Στην τελετή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου (DAI) Αθηνών, με αφορμή την επέτειο των 150 χρόνων από την ίδρυσή του, παρευρέθη ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στη χώρα μας.
Κατά την προσφώνησή του, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας μίλησε για τη δράση του Ινστιτούτου, το οποίο ιδρύθηκε το 1874 και από το 1888 στεγάζεται στο υστερονεοκλασικό κτήριο που έκτισε ο Έρνστ Τσίλερ με τη συνεργασία του Wilhelm Dörpfeld, επί της οδού Φειδίου 1 στην Αθήνα. «Τι ωραία που σε αυτό το ταξίδι μου, το τέταρτο στην Ελλάδα, ως πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας μπορώ σήμερα να γιορτάζω μαζί σας, σε αυτό το πανέμορφο κτήριο στο κέντρο της Αθήνας, τα 150ά γενέθλια του Ινστιτούτου… Δεν υπάρχουν πολλά γερμανικά ερευνητικά ιδρύματα που να μπορούν να υπερηφανεύονται για την τόσο μακρά και λαμπρή ιστορία τους», δήλωσε ο κ. Σταϊνμάιερ στην ομιλία του και, μεταξύ άλλων, πρόσθεσε:
«Όσα αποκαλύψατε, ερευνήσατε, ανακαλύψατε τον ενάμιση αυτόν αιώνα με έχουν εντυπωσιάσει βαθύτατα. Ότι υπαχθήκατε εξαρχής στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών υπήρξε καθοριστικό για τη δουλειά σας. Είστε μέχρι σήμερα ένας σημαντικός παράγοντας της γερμανικής πολιτιστικής διπλωματίας, στο σημείο που τέμνονται η επιστήμη και η εξωτερική πολιτική. Έτσι αντιλαμβανόσασταν πάντα τον ρόλο σας. Και σήμερα, σε μια εποχή που η επιστήμη απαξιώνεται ολοένα και συχνότερα και η εμπιστοσύνη στην επιστημονική γνώση βαίνει μειούμενη, το έργο σας έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία».
Ο Γερμανός Πρόεδρος μίλησε, επίσης, για τις περισσότερες από 160 ανασκαφές από την Παλαιολιθική Εποχή έως τον Μεσαίωνα, που υλοποίησε το Ινστιτούτο αυτά τα 150 χρόνια λειτουργίας. «Εντυπωσιακός απολογισμός. Ανασκαφές που εκτείνονται βαθιά στον χρόνο, όπως εκείνη στο Ιερό της Ολυμπίας, η οποία θα γιορτάσει του χρόνου τα 150 χρόνια της. Πόσο μεγάλο ενθουσιασμό προκαλεί μέχρι σήμερα η Ολυμπιακή Ιδέα, η οποία γεννήθηκε εκεί κατά την αρχαιότητα, το βιώσαμε όλοι φέτος στο Παρίσι. Και συνεχώς προστίθενται νέες ανασκαφές», τόνισε ο κ. Σταϊνμάιερ, ο οποίος, σε άλλο σημείο της ομιλίας του, αναφέρθηκε στη μνήμη και τη σημασία της: «Η μνήμη είναι πολύ σημαντική. Η μνήμη για τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Γερμανοί κι εδώ στην Ελλάδα και τα οποία είναι σχεδόν άγνωστα στη Γερμανία. Με συγκινεί βαθιά ότι αύριο θα έχω την ευκαιρία να συμμετάσχω μαζί με επιζώντες και συγγενείς των θυμάτων των θηριωδιών της Βέρμαχτ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε μία τελετή μνήμης στην Κάνδανο, στην Κρήτη. Είμαι πεπεισμένος ότι πρέπει να θυμόμαστε αυτά που συνέβησαν ώστε να μη συμβούν ποτέ ξανά. Και είμαι πολύ ευγνώμων που αύριο θα θυμηθούμε και θα μνημονεύσουμε μαζί».
Μετά το πέρας της ομιλίας του, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας ενεργοποίησε το πρόγραμμα 3D περιήγησης στην έκθεση του Ινστιτούτου για τα 150 χρόνια της δραστηριότητάς του στην Ελλάδα.
«Για εμάς, στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, είναι τιμή και υποχρέωση να μπορούμε να εργαστούμε σε ένα ισχυρό διεθνές δίκτυο στην Αθήνα και την Ελλάδα. Το οφείλουμε πάνω από όλα στη μεγάλη εμπιστοσύνη που μας δείχνουν εδώ στην Ελλάδα. Μας έχουν εμπιστευτεί σημαντικές αρχαιολογικές θέσεις για περισσότερα από εκατό χρόνια τώρα. Μας έχει τιμήσει η εξαιρετική φιλοξενία των Ελλήνων συναδέλφων μας. Και θα ήθελα να εκφράσω τις ειλικρινείς ευχαριστίες μου προς το ελληνικό κράτος και τους Έλληνες συναδέλφους μας γι’ αυτό», επεσήμανε, μεταξύ άλλων, στον χαιρετισμό της, η πρόεδρος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, Dr Friederike Fless.
Στη συνέχεια της εκδήλωσης και υπό τον γενικό τίτλο «Digging it diplomatically» («Ανασκάπτοντας διπλωματικά»), τρεις καταξιωμένοι ειδικοί από τη Γερμανία, την Ελλάδα και τη Γαλλία, ο ομότιμος καθηγητής Hans-Joachim Gehrke, πρώην πρόεδρος του DAI, ο καθηγητής Μιχάλης Τιβέριος, τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και η καθηγήτρια Dr. Véronique Chankowski, διευθύντρια της Γαλλικής Σχολής Αθηνών, έδωσαν σύντομες διαλέξεις για το τι σημαίνει να ερευνά κανείς εδώ και ενάμιση αιώνα τον πολιτισμό μίας ξένης χώρας.
Το 2024, το DAI Αθηνών γιορτάζει την επέτειο των 150 χρόνων του. Η έναρξη των εκδηλώσεων έγινε με την έκθεση «Επί τόπου. 150 χρόνια Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών», που εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο στο ιστορικό κτήριο του Ινστιτούτου στην Αθήνα. Η πλούσια εικονογραφημένη δίγλωσση έκθεση «Επί τόπου. 150 χρόνια Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών» / «Vor Ort. 150 Jahre Deutsches Archäologisches Institut Athen» εξηγεί, με πολλές εικόνες και μαρτυρίες που παρουσιάζονται για πρώτη φορά, τη διαδρομή από την πρώτη φτυαριά έως την ψηφιακή εποχή. Επίσης, τεκμηριώνει τη συμβολή του DAI Αθηνών στην έρευνα της αρχαίας Ελλάδας μέσω περίπου 160 ερευνητικών προγραμμάτων από την ίδρυσή του έως τώρα. Εκτός από τις ανασκαφές, στα τρέχοντα ερευνητικά θέματα συγκαταλέγονται μελέτες για τη σχέση του ανθρώπου με τον περιβάλλοντα χώρο του, για την κλιματική αλλαγή, καθώς και αναλύσεις δικτύων. Η έκθεση αναδεικνύει, επίσης, τον ρόλο του DAI Αθηνών ως κόμβου στις επιστημονικές ανταλλαγές μέσω διεπιστημονικών συνεργασιών, δημοσιεύσεων υψηλής ποιότητας και ενεργού στήριξης των νέων επιστημόνων.
