Του Γιώργου Σούρλα
Εύλογα ερωτήματα και ιερή αγανάκτηση προκαλούν οι θέσεις του πρωθυπουργού της Αλβανίας Έντι Ράμα, όταν σε συνέντευξη που παραχώρησε στον κ. Παπαχελά υποστηρίζει ότι το θέμα των άταφων πεσόντων κατά το έπος 1940-41 στη Βόρειο Ήπειρο έπρεπε να είχαμε αρχίσει να το συζητάμε και να το εντάξουμε στο γενικότερο πλαίσιο διευθέτησης όλων των θεμάτων που αφορούν τις δύο χώρες.
Προκύπτουν εύλογα ερωτήματα αν πρόκειται για άγνοια ή για αθέτηση των συμφωνηθέντων, όταν:
• Τον Φεβρουάριο του 2009 υπεγράφη η Συμφωνία Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας για την κατασκευή Στρατιωτικών Κοιμητηρίων στις Βουλιαράτες και στην Κλεισούρα και για την αναζήτηση και τον ενταφιασμό των πεσόντων.
• Το 2010 κυρώθηκε η Συμφωνία αυτή και από το αλβανικό Κοινοβούλιο.
• Το 2012 συνεδρίασε η Μικτή Διακρατική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και πριν από έναν μήνα -με καθυστέρηση βέβαια πέντε ετών- συνήλθε στην Αθήνα η Μικτή Επιτροπή και αποφάσισε τις επόμενες ενέργειες με χρονικό ορίζοντα τις αρχές του 2017.
Άραγε, τι περισσότερο θα είχαμε να συζητήσουμε, πλην της υποχρέωσης της αλβανικής πλευράς να φανεί συνεπής στα συμφωνηθέντα και μάλιστα σε κοινοβουλευτικό επίπεδο;
Προκαλεί ιερή αγανάκτηση η άποψη του κ. Ράμα ότι πρέπει να ενταχθεί στη διαπραγμάτευση ό,τι πιο ιερό υπάρχει, η ταφή των πεσόντων. Απαιτείται ευλάβεια, σεβασμός, ανθρωπιά για τα οστά των προσφιλών προσώπων και στην προκειμένη περίπτωση των μαχητών και υπερασπιστών της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Είναι αδιανόητο να έχουν παρέλθει 75 χρόνια και να παραμένουν άταφοι ή προσωρινά θαμμένοι σχεδόν στο σύνολό τους οι 7.976 πεσόντες στα πεδία των μαχών της Βορείου Ηπείρου.
Είναι επώδυνο να μην μπορούν τα παιδιά των πεσόντων να πάρουν τα οστά των πατεράδων τους και να τα τοποθετήσουν στο κοιμητήριο, όπως το καθήκον επιβάλλει. Και τώρα έκπληκτοι να ακούν από τον πρωθυπουργό της Αλβανίας ότι πρέπει να ενταχθεί η εκκρεμότητα αυτή στο «πακέτο των διαπραγματεύσεων».
