«H παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας συνιστά πρόκληση όχι μόνο για τη χώρα μου αλλά και για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα πρέπει να έχει κοινή αντιμετώπιση», ανέφερε στην ομιλία της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, λίγο πριν το επίσημο δείπνο που παρέθεσε απόψε το βράδυ (6/9) προς την πρόεδρο της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα.
Αναλυτικότερα στην προσφώνηση της, προς την Σλοβάκα ομόλογό της, η ΠτΔ ανέφερε:
«Αγαπητή κυρία Πρόεδρε, αγαπητή Ζουζάνα,
Με ιδιαίτερη χαρά σας υποδέχομαι απόψε στο Προεδρικό Μέγαρο.
Ελλάδα και Σλοβακία μοιράζονται τις ίδιες αρχές και αξίες, όπως η δημοκρατία και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και οι λαοί μας διακατέχονται από την αγάπη για την ελευθερία.
Η Ελλάδα είχε άλλωστε υποστηρίξει θερμά την ένταξή σας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για αυτό και ήταν ιδιαίτερα ευτυχές το γεγονός ότι η Συνθήκη προσχώρησης της Σλοβακίας ως κράτους μέλους υπογράφηκε, το 2003, επί Ελληνικής Προεδρίας.
Ένας από τους ισχυρότερους δεσμούς που μας συνδέει είναι η πολιτιστική κληρονομιά των μοναχών και ισαποστόλων Κύριλλου και Μεθόδιου, οι οποίοι μεταλαμπάδευσαν στον σλοβακικό πολιτισμό το ελληνικό πνεύμα, μέσω της κυριλλικής γραφής. Τιμώντας την παράδοση αυτή, το Σύνταγμά σας αναγράφει στο προοίμιο ότι το κράτος σας βασίζεται στην κληρονομιά του Κύριλλου και Μεθόδιου, ενώ στη σημαία σας απεικονίζεται ένας διπλός σταυρός, ίδιος με αυτόν που σας έφεραν οι δύο ισαπόστολοι από τη Θεσσαλονίκη.
Η πατρίδα μου, εξάλλου, οφείλει ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους Σλοβάκους ελληνιστές, που στο διάβα της ιστορίας μελέτησαν σε βάθος τον ελληνικό πολιτισμό και τον διέδωσαν με πάθος στη Σλοβακία. Από τον Ζαμαρόφσκι μέχρι τον Σκοβιέρα και τις νεότερες γενιές των ελληνιστών, με προεξάρχοντες τους πανεπιστημιακούς Γιαν Ζόζουλακ και την Γιάνα Γκρούσκοβα, όλοι τους έχουν σφυρηλατήσει και διαμορφώνουν μια ειλικρινή φιλία μεταξύ των εθνών μας.
Σε πολιτικό επίπεδο, οι σχέσεις μας βασίζονται στη δημιουργική συνεργασία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, τόσο σε διμερές όσο και πολυμερές πλαίσιο, και αφορούν μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων, από οικονομικές και ενεργειακές έως πολιτιστικές. Κοινό μας στόχο αποτελεί η περαιτέρω ενίσχυσή τους, προς όφελος της ευημερίας των λαών μας.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι χώρες μας τάσσονται υπέρ της προώθησης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μιας περισσότερο ισχυρής Ένωσης. Πιστεύουμε σθεναρά πως μια αυτόνομη Ευρωπαϊκή Ένωση στη διεθνή σκηνή θα είναι σε θέση να προάγει πιο αποτελεσματικά τις αρχές και τις αξίες της, την πολυμέρεια και το ελεύθερο εμπόριο, καθώς και να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Ειδικά σε μια εποχή όπως αυτή που διανύουμε, Ελλάδα και Σλοβακία, σε πνεύμα αλληλεγγύης, ενώνουν τις προσπάθειές τους στη διαχείριση των κρίσεων που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Κρίσεις που αφορούν το προσφυγικό, την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια, την ακρίβεια, και επηρεάζουν την καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών.
Αλλά και ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ μοιραζόμαστε τις ίδιες ανησυχίες σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις για το περιβάλλον ασφάλειας που οικοδομήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες στην Ευρώπη. Οι χώρες μας συνεργάζονται στενά για μια ισχυρή Βορειοατλαντική Συμμαχία, ικανή να ανταποκριθεί άμεσα και αποτελεσματικά μπροστά σε κάθε απειλή που στρέφεται κατά των κρατών μελών της.
Το Διεθνές Δίκαιο αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς και οδηγό στις διεθνείς σχέσεις. Ενώσαμε τις φωνές μας για άμεση παύση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας και την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Σε αυτό το πνεύμα, θέλω να τονίσω ότι η αναθεωρητική πολιτική τόσο της Ρωσίας, όσο και της Τουρκίας, της οποίας η παραβατική συμπεριφορά συνιστά πρόκληση όχι μόνο για τη χώρα μου αλλά και για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να έχει κοινή αντιμετώπιση.
Εξοχότατη κυρία Πρόεδρε,
Μπροστά στις προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, και στη γενικευμένη αβεβαιότητα που επικρατεί, είναι σημαντικό η Ευρωπαϊκή μας οικογένεια να παραμείνει ενωμένη. Θα ήθελα και πάλι να σας καλωσορίσω στην Ελλάδα και να ευχηθώ σε εσάς και στον φίλο λαό της Σλοβακίας κάθε πρόοδο και ευημερία».
Στην αντιφώνηση της, η πρόεδρος της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα, τόνισε:
«Κυρία Πρόεδρε, αγαπητή Κατερίνα,
Αξιότιμοι καλεσμένοι, αγαπητοί Έλληνες φίλοι,
Επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω για τη θερμή φιλοξενία που μου επιφυλάξατε στην Αθήνα. Είμαι πολύ χαρούμενη που οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν πρόσφατα φτάσει στο υψηλό επίπεδο που πραγματικά τους αξίζει. Ελπίζω ότι η επίσκεψή μου θα συμβάλει περαιτέρω προς αυτήν την κατεύθυνση.
Όλοι μας κουβαλάμε μέσα μας ένα κομμάτι της χώρας σας, έχοντας το όρος Όλυμπος στην καρδιά μας από τότε που ήμασταν παιδιά. Οι μαθητές της Σλοβακίας διδάσκονται την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας, που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του ευρωπαϊκού πολιτισμού, όπως και την εκπληκτική ελληνική μυθολογία. Από την άλλη πλευρά, είναι ιδιαίτερα τιμητικό για τους Σλοβάκους ότι ο συγγραφέας μας και ειδικός στην ιστορία VojtechZamarovský χαίρει αναγνώρισης στην Ελλάδα.
Παρόλα αυτά, η εγγύτητά μας δεν καθορίζεται μόνο από το παρελθόν μας, αλλά πάνω από όλα από το παρόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η βοήθεια των Σλοβάκων πυροσβεστών στις πυρκαγιές του προηγούμενου έτους ή των εμπειρογνωμόνων μας που συνέπραξαν στην αναδάσωση των καμένων εκτάσεων. Η Ελλάδα και η Σλοβακία είναι ισχυροί εταίροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ, σεβόμενοι από κοινού τις αξίες του κράτους δικαίου και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
Αυτές ακριβώς οι αξίες υπονομεύονται σήμερα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο, όχι μόνο για εκατομμύρια ανθρώπους στον προς Ανατολάς γείτονά μας, αλλά και στις δύο χώρες μας.Είμαι περήφανη που οι συμπολίτες μου άνοιξαν τις καρδιές και τα σπίτια τους σε δεκάδες χιλιάδες γυναίκες και παιδιά που αναγκάστηκαν να εκπατριστούν εξαιτίας του πολέμου. Και, όπως και οι Έλληνες, εύχονται ειρήνη για την Ουκρανία, για τη Χερσώνα ή τη Μαριούπολη, η οποία επίσης κατέχει σημαντική θέση στην ιστορία σας. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι η ειρήνη θα είναι βιώσιμη μόνο εάν η Ουκρανία είναι ελεύθερη να επιλέξει πού θέλει να ανήκει ως χώρα. Κανείς δεν μπορεί να της αρνηθεί αυτό το δικαίωμα.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις συνέπειες αυτού του πολέμου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουμε συμφωνήσει να απεξαρτηθούμε από το ρωσικό φυσικό αέριο. Πιστεύω ότι αυτό θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη χρήση των καθαρών πηγών ενέργειας. Το ζήτημα δεν είναι μόνο να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις μας, αλλά πολύ περισσότερο η ευθύνη μας απέναντι στις μελλοντικές γενιές. Ξέρω ότι κι εσείς έχετε την ίδια οπτική, κυρία Πρόεδρε.
Αγαπητή κυρία Πρόεδρε, Αξιότιμοι καλεσμένοι,
H επίσκεψή μου με διαβεβαίωσε ότι η συνεργασία μεταξύ των χωρών μας παραμένει ισχυρή και ότι μέσα από αυτήν θα ξεπεράσουμε όλες τις προκλήσεις. Επιτρέψτε μου να υψώσω το ποτήρι μου και να ευχηθώ την επιτυχή εμβάθυνση των σχέσεών μας».
