Με δεδομένη την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης με κοινοβουλευτική αυτοδυναμία από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, αφού και τα δύο κόμματα συγκεντρώνουν μόνον 140 έδρες, αρχίζει το τριήμερο πολιτικών ζυμώσεων, στο πλαίσιο της διερευνητικής εντολής που αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει ο Αντώνης Σαμαράς.
Η συνταγματική επιταγή (άρθρο 37, παράγραφος 3) είναι σαφής. Σε περίπτωση αποτυχίας της πρώτης εντολής, θα ακολουθήσουν αντίστοιχες προς το δεύτερο και το τρίτο κόμμα. Αν όλες αποτύχουν, τότε η χώρα οδηγείται σε επαναληπτικές εκλογές.
Τα περιθώρια για τον Αντώνη Σαμαρά είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Μόνον το ΠΑΣΟΚ φαίνεται διατεθειμένο να συμμετέχει σε μία κυβέρνηση διαχείρισης των δεσμεύσεων έναντι του Μνημονίου. Ως εκ τούτου και υπό το πρίσμα των πιέσεων που ασκούνται από το ΔΝΤ, την Κομισιόν και το Βερολίνο, το δίδυμο ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας θα επιχειρήσουν να προτείνουν κυβερνητική λύση, ώστε να μη χρεωθούν το ότι έσυραν τον τόπο σε επαναληπτικές εκλογές.
Ο ίδιος «φόβος» διακατέχει και τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ούτε αυτός, για ευνόητους λόγους, θα επιθυμούσε
Για τους παραπάνω λόγους, ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται αποφασισμένος να φερθεί απολύτως θεσμικά και να εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες που προσφέρει η συνταγματική επιταγή για τον σχηματισμό κυβέρνησης, χωρίς ωστόσο να διακινδυνεύσει την όποια μετατόπισή του από τις πολιτικές δεσμεύσεις του έναντι των ψηφοφόρων του.
Είναι προφανές αλλά προκύπτει και από τις επίσημες δηλώσεις πως ούτε η Δημοκρατική Αριστερά και ο Φώτης Κουβέλης είναι διατεθειμένος να ρισκάρει την όποια συμμετοχή σε μία μνημονιακού τύπου συγκυβέρνηση, ούτε ενδεχομένως να τη στηρίξει διά της ανοχής, αν προκύψει τέτοιο ζήτημα.
Το ΚΚΕ ξεκαθάρισε από νωρίς πως δεν νοείται συμμετοχή του σε οποιοδήποτε συγκυβερνητικό σχήμα, ανεξαρτήτως ιδεολογικής κατεύθυνσης, ενώ ο Πάνος Καμμένος επανέλαβε πως ούτε νεκρός πρόκειται να συμμετέχει σε μνημονικό μπλοκ.
Μαραθώνιος διαβουλεύσεων με τους πολιτικούς αρχηγούς
Επαφές με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, και τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελο Βενιζέλο, είχε ο Αντώνης Σαμαράς, μετά την επίσκεψή του στο Προεδρικό Μέγαρο.
«Σεβόμαστε την επιλογή του λαού και πάμε για διερευνητικές» δήλωσε ο πρόεδρος της ΝΔ, προσερχόμενος στο Προεδρικό, όπου έλαβε διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όπως ορίζει το Σύνταγμα.
Νωρίτερα, ο απερχόμενος πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος παρέδωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών. «Εγώ είμαι αισιόδοξος από τη φύση μου» είπε ο κ. Παπούλιας.
Η συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα
Στις 16:00 ξεκίνησε, στη Βουλή, η συνάντηση του Προέδρου της ΝΔ με τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Τσίπρα, η οποία διήρκεσε 15 λεπτά, στο πλαίσιο της διερευνητικής προσπάθειας για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
«Όχι» της Παπαρήγα στον Σαμαρά
Μετά τη συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα και λίγο πριν τη συνάντησή του με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ο κ. Σαμαράς τηλεφώνησε στη γενική γραμματέα του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα. Κατά το τηλεφώνημα δεν κρίθηκε σκόπιμο να υπάρξει συνάντηση.
Απέρριψε την πρόταση Σαμαρά ο Αλ. Τσίπρας
Σε δηλώσεις του μία ώρα μετά τη συνάντησή του με τον αρχηγό της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας απέρριψε την πρόταση του κ. Σαμαρά για συγκυβέρνηση.
«Ζητήσαμε προεκλογικά από τον ελληνικό λαό ψήφο διακυβέρνησης, σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας δυνάμεων αριστεράς για να απεμπλακούμε από το μνημόνιο της χρεοκοπίας», δήλωσε ο κ. Τσίπρας από την Κουμουνδούρου, λέγοντας πως αυτά που έλεγε το κόμμα του προεκλογικά «το εννοούσαμε» και «το πιστεύαμε».
«Πιστεύουμε ακράδαντα», πρόσθεσε πως η ανάπτυξη του τόπου «περνά από την κατάργηση των μέτρων λιτότητας» και τόνισε πως «οι προγραμματικές θέσεις του κ. Σαμαρά βρίσκονται στον αντίποδα […] και το σημαντικότερο έχει υπογράψει το μνημόνιο και τα νέα μέτρα λιτότητας. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να υπάρξει κυβέρνηση εθνικής “σωτηρίας” όπως την κατονομάζει ο κ. Σαμαράς, τότε θα ήταν εθνική τραγωδία». «Δεν θα επαναφέρουμε από το παράθυρο τώρα αυτό που έδιωξε χτες από την πόρτα ο ελληνικός λαός», πρόσθεσε
Μάλιστα, έθεσε και πάλι θέμα εκλογικού νόμου, μιλώντας για το μπόνους εδρών που πήρε η Νέα Δημοκρατία, ως πρώτο κόμμα, ενώ διαβεβαίωσε πως θα εξαντλήσει κάθε περιθώριο διαπραγμάτευσης με τα κόμματα της αριστεράς, προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού των δυνάμεών της.
Μάλιστα, έστειλε «σαφή προειδοποίηση μέσα κι έξω από τη χώρα να σεβαστούν την λαϊκή ετυμηγορία», επισημαίνοντας πως «τώρα ήρθε η ώρα να λάβουν αυτοί το μήνυμα του λαού μας κι όχι ο λαός μας τους εκβιασμούς τους».
Τι προβλέπει το Σύνταγμα
Μετά την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας και την έλλειψη συγκέντρωσης ποσοστού αυτοδυναμίας, και σύμφωνα με όσα προβλέπει το άρθρο 37 του Συντάγματος, ο πρώτος λόγος δίνεται στο πρώτο σε ψήφους κόμμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Έτσι, την εντολή θα λάβει πρώτη η Ν.Δ. που συγκέντρωσε το 18,85 % των ψήφων, στη συνέχεια ο ΣΥΡΙΖΑ που συγκέντρωσε το 16,78% των ψήφων και ακολούθως το ΠΑΣΟΚ με το 13,18%. Αν δεν διαπιστωθεί η δυνατότητα συνεργασίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, στον αρχηγό του τρίτου κόμματος.
Στην περίπτωση που μετά από τρεις εντολές δεν έχει σχηματιστεί κυβέρνηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει τον σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών».
Σε περίπτωση αποτυχίας σχηματισμού κυβέρνησης από όλα τα κόμματα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «αναθέτει στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου τον σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή» προκαλώντας νέες εκλογές μέσα σε 30 ημέρες.
