Έληξε αργά το μεσημέρι η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες. Σε κατ ιδίαν συνομιλία με δημοσιογράφους ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Γιώργος Παπανδρέου, ανέφερε πως έλαβε διαβεβαιώσεις από όλες τις πλευρές ότι το ανοιχτό ζήτημα της επιμήκυνσης της αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ θα λήξει θετικά για την χώρα μας και μάλιστα σύντομα.
Αίσθηση προκάλεσε μια ατάκα του Έλληνα πρωθυπουργού κατά την επίσημη ομιλία του μετά το τέλος των εργασιών της Συνόδου. Εκτιμώντας την παρούσα κατάσταση για τη χώρα μας και τα πιθανά ενδεχόμενα από εδώ και πέρα ο κ. Παπανδρέου είπε: «Ή θα γράψουμε ιστορία ή η Ιστορία θα μας διαγράψει».
Ο Πρωθυπουργός επισήμανε πως τέθηκε στο τραπέζι έπεσε και το ζήτημα του ευρωομολόγου, και όχι μόνο από την Αθήνα, κάτι που σημαίνει πως και αυτό πήρε το δρόμο του, ώστε να υπάρξει μια μελλοντική διευθέτηση. Γενικά ο Γιώργος Παπανδρέου άφησε την εντύπωση, πως, παρά τις δυσκολίες, τα πράγματα για την ελληνική πλευρά εξελίχθηκαν σε θετικότερο κλίμα από αυτό που ανέμενε το Μαξίμου πριν την διεξαγωγή της Συνόδου.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου:
«Ξεκινήσαμε πριν από 14 μήνες, ως νεοεκλεγείσα Κυβέρνηση, σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και, με ταχύτατους ρυθμούς, διαγνώσαμε το μέγεθος της κρίσης, καταθέσαμε προτάσεις, διεκδικήσαμε ευρωπαϊκές πολιτικές, ενώ την ίδια ώρα παλεύαμε για την ανόρθωση της αξιοπιστίας μας και την ισχυροποίηση της ελληνικής φωνής.
Η Ελλάδα έγινε και πάλι αξιόπιστος συνομιλητής, κάτι που κατορθώσαμε με σκληρή και συστηματική δουλειά. Ξέραμε ότι η κρίση στη χώρα μας είχε βασικά αίτια και ρίζες σε αντιλήψεις και πρακτικές που χρειάζονταν να αλλάξουν. Και αυτό κάνουμε. Αλλάζουμε την Ελλάδα.
Όμως, από την αρχή επισημάναμε ότι, πρώτον, χρειαζόμασταν τον απαραίτητο χρόνο για να εφαρμόσουμε τις αλλαγές και, δεύτερον, για να πείσουμε για την πορεία μας. Και αυτό απαιτούσε μια κοινή συνεργασία στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη.
Έτσι, πείσαμε τους Ευρωπαίους εταίρους μας ότι, το πρόβλημα και οι λύσεις αφορούν εμάς, όμως, αφορούν επίσης γενικότερα τη λειτουργία, την αποφασιστικότητα, τη στήριξη και τον συντονισμό των πολιτικών μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο πετύχαμε το μηχανισμό στήριξης. Αποτέλεσε και αποτελεί ασπίδα για τον απαραίτητο χρόνο που χρειαζόμαστε για τις αλλαγές αυτές. Δηλαδή, έως ότου σταθούμε στα δικά μας πόδια, χωρίς «δάνειες» δυνάμεις, κάτι το οποίο επιδιώκουμε και θέλουμε να γίνει το γρηγορότερο.
Ο μηχανισμός αυτός, επιτρέπει να κάνουμε απερίσπαστα μεγάλες αλλαγές στην Ελλάδα, απαραίτητες αλλαγές, ώστε να βγει η χώρα μας και πάλι ισχυρή από αυτή την κρίση, αλλαγές που εμπεδώνουν την ευνομία, τη διαφάνεια και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Αυτοί οι μηχανισμοί στήριξης, μας εξασφαλίζουν την απαραίτητη δανειοδότηση, καθώς οι αγορές είναι ακόμη επιφυλακτικές και, λόγω γενικότερης κρίσης, φοβικές. Μάλιστα, λόγω και της συμμετοχής μας στο ενιαίο νόμισμα, στο ευρώ, αυτός ο μηχανισμός εξασφάλιζε ταυτόχρονα και τη σταθερότητα στην Ευρωζώνη – τη σταθερότητα του ευρώ – αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Γι’ αυτό, εντοπίσαμε και συγχρόνως τονίσαμε την ανάγκη μιας ισχυρής οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με πρώτο βήμα τη σύσταση ενός μόνιμου πλέον μηχανισμού στήριξης, που θα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά παρόμοιες κρίσεις των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, κράτη-μέλη που, κατά καιρούς, και λόγω γενικευμένης ανασφάλειας στην παγκόσμια αγορά, μπορεί να έχουν σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα.
Και με τον τρόπο αυτό, να μην κινδυνεύει ούτε η οικονομία ενός κράτους – μέλους, ούτε και η ευρωπαϊκή συνοχή. Και να αντιμετωπίσουμε και τις φημολογίες, που εύκολα κυκλοφορούν και λειτουργούν ως αυτό-επιβεβαιούμενες προφητείες στην αγορά, για καταστροφή της Ευρωζώνης και πολλά άλλα, όπως ότι η Ευρώπη δεν έχει τη βούληση ή την ικανότητα να αντιμετωπίσει παρόμοιες καταστάσεις, εάν υπάρξουν.
Η οδυνηρή για μας εμπειρία της κρίσης, θεωρώ ότι γίνεται ευκαιρία. Όχι μόνο για την Ελλάδα, δηλαδή για να βάλουμε τάξη στα οικονομικά μας και να βγει η φωνή και η χώρα μας ενισχυμένη, αλλά είναι και μια ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευκαιρία, για να κάνουμε ένα μεγάλο και νέο βήμα στην ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οικονομική διακυβέρνηση και στη θωράκιση του ευρώ.
Αυτή ήταν και είναι η στάση μας. Είναι η ελληνική στάση. Με τη στάση μας αυτή, συμβάλαμε σε προτάσεις πρωτοπόρες. Δημιουργούνται πια μηχανισμοί, που θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη, τόσο εντός, όσο και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σήμερα, η Ευρώπη κάνει ένα νέο και σημαντικό βήμα.
Η θεσμοθέτηση του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας, θα διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα του συνόλου της Ευρωζώνης. Θα βοηθά στην επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και ιδιαίτερα στην τόνωση της ανάπτυξης. Αυτό αποτελεί και απόφαση των 27 μελών και θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για σημαντική απόφαση, η εφαρμογή της οποίας αποτελεί κρίσιμο κρίκο για τη σταθερότητα, αλλά και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και για τη μετάβαση της Ευρώπης σε μια βιώσιμη και ανταγωνιστική οικονομία.
Με την απόφασή μας, εξασφαλίζουμε και τη διαθεσιμότητα επαρκούς χρηματοοικονομικής σταθερότητας και χρηματοδότησης για τον υπάρχοντα, αλλά και μελλοντικό μηχανισμό. Με την αλλαγή της Συνθήκης, γίνεται μια θετική θεσμική μεταβολή, που κατοχυρώνει όλα τα παραπάνω.
Αυτές οι αποφάσεις στέλνουν ένα ισχυρό και πειστικό μήνυμα σε όλους. Μήνυμα, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη και ότι διαθέτει όλα τα αναγκαία εργαλεία για την πρόληψη, αλλά και τη διασφάλιση της σταθερότητας στην Ευρωζώνη και στις οικονομίες μας. Αυτή είναι η απόφασή μας.
Αυτή η απόφαση αποτυπώνεται ρητά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου. Και αυτή η απόφαση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για κάθε επόμενο βήμα οικονομικής πολιτικής. Αναφερόμενος στην απόφαση, θα ήθελα απλώς να αναδείξω μερικά σημεία, που είναι σημαντικά.
Κατ’ αρχήν, ένα σημείο στην εισαγωγή, για τα μέτρα που παίρνουμε, λέει ότι «… η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πράξει ό, τι χρειαστεί, για να διασφαλίσει τη σταθερότητα της Ευρωζώνης στο σύνολό της», χαιρετίζει την εντυπωσιακή πρόοδο που σημειώθηκε στην εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος και μιλά για την αντιμετώπιση σε όλα τα κράτη-μέλη των υπερβολικών ελλειμμάτων, αλλά και των μεταρρυθμίσεων που θα τονώσουν την οικονομική ανάπτυξη.
Εγγυάται τη διασφάλιση διαθεσιμότητας επαρκούς χρηματοπιστωτικής στήριξης του υπάρχοντος, αλλά και του νέου μηχανισμού, την περαιτέρω ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος των Τραπεζών, δηλαδή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τη στήριξη της δράσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που, όπως ξέρετε, έχει παίξει σημαντικό ρόλο, παρεμβαίνοντας – όπου χρειάζεται – στις αγορές, για τα ομόλογα πολλών κρατών-μελών.
Με αυτές τις αποφάσεις, υποστηρίξαμε και πετύχαμε, μαζί με όλους τους εταίρους μας, ό, τι απαιτείται, ώστε να έχουμε μια σταθερότητα, αλλά παράλληλα και μια ανάληψη δράσεων και πρωτοβουλιών για νέες κατευθύνσεις, όπως παραδείγματος χάριν της πράσινης ανάπτυξης και, στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίσαμε και τα αποτελέσματα στο Κανκούν. Εκεί, διαδραματίσαμε – η Ευρωπαϊκή Ένωση – καθοριστικό ρόλο στη Συνδιάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μπροστάρης στον τομέα της πράσινης και καθαρής ενέργειας και στα θέματα της κλιματικής αλλαγής. Και εμείς, θέλουμε να καταστήσουμε την Ελλάδα πρωτοπόρα σε αυτή την «πράσινη επανάσταση». Και αυτό, αξιοποιώντας όλα τα μέσα που διαθέτουμε, επενδύοντας στο ανθρώπινο δυναμικό μας και δημιουργώντας νέα εργαλεία, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συνέπειες της ύφεσης και της οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζουμε σήμερα, προκειμένου να μπορούμε να φέρουμε ανάπτυξη, βιώσιμη και ανθρώπινη, με ποιοτικές θέσεις εργασίας για τους νέους και με βελτίωση της ποιότητας ζωής στην καθημερινότητα του πολίτη.
Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η ελληνική πρόταση, που έχει αναπαραχθεί και υιοθετηθεί και από άλλους, για την έκδοση ευρωομολόγου, ώστε να συμπεριληφθεί στα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για την πραγματική ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παράλληλα, έχουν κατατεθεί κι άλλες παρόμοιες προτάσεις, όπως είναι ο φόρος επί του διοξειδίου του άνθρακα, ή ο φόρος επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών, ως μια πηγή ίδιων πόρων για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης.
Αυτός ο διάλογος άνοιξε στην κοινωνία, στα Κοινοβούλια, στα Μέσα Ενημέρωσης, σε όλη την Ευρώπη. Η συζήτηση για τα ευρωομόλογα έρχεται να προστεθεί στα πολύ θετικά αποτελέσματα που ήδη πετύχαμε, ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συζήτηση για τα ευρωομόλογα αποτελεί μια πρόκληση για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας και του συντονισμού των μελών και θεσμών αυτής της Ένωσης.
Μια εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, που θα αποτελεί εχέγγυο για το μέλλον μας, για την ισχύ μας διεθνώς, για τις αρχές και τις αξίες μας, της Δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, για την ασφάλειά μας, αλλά και για την ευημερία των πολιτών μας.
Σε αυτή την κρίσιμη για την Ευρωπαϊκή Σύνοδο καμπή, λάβαμε σημαντικές αποφάσεις που, πριν από μήνες, φάνταζαν απλησίαστες. Το οικοδόμημα που λέγεται «Ευρωπαϊκή Ένωση» δεν σταματά. Συνεχίζεται. Και η Ελλάδα θα βρίσκεται στην πρωτοπορία.
Η Κυβέρνησή μας θα είναι παρούσα παντού, για το κοινό μας συμφέρον και όραμα. Σήμερα, όμως, μπήκαν νέα και σημαντικά θεμέλια στην ενδυνάμωση και συνοχή της κοινής μας οικογένειας, καθώς και στη διασφάλιση των συμφερόντων του Ελληνικού λαού».
