Τηλεοπτικό παρασκήνιο και κυπριακό “νιέτ” στον Ιβάν Σαββίδη

Όπως και τον Σεπτέμβριο του 1999 που η Αρχιεπισκοπή Κύπρου αποφάσιζε να αποσυρθεί από τα τηλεοπτικά τεκταινόμενα με την παραχώρηση της διοίκησης και διαχείρισης του τότε «ΛΟΓΟΥ» στο Mega Channel, έτσι και στην παρούσα φάση η απόφαση του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β΄ να αποτραβηχτεί από τα τηλεοπτικά πράγματα προκαλεί δονήσεις που είναι αισθητές και εκτός από τον κόσμο της τηλεόρασης. Πέρα από την πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων που το τηλεοπτικό κανάλι της Εκκλησίας είχε καταστεί βαρίδι στα οικονομικά της Αρχιεπισκοπής, η απόφαση του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου αποτελεί, ουσιαστικά, το κύκνειο άσμα στις όποιες προσπάθειες καταβλήθηκαν από το 1992 η Εκκλησία να έχει τη δική της φωνή στο εθνικό θέμα.

Η απόφαση να τερματιστεί η παρούσα κατάσταση δεν αποτέλεσε κεραυνό εν αιθρία. Αυτό που προσδίδει μια διαφορετική χροιά στο όλο ζήτημα είναι τα κριτήρια με τα οποία έγιναν οι επιλογές του Αρχιεπισκόπου, αλλά και το παρασκήνιο που αγγίζει το ευαίσθητο θέμα των λεπτών ισορροπιών εντός της Εκκλησίας καθώς και γενικότερα ζητήματα πολιτικής που αφορούν δηλαδή παράγοντες που έχουν να κάνουν με τον ρόλο και τις επιδιώξεις του ρωσικού στοιχείου στην Κύπρο.

Στο πνεύμα αυτό, η απόρριψη του ομογενούς Ιβάν Σαββίδη (ενός εκ των ισχυρών και επίμονων μνηστήρων του εκκλησιαστικού καναλιού), με σαφή ερείσματα στη Μόσχα, προκάλεσε την ίδια, αν όχι μεγαλύτερη, αίσθηση με την παραχώρηση του εκκλησιαστικού καναλιού στον πρώην υπουργό του Γλαύκου Κληρίδη και του Νίκου Αναστασιάδη, Σωκράτη Χάσικο. Εξέλιξη που διέψευσε τις έντονες πληροφορίες που υπήρχαν μετά και την κάθοδο Σαββίδη στην Κύπρο και την παρουσία του στην τελετή διαβεβαίωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας. Πληροφορίες που πιθανόν να αγνοούσαν ότι οι διαθέσεις του Προκαθημένου της Κυπριακής Εκκλησίας απέναντι στο ρωσικό στοιχείο από την «άνοιξη» εισήλθαν στον χειμώνα.

Η απο-ρωσοποίηση

Όπως σημειώνει σε ένα εξαιρετικά τεκμηριωμένο άρθρο της η «Καθημερινή Κύπρου», ο αποκλεισμός Ιβάν Σαββίδη από το εκκλησιαστικό παρασκήνιο αποδίδεται ξεκάθαρα στην αλλαγή πλεύσης του Αρχιεπισκόπου απέναντι στο ρωσικό στοιχείο εντός και εκτός Κύπρου.

Ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας υποστηρίζεται εντόνως πως έχει αφήσει πίσω την εποχή μετά την κρίση του 2013, επενδύοντας πολλά στην οικονομική στήριξη της Κύπρου από τον ρωσικό παράγοντα. Το τελευταίο διάστημα οι επενδυτικές ανησυχίες του Αρχιεπισκόπου με ρωσικό χρώμα όχι μόνο έχουν εξαφανισθεί αλλά επιχειρείται ο περιορισμός της ρωσικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται και εντός της Εκκλησίας της Κύπρου.

Οι κινήσεις που έχουν γίνει φαίνεται προκαλούν ανησυχία, καθώς, όπως πιστεύεται, πίσω από αυτές εντοπίζεται προσπάθεια της ρωσικής Εκκλησίας να «πατήσει», όπως λέγεται, πόδι στα της Εκκλησίας της Κύπρου, όταν θα ανοίξει θέμα διαδοχής του ιδίου. Σύμφωνα με Ιεράρχη που διατηρεί την ανωνυμία του, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η Ρωσία θα έχει αυξημένη επιρροή. Στο πνεύμα αυτό ο Αρχιεπίσκοπος κινήθηκε προς την πλευρά του Σωκράτη Χάσικου, θεωρώντας πως ο Ιβάν Σαββίδης, ένεκα και των γνωστών φιλικών σχέσεων με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, θα είχε ένα δυνατό εργαλείο επικοινωνίας στα χέρια του που θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει αναλόγως χωρίς δυνατότητα παρέμβασης από πλευράς Εκκλησίας.

Οι «Άγιες» ισορροπίες

Τα όσα φαίνεται να διαδραματίστηκαν στο παρασκήνιο με την επιλογή του νέου διαχειριστή του εκκλησιαστικού καναλιού φέρονται να σχετίζονται και με ευρύτερα εκκλησιαστικά ζητήματα που αγγίζουν τις σχέσεις αλλά και τον ρόλο της Εκκλησίας Κύπρου μέσα στην Ορθοδοξία. Εκκλησιαστικές πηγές με βαθιά γνώση των όσων τεκταίνονται εντός της Εκκλησίας, μας περιέγραφαν μια εικόνα που εν πολλοίς παρομοιάζεται με αυτή που επικρατούσε τέλη της δεκαετίας του 1990, πρώτο μισό του 2000, με τον πόλεμο εντός της Ιεραρχίας σε σχέση πάντα με τις έντονες ανησυχίες που εκφράζονταν για «άλωση» της Εκκλησίας της Κύπρου από το Βατοπέδι.

Στην προκειμένη περίπτωση, όπως σημείωναν οι ίδιες πηγές, το «αντίπαλο» δέος φαίνεται είναι η Εκκλησία της Ρωσίας, οι επιδιώξεις της Μόσχας σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά και ο έλεγχος και του Βατοπεδίου από το Πατριαρχείο Μόσχας. Στον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο και σε μία ομάδα της Ιεράς Συνόδου δεν περνά απαρατήρητη η πλούσια, όπως χαρακτηρίζεται, δράση και παρουσία που αναπτύσσει η Εκκλησία της Ρωσίας στα εκκλησιαστικά πράγματα της Κύπρου.

Οι ανατροπές στους συσχετισμούς

Η όλη κατάσταση περιπλέκεται αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι για πρώτη φορά μετά την εκλογή Αρχιεπισκόπου το 2006, και τη διεύρυνση της Ιεράς Συνόδου στη συνέχεια, φαίνεται να διαταράσσονται λεπτές ισορροπίες εντός της Ιεραρχίας που σχετίζονται με ζητήματα διαδοχής, όταν αυτά ανοίξουν. Στην Αρχιεπισκοπή, πρώτα και κύρια, δεν βλέπουν με καλό μάτι τις σχέσεις της Μητρόπολης Ταμασού και Ορεινής με το ρωσικό εκκλησιαστικό στοιχείο. Εντός των Ιεραρχών η άποψη που επικρατεί αποτυπώνεται σε μια παράγραφο όσων μας περιέγραψε Ιεράρχης.

«Η Μητρόπολη Ταμασού και Ορεινής με τα κτήρια και τον ναό που έχει ανεγερθεί εκεί θυμίζει Κρεμλίνο, ο δε Μητροπολίτης Ησαΐας εμφανίζεται ως πρεσβευτής της Ρωσικής Εκκλησίας στην Κύπρο». Το κλίμα που φαίνεται να έχει δημιουργηθεί παραπέμπει ξεκάθαρα σε προετοιμασία του κατάλληλου εδάφους, όταν θα ανοίξουν ζητήματα διαδοχής στην κορυφή της Εκκλησίας. Μέλη της Ιεράς Συνόδου πιστεύουν πως ο Ταμασού Ησαΐας συμπεριφέρεται ήδη ως δελφίνος, κάτι που προκαλεί ανησυχία στο αρχιεπισκοπικό κομμάτι της Ιεράς Συνόδου, αλλά και σε μερίδα άλλων ιεραρχών, που, ενώ δεν είναι αντίθετοι στη διατήρηση σχέσεων με άλλες Εκκλησίες, φαίνεται να διαφωνούν με την έντονη παρουσία του ρωσικού στοιχείου στα της Εκκλησίας της Κύπρου.

Τo τηλεοπτικό κανάλι «TVOne», που αποτελεί τη μετεξέλιξη του MEGA Κύπρου, μεταβιβάστηκε σε μετοχικό σχήμα με επικεφαλής τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Σωκράτη Χάσικο.

Η ιδιοκτησία του καναλιού ανήκε στην Εκκλησία της Κύπρου και στην εταιρεία «Ο Λόγος».

Με τη συμφωνία, το νέο επιχειρηματικό σχήμα υπό τον κ. Χάσικο αναλαμβάνει τη διαχείριση του σταθμού και, όπως αναφέρουν πληροφορίες, θα έχει συνεργασία με το Star της Ελλάδας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ. Χάσικος μέχρι πριν από λίγο καιρό ήταν συνιδιοκτήτης του Άλφα Κύπρου μαζί με τον κ. Κοντομηνά. Ωστόσο, το κανάλι πουλήθηκε στον όμιλο εταιρειών Παπαέλληνα, σε μια περίοδο που ο κ. Χάσικος είχε διαγνωστεί με καρκίνο στους πνεύμονες και αντιμετώπιζε προσωπικά προβλήματα.

Ως γνωστόν, οι τηλεοπτικοί σταθμοί STAR και ΑLPHA στην Ελλάδα έχουν καταλήξει σε συμφωνία συνεργασίας κατόπιν απόφασης των μεγαλομετόχων των δύο καναλιών Βαρδινογιάννη και Κοντομηνά.

Ως εκ τούτου, οι αλλαγές στο τηλεοπτικό τοπίο της Κύπρου ακολουθούν τις εξελίξεις στην Ελλάδα και απηχούν τα σχέδια των κ.κ. Βαρδινογιάννη και Κοντομηνά, σημειώνουν πολύ καλά πληροφορημένοι κύκλοι στη Λευκωσία.

Ενώ ο Σωκράτης Χάσικος θα διαχειρίζεται το TVOne, ενοικιάζει σε ανταγωνιστικό κανάλι (Άλφα Κύπρου) τις εγκαταστάσεις στις οποίες λειτουργεί και αποτελούν περιουσία του.

Ο Σωκράτης Χάσικος είναι επίσης εκδότης της εφημερίδας «Αλήθεια». Διετέλεσε υπουργός Άμυνας στις κυβερνήσεις Γλαύκου Κληρίδη και Εσωτερικών στην κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη. Για πολλά χρόνια ήταν βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού.

Η συνεργασία Βαρδινογιάννη-Κοντομηνά στην Ελλάδα

Το βασικό σχέδιο το οποίο έχει εκπονηθεί προκειμένου να προχωρήσει άμεσα η συνεργασία του STAR με τον ALPHA βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και απομένει να ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες.

Σε πρώτη φάση προβλέπεται η δημιουργία μιας κοινής εταιρείας παραγωγής, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας θα συμμετάσχουν και οι δύο ιδιοκτήτες με ποσοστό 50%.

Η εταιρεία παραγωγής του STAR, Green Pixel, επί της ουσίας θα απορροφήσει την αντίστοιχη του ALPHA, Pro Productions, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ενιαία εταιρεία παραγωγής. Επικεφαλής θα παραμείνουν οι δύο παραγωγοί, οι οποίοι αντίστοιχα είναι επικεφαλής των δύο εταιρειών. Πρόκειται για τον Νίκο Χριστοφόρου, πρώην παραγωγό του Studio ATA και νυν υπεύθυνο όλων των παραγωγών του STAR, και τον Κώστα Σούσουλα. Οι δυο τους θα συνεχίσουν από την ίδια θέση να πραγματοποιούν παραγωγές και να διοικούν κάθετα, δηλαδή ο καθένας για λογαριασμό του καναλιού όπου εργάζεται, αλλά θα είναι υπό την εποπτεία ανώτερου στελέχους του STAR.

Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εταιρείας θα μπορέσει φυσικά να γίνει εξοικονόμηση πόρων λόγω του τεχνικού εξοπλισμού που διαθέτουν αμφότεροι, δίχως ωστόσο να μειωθεί το ανθρώπινο δυναμικό, καθώς ο αριθμός των 400 εργαζομένων που θα πρέπει να διαθέτει το κάθε κανάλι ορίζεται από τον νόμο και από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Επίσης, για κάθε κανάλι θα υπάρχει διαφορετικό budget, αφού, όπως τονίζουν πηγές και από τις δύο πλευρές, «θα παραμείνουν δύο ανταγωνιστικοί μεταξύ τους σταθμοί.