Αμέσως μετά τη συμφωνία των Πρεσπών οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συμφώνησαν στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής τον Ιούλιο στις Βρυξέλλες να προσκαλέσουν τη FYROM να αρχίσει συνομιλίες για την ενταξιακή της πορεία στη Συμμαχία.
Τα Σκόπια συμμετέχουν ήδη στο Membership Action Plan (MAP), το πρόγραμμα του ΝΑΤΟ «για συμβουλές, βοήθεια και πρακτική υποστήριξη, σε χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στη Συμμαχία». Στο ίδιο συμμετέχει και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Ο στρατιωτικός αναλυτής Aleksandar Radić υποστηρίζει πως «ήδη η FYROM έχει δείξει τη συμπαράστασή της σε επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, συμμετέχοντας τόσο στο Ιράκ όσο και στο Αφγανιστάν, περισσότερο από κάποιες άλλες χώρες-μέλη».
Για τον Radić, στην περίπτωση που τα Σκόπια γίνουν το 30ό μέλος του ΝΑΤΟ, θα ακολουθήσει και η Βοσνία- Ερζεγοβίνη ως 31ο και θα αναγκασθεί το Βελιγράδι να αναθεωρήσει τη στρατιωτική ουδετερότητα της Σερβίας.
Κι αυτό διότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ έχει δείξει πως αποτελεί και τον προθάλαμο για την ένταξη κατόπιν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Κάτι πολύ δύσκολο (να ενταχθεί στην Ε.Ε.) κάτω από τις παρούσες πολιτικές συνθήκες η Ουγγαρία», όπως το έχει θέσει και ο Guy Verhofstadt, από τους πλέον εξέχοντες ευρωβουλευτές και επικεφαλής της ομάδας ALDE, κατά τη σύνοδο που επέβαλε το άρθρο 7 εναντίον της Βουδαπέστης.
Συνολική αναφορά από την ευρωβουλευτή Judith Sargentini έχει αποκαλύψει σοβαρά προβλήματα σε σημαντικά ζητήματα στις δυτικές βαλκανικές χώρες, όπως στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης λόγω διαφθοράς και στην ελευθερία της έκφρασης.
Επισημαίνει ακόμη σοβαρά ζητήματα, όπως σύγκρουση συμφερόντων.
Τα γεωπολιτικά και διμερή ζητήματα παίζουν κι αυτά τον ρόλο τους στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης στις χώρες αυτές.
Οι Ατλαντιστές προτάσσουν τον φόβο των γεωπολιτικών κερδών της Ρωσίας στα Δυτικά Βαλκάνια –κάτι που για τους αναλυτές ενδεχομένως να δημιουργήσει αποσταθεροποίηση.
Εκεί αποδίδεται η διατήρηση της έντασης στη διαμάχη Σερβίας-Κοσσυφοπεδίου, που δεν ανταποκρίνεται στις προτάσεις για την εφαρμογή των «ευρωπαϊκών αξιών».
Ή και στην περίπτωση της FYROM πόσο δύσκολα εφαρμόζονται οι δημοκρατικοί θεσμοί. Όταν μάλιστα είχε προηγηθεί η θετική έκθεση «βελτίωσης των συνθηκών δημοκρατικότητας» από την Ε.Ε. κι ότι «πλησιάζουν τα Σκόπια τα πολιτικά κριτήρια», στα τέλη του 2014, λίγους μήνες πριν ξεσπάσει η μεγάλη κρίση στη χώρα.
Δεν ήταν εύκολο για τη χώρα αυτή να επιστρέψει στην κανονικότητα και ακόμη συνεχίζεται η επώδυνη προσπάθεια ανασυγκρότησης των κοινωνικών δομών της.

Απομένει να δούμε κατά πόσον τα Δυτικά Βαλκάνια ανήκουν στην Ευρώπη και μοιράζονται τις ίδιες ιστορικές και πολιτισμικές παραδόσεις κι αν αποδεχθούν πλήρως τις «ευρωπαϊκές αξίες».

Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης

Πληροφορίες από europeanwesternbalkans.com – EURACTIV