Η κυβέρνηση, σε μία ύστατη προσπάθεια να διασώσει τη χαμένη «τιμή» των πολιτικών, προχωρεί σε μία ρήξη με το παρελθόν, συστήνοντας ανεξάρτητη Αρχή, ο επικεφαλής της οποίας θα επιλέγεται από τα 3/5 της Βουλής και θα αναλαμβάνει τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων αλλά και των πολιτικών προσώπων.
Η ανεξάρτητη Αρχή, που δεν θα έχει καμία σχέση με την υφιστάμενη επιτροπή ελέγχου του «πόθεν έσχες» των βουλευτών, όπως προβλέπεται στη νομοθετική ρύθμιση για το πολιτικό χρήμα, την οποία θα δώσει σύντομα προς διαβούλευση στα κόμματα ο υπουργός Εσωτερικών κ. Χ. Καστανίδης, θα διαθέτει ισχυρό υποστηρικτικό μηχανισμό. Μεταξύ άλλων, θα έχει τη δυνατότητα να κάνει «φύλλο και φτερό» τα βιβλία των πολιτικών κομμάτων, να παρακολουθεί τη διαδρομή του «μαύρου» πολιτικού χρήματος, να ανοίγει και να ελέγχει τραπεζικούς λογαριασμούς κομμάτων και φυσικών προσώπων εις βάρος των οποίων υπάρχουν υπόνοιες για παράνομες χρηματοδοτήσεις, να ξεσκονίζει τις προεκλογικές δαπάνες των υποψηφίων, να αποτιμά ακόμη και το κόστος των προεκλογικών συγκεντρώσεων και των διαφημιστικών σποτ και να ανακαλύπτει τα παράνομα περιουσιακά στοιχεία των πολιτικών προσώπων μέσα από τον αναδρομικό επανέλεγχο των δηλώσεων «πόθεν έσχες».
Σημειώνεται ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και το «πόθεν έσχες» των πολιτικών, που έχει επεξεργαστεί το Υπουργείο Εσωτερικών, περιλαμβάνει 70 ρυθμίσεις, οι οποίες από κοινού με το νέο σύστημα ανάδειξης των βουλευτών αλλάζουν ριζικά τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος στη χώρας μας.
Στόχος της κυβέρνησης, στελέχη της οποίας έχουν αρχίσει παρασκηνιακές συζητήσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, είναι οι νέες ρυθμίσεις να τύχουν ευρείας συναίνεσης. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να τεθούν υπό την άμεση έγκριση του λαού με δημοψήφισμα τον προσεχή Νοέμβριο, μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης και της σχετικής συζήτησης στη Βουλή.
Μεταξύ των 70 αλλαγών, περιλαμβάνονται, κατ΄ αρχάς, η μείωση του συνόλου της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων (τακτική, εκλογική και για χρηματοδότηση επιμορφωτικών λόγους) κατά 20% ή 25%, ανάλογα με την απόφαση που θα λάβουν οι εκπρόσωποι της Διακομματικής Επιτροπής.
Κουπόνια αντί ονομαστικών αποδείξεων
Τα πολιτικά κόμματα θα υποχρεούνται ταυτόχρονα να τηρούν βιβλία τρίτης κατηγορίας, να γνωστοποιούν όλες τις πηγές χρηματοδότησής τους («κάθε ευρώ που φθάνει στα κομματικά ταμεία θα έχει ονοματεπώνυμο»), να αναρτούν σε ειδική ηλεκτρονική βάση δεδομένων τους χρηματοδότες τους, να διακινούν όλα τα ποσά τους μέσω ειδικού τραπεζικού λογαριασμού και να αντικαταστήσουν τα «περιβόητα κουπόνια» με αποδείξεις θεωρημένες από τις κατά τόπους Δ.Ο.Υ..
Από την άλλη πλευρά, δεν θα μειωθεί μόνο η κρατική χρηματοδότηση, αλλά θα αλλάξει και ο τρόπος υπολογισμού των ποσών που δικαιούται από το κράτος κάθε κόμμα. Για αυτό το θέμα η κυβέρνηση υιοθέτησε το «γερμανικό μοντέλο» που αποβλέπει στην ενδυνάμωση των σχέσεων των πολιτικών κομμάτων με την κοινωνία.
Έτσι, η χρηματοδότηση των κομμάτων δεν θα εξαρτάται μόνον από τα ποσοστά που έλαβαν στις τελευταίες εκλογές, αλλά και από τα ίδια έσοδα τα οποία διασφαλίζουν. Δηλαδή, τα κόμματα που έχουν αυξημένα έσοδα από τα μέλη και τους οπαδούς τους, που σημαίνει ότι έχουν αυξημένη πρόσβαση στην κοινωνία, θα λαμβάνουν υψηλότερη χρηματοδότηση.
«Μαχαίρι» στις προεκλογικές δαπάνες
Προκειμένου τα πολιτικά κόμματα να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των τραπεζών, καθώς θα υπάρχει ρητή διάταξη ότι το κράτος δεν θα αναλάβει σε καμία περίπτωση την εξόφληση, έστω και μέρους, των δανείων τους, μπαίνει βαθιά το μαχαίρι στις προεκλογικές τους δαπάνες.
Ως πρώτο μέτρο θα προχωρήσει η απαγόρευση της μετακίνησης των ετεροδημοτών, γεγονός που εκτιμάται ότι θα επιδράσει καταλυτικά στο «μέγα πλήθος και μέγα πάθος» των συγκεντρώσεων.
Δεύτερον, θα γίνεται αποτίμηση του κόστους των κεντρικών συγκεντρώσεων των κομμάτων – μικροφωνικές εγκαταστάσεις, μετακινήσεις κ.λπ..
Τρίτον, το κράτος θα πάψει να εξοφλεί – έστω και έμμεσα – προς τα ιδιωτικά κανάλια τον «δωρεάν» χρόνο που διαθέτουν για την προβολή των πολιτικών κομμάτων.
Τέταρτον, θα υπάρξει κατάργηση των γιγαντοαφισών και δραστικός περιορισμός των τηλεοπτικών σποτ.
Πέμπτον, θα μειωθεί σημαντικά το όριο των προεκλογικών δαπανών των υποψηφίων και των πολιτικών κομμάτων, οι οποίες, σε συνδυασμό και με την αλλαγή του τρόπου ανάδειξης των βουλευτών, εκτιμάται ότι θα «εξαφανίσουν» ουσιαστικά τους υποψήφιους από τα μπαλκόνια και τα τηλεοπτικά παράθυρα.
Επισφράγισμα αυτών των μέτρων θα είναι η υποχρέωση που θα έχουν τα πολιτικά κόμματα και οι υποψήφιοι να αναρτούν στο Διαδίκτυο τα έσοδα και τις δαπάνες τους κατά την προεκλογική περίοδο, που θα ελέγχονται από την ανεξάρτητη Αρχή για το πολιτικό χρήμα. Τυχόν παραβάσεις θα έχουν ως συνέπεια την έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα.
Από την ανεξάρτητη Αρχή, στην οποία θα υπαχθεί ουσιαστικά και η αρμόδια επιτροπή της Βουλής, που θα αλλάξει σύνθεση, έτσι ώστε να μην έχουν την πλειοψηφία οι βουλευτές, θα πραγματοποιείται και ο έλεγχος του «πόθεν έσχες» των βουλευτών. Ο έλεγχος θα έχει αναδρομική ισχύ, μια αναδρομική ισχύ που θα επεκτείνεται ακόμη και στα συγγενικά πρόσωπα των πολιτικών προσώπων, με στόχο να εντοπίζονται οι πηγές πλουτισμού. Τα πολιτικά πρόσωπα για τα οποία θα εντοπίζονται παράνομες πηγές πλουτισμού θα εκπίπτουν από τα αξιώματά τους, ενώ θα χάνουν ακόμη και τα περιουσιακά τους στοιχεία.
