απόφαση που θα ταρακουνήσει συθέμελα την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι δημιουργεί μεγάλες εντάσεις μεταξύ των κρατών-μελών. Από τη μία στρέφεται εναντίον των πιο αδύναμων χωρών, αλλά παράλληλα και σε έναν βαθμό στρέφεται και εναντίον των νεοεισελθουσών χωρών της ανατολικής Ευρώπης. Δημιουργεί τεράστια ερωτήματα και είναι περίεργο πως χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία που αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα έχουν συμφωνήσει σε μία Ευρώπη ”πολλών ταχυτήτων”, ενώ αναρωτιέμαι πώς θεωρούν τον εαυτό τους ότι μπορεί να ενταχθεί στην πρώτη ταχύτητα. Για μην πω για τη Γαλλία, που έχει τεράστια προβλήματα, και κανείς δεν ξέρει πού θα οδηγηθεί μετά τις επόμενες εκλογές».
«Αυτό δείχνει πως η Ευρώπη αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα και φοβάμαι πως μπαίνει σε μία περίοδο εσωτερικής πολιτικής ανισορροπίας» υπογράμμισε. Όσο για την Ελλάδα, επεσήμανε πως «δεν συμφέρει στην παρούσα φάση να μπούμε ως χώρα σε οποιαδήποτε συζήτηση. Θα πρέπει πρώτα να δούμε πού θα οδηγηθεί η κατάσταση και στη συνέχεια να τοποθετηθούμε».
Δημήτρης Τσαγκάρης: «Ο φόβος είναι μήπως μεταβούμε σε μία Ευρώπη πολλών επιπέδων»
Ο οικονομολόγος – πρόεδρος της FAO Economics SA, Δημήτρης Τσαγκάρης, ανέφερε: «Από τον Οκτώβριο του 2016 ο πρώην αντικαγκελάριος της Γερμανίας και πρώην υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ είχε αρθρογραφήσει πως ”πάμε για μία νέα Γιάλτα στην Ευρώπη μετά τις εκλογές που υπάρχουν επί ευρωπαϊκού εδάφους”. Αξίζει να σημειωθεί πως το 75% των Ευρωπαίων συμπολιτών μας θα αποφασίσει για τη νέα μορφή και τα νέα σκεπτικά τα οποία θα καθοδηγήσουν τους πολιτικούς που θα εκλεγούν».
«Η Natixis πρόσφατα είχε παραθέσει δίπλα στο Grexit και το Nexit για την Ολλανδία στις επερχόμενες εκλογές και το Frexit (για τη Γαλλία) σχολιάζοντας σχετικά για αυτήν τη νέα κρίση στην Ευρωζώνη» πρόσθεσε.
Παράλληλα, ο κ. Τσαγκάρης δήλωσε: «Το έργο έχει ειπωθεί από τον κ. Σόιμπλε, το 2012. Είναι η θεωρία του καλού μαθητή, δηλαδή ”τι να κάνουμε, δεν είμαστε όλοι ίδιοι μέσα στην τάξη”. Θυμίζω το σκεπτικό των Γερμανών για παραπομπή των ”άτακτων” -δημοσιονομικά- κρατών στο ευρωπαϊκό δικαστήριο».
«Είναι βαρύς και βαθύς ο προβληματισμός, αλλά και ιδιαίτερα επικίνδυνος» υπογράμμισε και εξήγησε: «Όχι μόνον γιατί συναγωνίζεται κατά μία έννοια τα σκεπτικά της κας Λεπέν, αλλά κυρίως γιατί η πρακτική ενός τέτοιου σκεπτικού θα μπορούσε να είναι ακόμα και η υιοθέτηση παράλληλων νομισμάτων με το ευρώ. Είχαμε γράψει εδώ και δύο χρόνια στο zougla.gr για το ”g-euro”, το ελληνικό ευρώ, για το i-euro, το ιταλικό ευρώ, για το f-euro, το γαλλικό ευρώ».
Και καταλήγοντας ανέφερε: «Αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει διασπαστικά όχι μόνον σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωζώνης, κάτι που ήδη υπάρχει. Έχουμε ήδη την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, αλλά το ζητούμενο και ο φόβος είναι μήπως μεταβούμε σε μία ”Ευρώπη πολλών επιπέδων”, όπου θα υπάρχουν οι πατρίκιοι και πληβείοι».
Φωτεινή Μπέλλου: «Η Ελλάδα μπορεί να προλάβει»
Η επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, κα Φωτεινή Μπέλλου, παρατήρησε: «Πρέπει να επισημάνουμε πως γίνεται μία συζήτηση και δεν είναι απόφαση. Μάλιστα, είναι μία παλιά επιχειρηματολογία ως προς το θέμα της ”Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων”. Μην ξεχνάμε κάτι πολύ σημαντικό και αυτό αφορά στο γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωράει μπροστά στο οικοδόμημά της, μέσα από συγκρούσεις, από κρίσεις ακόμα και από αδιέξοδα που μπορεί να αντιμετωπίζει ιστορικά. Προχωράει σιγά-σιγά μέσα από αποφάσεις ή πρωτοβουλίες που έχουν πάρει κάποιοι, από τους ηγέτες της, και, κυρίως των αποκαλούμενων ”μεγάλων δυνάμεων” της Ε.Ε.».
Παράλληλα σημείωσε: «Πλέον τίθενται ανοιχτά αυτά τα ζητήματα και εμφανίζονται οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μπαίνουν ενώπιον των ευθυνών τους. Κάποιες άλλες χώρες διαπιστώνουμε να μην προχωρούν στα βήματα της αλληλεγγύης, των μεγάλων αλλαγών ή της ανάγκης να υπάρχει μία συμπόρευση στις δεσμεύσεις και τις πολιτικές. Αυτό το βλέπουμε. Και μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις, πλήττει κι εμάς, αν σκεφτεί κάποιος το μεταναστευτικό. Για παράδειγμα, βλέπουμε το κόστος κάποιων πολιτικών και κάποιων φαινομένων να το αντιμετωπίζουν μόνον ορισμένες χώρες του Νότου και όχι του Βορρά».
Αναφερόμενη στο οικονομικό κομμάτι, είπε: «Στα οικονομικά ζητήματα παρουσιάζουμε εμείς κάποιες αδυναμίες σε σχέση με κάποιους άλλους. Άρα, λοιπόν, εκείνο στο οποίο αξίζει να σταθεί κάποιος είναι το γεγονός πως μία τέτοια ανακοίνωση ή ας πούμε δημοσιοποίηση αυτής της πορείας ή εκδήλωση της βούλησης των μεγάλων δυνάμεων να προχωρήσουν σε μία Ευρώπη ”διαφορετικών ταχυτήτων”, οδηγεί στο να εξαναγκάσει κάποιες κυβερνήσεις να συγκεντρωθούν στην απόφασή τους, για το αν θα θελήσουν να δεσμευτούν για να προχωρήσουν σε μία μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ενοποίηση».
Η κα Μπέλλου μίλησε για τα υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ερωτηθείσα αν μπορεί να προλάβει η χώρα μία ενδεχόμενη τέτοια εξέλιξη, δήλωσε κατηγορηματικά: «Ασφαλώς και μπορεί να την προλάβει». Τέλος, υπογράμμισε: «Χρειάζεται μεγάλη ενημέρωση στο σύνολο της ευρωπαϊκής γνώμης».
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της κας Φωτεινής Μπέλλου στο zougla.gr:
Διαβάστε επίσης:
