Στις διεθνείς σχέσεις το στοιχείο που τις καθορίζει είναι το «timing» και φαίνεται πως στην περίπτωση της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον η βασική παράμετρος που διαμόρφωσε το κλίμα στις ελληνοαμερικανικές συνομιλίες ήταν η χρονική στιγμή κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν.
H Ελλάδα συμφώνησε σε μια πολύ σημαντική θεσμική και τεχνική αναβάθμιση των διευκολύνσεων που παρέχει σε στρατιωτικό επίπεδο προς τις ΗΠΑ με επίκεντρο τη βάση της ΣούδαςΜε την Εγγύς Ανατολή σε εκρηκτική κατάσταση, την αμερικανική πολιτική στην περιοχή σε φάση αναδιάρθρωσης και τα δυτικά Βαλκάνια σε κατάσταση λανθάνουσας αποσταθεροποίησης, η Αθήνα δεν θα μπορούσε να ονειρευτεί καλύτερη στιγμή για να επαναβεβαιώσει τις σχέσεις της με τον αμερικανικό παράγοντα.
Ο κ. Τσίπρας ήταν σαφής στις δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους: «Η Ελλάδα ήταν, είναι και θα είναι σύμμαχος των ΗΠΑ και μάλιστα από τους πλέον αξιόπιστους». Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν επίσης σαφής: «Η Ελλάδα είναι ένας αξιόπιστος σύμμαχος, μια θαυμάσια χώρα και οι Έλληνες πέρασαν πολλά. Θα τους στηρίξουμε και θα τους βοηθήσουμε να επανακάμψουν».
Όλα αυτά, βεβαίως, εντάσσονται στο πλαίσιο των φιλοφρονήσεων και των καλών προθέσεων. Υπάρχουν ωστόσο και ορισμένες σταθερές. Και οι σταθερές που προκύπτουν από τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο είναι οι εξής:
1. H Ελλάδα συμφώνησε σε μια πολύ σημαντική θεσμική και τεχνική αναβάθμιση των διευκολύνσεων που παρέχει σε στρατιωτικό επίπεδο προς τις ΗΠΑ με επίκεντρο τη βάση της Σούδας.
2. Οι ΗΠΑ βλέπουν όντως την Ελλάδα ως μία ενεργειακή γέφυρα με προοπτικές και για πρώτη φορά σε επίσημο επίπεδο αναφέρθηκε η προοπτική του στρατηγικού ρόλου της επένδυσης στον σταθμό υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη σε συνάρτηση με τον αγωγό TAP, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναβάθμιση του χώρου του Έβρου ως προς τα θέματα ασφαλείας.
3. Οι ΗΠΑ βλέπουν με πολύ καλό μάτι τη διαμόρφωση συνθηκών στενής συνεργασίας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
4. Η συμφωνία ολικής αναβάθμισης των μαχητικών F-16 σε επίπεδο Block V, ύψους 2,4 δις, εντάσσεται στις πραγματικές δυνατότητες του ελληνικού προϋπολογισμού ως προς τα εξοπλιστικά προγράμματα και αποκαλύπτει τη διάθεση των ΗΠΑ να βοηθήσουν στη διατήρηση ενός καλού επιπέδου αποτελεσματικότητας των Eλληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
5. Ο Ντόναλντ Τραμπ αναφέρθηκε θετικά στην ανάγκη ελάφρυνσης του βάρους του ελληνικού χρέους αλλά και στο ενδιαφέρον για επενδύσεις στον τομέα του real estate σε συνάρτηση με την τουριστική έκρηξη που σημειώνεται στην Ελλάδα.
6. Αν και εφόσον το επιχειρηματικό κλίμα στη χώρα καταστεί φιλικό και το θεσμικό πλαίσιο επενδύσεων αποτελεσματικό, τότε το αμερικανικό επιχειρείν δεν έχει κανέναν λόγο να αγνοήσει τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική οικονομία.
Για όλα τα παραπάνω κεφάλαια θα συνεδριάσουν ειδικές επιτροπές και από τις συνομιλίες της ελληνικής αντιπροσωπείας με Αμερικανούς αξιωματούχους που θα πραγματοποιηθούν σήμερα, Τετάρτη, αλλά και κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών θα εξαρτηθεί η σταδιακή υλοποίηση των επιμέρους συμφωνιών και η εξέταση των προοπτικών. Πρόκειται, δηλαδή, για μια διαδικασία που θα ακολουθηθεί και που θα χαρακτηρίσει τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις κατά το επόμενο χρονικό διάστημα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Τι ειπώθηκε στον Λευκό Οίκο
Τον λόγο στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε από κοινού με τον Αλέξη Τσίπρα πήρε πρώτος ο οικοδεσπότης του Λευκού Οίκου Ντόναλντ Τραμπ, τονίζοντας πως αυτήν τη στιγμή υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες για επενδύσεις στην Ελλάδα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε την Ελλάδα «αξιόπιστο σύμμαχο», διατυπώνοντας την άποψη πως η χώρα μας θα επανέλθει.
«Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας» σημείωσε, ενώ νωρίτερα, όταν υποδέχτηκε τον Αλ. Τσίπρα στο γραφείο του, δεσμεύτηκε για αναβάθμιση των F-16.
«Με μεγάλη τιμή καλωσόρισα τον Αλέξη Τσίπρα, έναν ιδιαίτερο άνθρωπο. Η Ελλάδα, το λίκνο της Δημοκρατίας, της Φιλοσοφίας και τόσων άλλων πραγμάτων. Η φιλία των ΗΠΑ με την Ελλάδα είναι μακρά. Με τον κύριο πρωθυπουργό ολοκληρώσαμε μια πολύ καλή συνάντηση» τόνισε ο Ντ. Τραμπ και συμπλήρωσε: «Ευχαριστούμε τους Έλληνες για τη φιλοξενία στη βάση της Σούδας και να προσθέσω ότι η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες του ΝΑΤΟ που δίνουν 2% του ΑΕΠ τους για αμυντικές δαπάνες».
Λαμβάνοντας τον λόγο μετά τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε τις συνομιλίες εποικοδομητικές και σημείωσε: «Έχουμε κοινές αξίες. Η σχέση μας στηρίζεται σε μία εξαιρετικά δυναμική ελληνική ομογένεια, που προσφέρει πάρα πολλά και στις δύο χώρες».
«Σήμερα οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο σημείο από ποτέ» ανέφερε ο πρωθυπουργός. «Η Ελλάδα βγαίνει από την κρίση και αρχίζει να προσελκύει επενδυτές» σημείωσε και πρόσθεσε:
«Η Ελλάδα καθίσταται ο πιο σημαντικός και σταθερός πυλώνας ασφαλείας σε μια πολύ ευαίσθητη περιοχή. Διατηρούμε τον διάλογο με την Τουρκία, παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις. Προωθούμε σχήματα συνεργασίας στη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια. Η Ελλάδα καθίσταται σταδιακά σημαντικός κόμβος μεταφορών και ενέργειας».
Κάνοντας ειδική αναφορά στο Κυπριακό ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε:
«Προσβλέπουμε στη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, χωρίς εγγυητές και κατοχικά στρατεύματα. Η επικίνδυνη παραβατική αεροναυτική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο πρέπει να τερματιστεί. Η Ελλάδα θα προστατεύει πάντοτε αποφασιστικά τα κυριαρχικά της δικαιώματα».
«Αποφασίσαμε τη σύσταση ομάδας εργασίας μεταξύ των υπουργών Οικονομίας» συμπλήρωσε ο Αλέξης Τσίπρας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, όταν ερωτήθηκε για το Obamacare, το χαρακτήρισε «καταστροφή» και διεμήνυσε ότι
«δεν πρόκειται να λειτουργήσει», ενώ παράλληλα ξεκαθάρισε: «Έχουμε τις ψήφους για να το μπλοκάρουμε». «Εκτός από νομοθετικές παρεμβάσεις δείχνουμε ότι υπάρχει η πολιτική βούληση να προχωρήσουν οι επενδύσεις» είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ και δήλωσε πως η Αμερική έχει εμπιστοσύνη στην Ελλάδα, καθώς είναι μια χώρα με πολλές δυνατότητες.
«Η Ελλάδα σε αμυντικό επίπεδο είναι εταίρος των ΗΠΑ και έχουμε εμπιστοσύνη στον αξιόπιστο σύμμαχο» σημείωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Είχαμε μια εξαιρετικά γόνιμη συνάντηση. Δεν αισθάνθηκα ούτε στιγμή να απειλούμαι» επεσήμανε ο Αλέξης Τσίπρας και είπε πως η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σημείο στροφής.
Μιλώντας για το Ελληνικό, τόνισε: «Ενημέρωσα τον πρόεδρο ότι το Ελληνικό προχωράει και πολύ γρήγορα θα δούμε ένα μεγάλο project real estate», ενώ έστειλε μήνυμα προς τους Αμερικανούς επενδυτές λέγοντας: «Η Ελλάδα είναι εκτός από τουριστικός και επενδυτικός προορισμός».
«Λέμε ναι στην παραμονή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και στην ευρωπαϊκή πορεία της, αλλά να σέβεται τους κανόνες» δήλωσε ο κ. Τσίπρας αναφέροντας πως εξήγησε στον Ντ. Τραμπ την κατάσταση που επικρατεί με τη γειτονική μας χώρα.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο δρόμος προς Ευρώπη έχει απαραίτητες προϋποθέσεις» ήταν το μήνυμα που έστειλε προς όλους ο πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Η υποδοχή στον Λευκό Οίκο
Η συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στον Λευκό Οίκο ξεκίνησε λίγο μετά τις 19.00 το απόγευμα της Τρίτης (ώρα Ελλάδος).
Στις πρώτες του δηλώσεις ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε την πρόθεση των ΗΠΑ να βοηθήσουν στην αναβάθμιση των ελληνικών μαχητικών F-16.
«Η Ελλάδα κάνει σπουδαίο έργο για να επιστρέψει και σίγουρα θα επιστρέψει» τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι «είναι μια πάρα πολύ σημαντική συγκυρία για τη στρατηγική συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας και θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί προκειμένου να την ενισχύσουμε».
Ο κ. Τραμπ εξέφρασε τη χαρά του που φιλοξενεί τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, τονίζοντας: «Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα έχει περάσει από πολλές δυσκολίες τα τελευταία χρόνια, αλλά κάνει σπουδαίο έργο για να επιστρέψει και σίγουρα θα επιστρέψει. Και εμείς συνεργαζόμαστε σε πολλούς και διάφορους τομείς, όπως είναι η αναβάθμιση των μαχητικών αεροσκαφών F-16. Επίσης, έχουμε εμπορικές σχέσεις με την Ελλάδα. Έπειτα από αυτήν τη συνέντευξη θα έχουμε συναντήσεις και γεύμα εργασίας. Θα συζητήσουμε και για επιπλέον τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα και η Ελλάδα εμάς. Η ουσία είναι ότι έχουμε μια μακροχρόνια σχέση με την Ελλάδα, έχουμε υπάρξει πάρα πολύ καλοί φίλοι και σπουδαίοι σύμμαχοι και ανυπομονούμε για τη συζήτηση που θα αρχίσει».
Ο κ. Τσίπρας ευχαρίστησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ για την πρόσκληση που του απηύθυνε και τη φιλοξενία, και σημείωσε: «Είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε μια πάρα πολύ εποικοδομητική συζήτηση σήμερα. Πιστεύω ότι είναι μια πάρα πολύ σημαντική συγκυρία για τη στρατηγική συνεργασία μας και είμαι βέβαιος ότι θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί προκειμένου να ενισχύουμε αυτήν τη συνεργασία. Η Ελλάδα είναι στρατηγικός εταίρος σε μία πάρα πολύ ευαίσθητη περιοχή, αλλά πάντα υπήρξε ένας αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ και αξιόπιστος εταίρος. Επίσης, μοιραζόμαστε κοινές αξίες. Μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα γεννήθηκε η ελευθερία και η Δημοκρατία, αξίες τις οποίες μοιραζόμαστε. Συνεπώς είμαι πάρα πολύ ευτυχής που βρίσκομαι εδώ, είναι πολύ μεγάλη τιμή για μένα».
Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού σήμερα
16.30 / 09.30: Συνάντηση με τον αντιπρόεδρο Pence
19.00 / 12.00: Γεύμα εργασίας με επιχειρηματίες παρατιθέμενο από το Business Council for International Understanding
21.30 / 14.30: Ομιλία στο Brookings Institution.
