Ο ρωσικός στόλος για πρώτη φορά μετά το 1989 πραγματοποιεί αεροναυτικές ασκήσεις στην ανατολική Μεσόγειο και για πρώτη φορά χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα, εγκρίνει αίτημα της Μόσχας για διεξαγωγή των ασκήσεων εντός του εθνικού της εναερίου χώρου και του FIR Αθηνών. Η ρωσική πλευρά ζήτησε τη δέσμευση περιοχών νοτίως της Ρόδου και βορείως της Κύπρου, αλλά και νοτίως της Κρήτης, εντός του FIR Αθηνών, από τη 2α Ιανουαρίου έως και την 11η του ιδίου μηνός. Η άδεια δόθηκε με επίσημο έγγραφο της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, όπως προβλέπεται. Επικεφαλής των ασκήσεων θα είναι το αεροπλανοφόρο «Κουζνέτσωφ», που ήδη εκτελεί περιπολία στην ανατολική Μεσόγειο.
Αυτή η πρωτιά προκάλεσε αμέσως και δικαιολογημένα το ενδιαφέρον όλων των δυτικών Πρεσβειών στην Αθήνα, πρωτίστως δε, της αμερικανικής. Η κίνηση της Μόσχας εκδηλώθηκε την ώρα της πολεμικής έκρηξης στην Λωρίδα της Γάζας, αλλά και σε μία περίοδο που η Ρωσία εμφανίζεται παρούσα σε διάφορα σημεία του πλανήτη από τα οποία, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, είχε εντελώς απομακρυνθεί. Ένα από αυτά είναι η ανατολική Μεσόγειος. Ήδη, μετά και την πολεμική σύγκρουση στην Γεωργία και με επίσημη ανακοίνωσή της, η Μόσχα ενεργοποίησε τη ναυτική της βάση στην Ταρσό της Συρίας, προκαλώντας το άμεσο ενδιαφέρον των νατοϊκών δυνάμεων.
Σημειώνεται πως η περιοχή που δέσμευσαν οι Ρώσοι για τα αεροναυτικά γυμνάσια εφάπτεται της περιοχής νοτίως της Αττάλειας στην Τουρκία και ανατολικά της Ταρσού στην Συρία, ενώ βρίσκεται στο επίκεντρο της περιοχής αντιπαράθεσης μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου για την εκμετάλλευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο.
Το πλέον πρόσφατο συμβάν που προκάλεσε την άμεση επέμβαση της Αθήνας ήταν ο εντοπισμός του νορβηγικών συμφερόντων ερευνητικού σκάφους, μισθωμένου από την Τουρκία, που εκτελούσε έρευνες 80 μίλια νοτίως της Καρπάθου και εντός της ελληνικής οικονομικής ζώνης συμφερόντων (υφαλοκρηπίδα). Το νορβηγικό σκάφος, καθώς και μία τουρκική φρεγάτα που το συνόδευε, αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν, μετά από την εμφάνιση ελληνικής σύγχρονης κανονιοφόρου και τη διαβίβαση ναυτικού χάρτη, όπου καθορίζονται τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Ο εντοπισμός κοιτασμάτων ενεργοποίησε την Άγκυρα που αμφισβητεί το δικαίωμα αποκλειστικής εκμετάλλευσής τους από την Κύπρο και τους φυσικούς συνεταίρους της (Αίγυπτο), εγείροντας δικαιώματα επί της περιοχής.
Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους στην Αθήνα, που ζήτησαν να κρατηθεί η ανωνυμία τους, η θετική απάντηση της Ελλάδας στο ρωσικό αίτημα εκφράζει και την έντονη πεποίθηση της ελληνικής πλευράς ότι η Ουάσιγκτον έχει υπερβεί τα εσκαμμένα στην άσκηση πιέσεων για τη διακοπή του ρυθμού ανάπτυξης των ελληνορωσικών σχέσεων που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα. «Πρόκειται για διπλό μήνυμα», επισημαίνουν οι παραπάνω κύκλοι και σημειώνουν: «Το ένα μήνυμα αφορά στην απόφαση της Μόσχας να δηλώσει παρούσα σε όσα σημεία θεωρεί ότι διακυβεύονται και δικά της συμφέροντα, ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν στη συγκεκριμένη περιοχή έχει εκδηλωθεί πολεμική δραστηριότητα στην Λωρίδα της Γάζας. Το δεύτερο μήνυμα αφορά στην πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να γνωστοποιήσει προς όλες τις κατευθύνσεις πως δεν είναι διατεθειμένη να αντιμετωπίσει τις διεθνείς σχέσεις της χώρας αποκλειστικά με γνώμονα μονομερή συμφέροντα τρίτων».
Η πραγματοποίηση των ρωσικών αεροναυτικών ασκήσεων συμπίπτει, πάντως, χρονικά με μία περίεργη και σαφώς μεθοδευμένη επιθετικότητα εκ μέρους της Τουρκίας στο ανατολικό Αιγαίο. Όπως σημειώνουν κύκλοι του υπουργείου Άμυνας, η απόφαση να παραστεί κατά τις εορτές των Θεοφανείων στο Αγαθονήσι ο ίδιος ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, καθώς και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, αποτελεί «σκληρή απάντηση» στην Τουρκία, που τις τελευταίες ημέρες με χαμηλές υπερπτήσεις αεροσκαφών της πάνω από το Αγαθονήσι και τις Οινούσες επαναφέρει εμπράκτως το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών». Η Άγκυρα έφθασε στο σημείο να απαντήσει στο ελληνικό διάβημα διαμαρτυρίας ότι αυτές οι υπερπτήσεις πραγματοποιούνται «εντός ζώνης τουρκικής κυριαρχίας».
(Πρώτη ενημέρωση: 2 Ιανουαρίου 2009, 16:00)
