Η διεύρυνση της στρατηγικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, μαζί με μια σειρά από θέματα κοινού γεωπολιτικού ενδιαφέροντος, τέθηκε επί τάπητος στη συνάντηση που είχε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς με τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ, Τζον Μπόλτον, στον Λευκό Οίκο.
Το «άνοιγμα της βεντάλιας» που αφορά στη στρατηγική σχέση των δύο χωρών στοχεύει στο να προωθήσει τη συνεργασία σε μια σειρά από τομείς, όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η αγροτική πολιτική, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, αλλά και η οικονομία και οι επενδύσεις. Μάλιστα, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα θέματα των ενεργειακών οδών που σχετίζονται με τη διασφάλιση των ενεργειακών πόρων για τις χώρες που είναι ιδιοκτήτες φυσικών κοιτασμάτων, όπως η Κύπρος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ.
Από τις συναντήσεις του Έλληνα υπουργού στην Ουάσινγκτον προκύπτει πως η αμερικανική πλευρά αναγνωρίζει πλέον ότι η Ελλάδα έχει επανέλθει δυναμικά στη διεθνή σκηνή και έχει ανακτήσει έναν κομβικής σημασίας περιφερειακό ρόλο.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ εκτιμούν θετικά την ενεργητική εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, η οποία προωθεί τη σταθερότητα και την ειρήνη μέσω της ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας, αλλά και της διαμόρφωσης μιας θετικής ατζέντας που στοχεύει στο κλείσιμο μιας σειράς ανοιχτών θεμάτων.
Το τετ α τετ του Έλληνα υπουργού με τον Τζον Μπόλτον κράτησε σχεδόν διπλάσιο χρόνο από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. Πέραν των διμερών σχέσεων, στη συνάντηση τέθηκαν επί τάπητος όλες οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις που αφορούν στην περιοχή των Βαλκανίων, της νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης ΑνατολήςΣε δηλώσεις που έκανε στους Έλληνες ανταποκριτές, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, ο κ. Κοτζιάς σημείωσε πως «η αποδοχή του ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή είναι μεγαλύτερη από ποτέ άλλοτε. Η αναγνώριση των πρωτοβουλιών που παίρνουμε στην εξωτερική πολιτική της χώρας αποτελεί αντικείμενο και διαβούλευσης και μελέτης από την πλευρά των Αμερικανών». Εξέφρασε, επίσης, την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα των επαφών του στην αμερικανική πρωτεύουσα, ενώ αναμένεται να συναντηθεί με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Α. Γκουτιέρες και με τον πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, Μ. Λάιτσακ.
Το τετ α τετ του Έλληνα υπουργού με τον Τζον Μπόλτον κράτησε σχεδόν διπλάσιο χρόνο από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. Πέραν των διμερών σχέσεων, στη συνάντηση τέθηκαν επί τάπητος όλες οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις που αφορούν στην περιοχή των Βαλκανίων, της νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Ο Έλληνας υπουργός είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει την ανάλυσή του για την ευρύτερη περιοχή.
«Ο Μπόλτον, όπως και ο Πομπέο, ήταν σε διάθεση να ακούσει. Έκανε πάρα πολλά ενδιαφέροντα σχόλια και είχε πάρα πολλές ερωτήσεις. H συζήτησή μας αφορούσε στις στρατηγικές πολιτικές στην περιοχή, τις αντιφάσεις και αντιθέσεις της Τουρκίας και προς τα πού κινείται αυτό το σύστημα, τα θέματα των ενεργειακών οδών και της διασφάλισης των ενεργειακών πόρων για τις χώρες που είναι ιδιοκτήτες τους, δηλαδή Κύπρο, Αίγυπτο και Ισραήλ, και για την περαιτέρω ανάπτυξη, στο μέλλον, των ελληνοαμερικανικών σχέσεων» ανέφερε ο κ. Κοτζιάς.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που αναδείχθηκε στις πολυήμερες επαφές που πραγματοποίησε ο Έλληνας υπουργός στην Ουάσινγκτον ήταν η ανησυχία της αμερικανικής πλευράς για την απρόβλεπτη στάση της Τουρκίας και το πώς αυτό θα επηρεάσει το μέλλον των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
«Επίσης, αυτό που ενδιέφερε πάρα πολύ τους Αμερικανούς ήταν το ζήτημα της Τουρκίας. Θα έλεγα ότι η διάθεσή τους ήταν να ακούσουν, να ακούσουν τις αναλύσεις. Βρίσκονται, από ό,τι αντιλαμβάνομαι, σε μια αναζήτηση για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν τις νέες καταστάσεις και τις νέες συμμαχίες στην περιοχή» εξήγησε ο κ. Κοτζιάς.
Για το ζήτημα του ονοματολογικού, σημείωσε πως το συγκεκριμένο θέμα συζητήθηκε αναλυτικά στη συνάντηση που είχε με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών Γουές Μίτσελ, ενώ για ακόμη μία φορά ξεκαθάρισε πως δεν ασκείται καμία πίεση στην Ελλάδα, καθώς η χώρα μας διαθέτει την πρωτοβουλία των διπλωματικών κινήσεων.
Οι δύο πλευρές, Αθήνα και Σκόπια, αναμένεται να ξαναπιάσουν το νήμα της διαπραγμάτευσης την προσεχή Πέμπτη, παρουσία του κ. Νίμιτς, στη Νέα Υόρκη.
Παράλληλα με τους υπουργούς Εξωτερικών θα συνεδριάσουν και οι τεχνικές ομάδες, όπως είχε συμβεί κατά τις πρόσφατες συναντήσεις Κοτζιά-Ντιμιτρόφ σε Βιέννη και Σούνιο. Ο Ν. Κοτζιάς προσέθεσε ότι «έχουμε κάνει ένα μεγάλο κείμενο, η ελληνική Πολιτεία το έχει φτιάξει. Το κείμενο αυτό, μαζί με το κείμενο το νομικό που έχει κάνει ο κ. Νίμιτς, αναλάβαμε και τα εντάξαμε σε ένα ενιαίο κείμενο, όπου το δεύτερο μέρος του κειμένου αφορά στις μελλοντικές συνεργασίες Ελλάδος – ΠΓΔΜ. Η προοπτική, δηλαδή, σε ζητήματα εκπαίδευσης, έρευνας κ.ο.κ. Το πρώτο μέρος αφορά σε ζητήματα που συνδέονται με το ονοματολογικό, προπάντων για τα αλυτρωτικά, με τα οποία πρέπει να τελειώνουμε, όπως επίσης και κεφάλαιο για την αναγνώριση όλων των διεθνών νομικών πραγματικοτήτων, όπως είναι τα σύνορα, το απαραβίαστο των συνόρων, ότι δεν μπορεί να γίνεται προπαγάνδα από καμία πλευρά ή να δίνεται χώρος για προπαγάνδα σε βάρος της άλλης κ.ο.κ.».
Επαφές με μέλη του Κογκρέσου
Ο κ. Κοτζιάς είχε σειρά επαφών με μέλη του Κογκρέσου, τα οποία έχουν ιδιαίτερη επιρροή σε θέματα εξωτερικής πολιτικής με σκοπό να τους ενημερώσει για ζητήματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος. Μεταξύ αυτών, η βαρύνουσας σημασίας συνάντηση με τον πρόεδρο της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της Γερουσίας, Bob Corker, και τον εκπρόσωπο της μειοψηφίας στην εν λόγω επιτροπή, κ. Bob Menendez, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη.
Ολοκληρώνοντας τις επαφές του στο Κογκρέσο, ο υπουργός Εξωτερικών είχε κοινή συνάντηση με τους συμπροέδρους και τα μέλη του «Congressional Hellenic Caucus» και της «Congressional Hellenic-Israeli Alliance» κ.κ. Bilirakis, Maloney, Sarbanes, Deutch και Titus.
Τέλος, ο κ. Κοτζιάς μίλησε και σε κλειστή εκδήλωση στη δεξαμενή σκέψης «Atlantic Council», παρουσία επιφανών ακαδημαϊκών και διακεκριμένων Αμερικανών αξιωματούχων, οι οποίοι επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις πρωτοβουλίες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Ο κ. Κοτζιάς είχε την ευκαιρία να αναπτύξει τις θέσεις της Ελλάδας αναφορικά με τα Βαλκάνια, την Τουρκία και την Ανατολική Μεσόγειο.
Εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα των επαφών του στην αμερικανική πρωτεύουσα, ενώ αύριο αναμένεται να συναντηθεί με τον γενικό γραμματέα και με τον πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, Α. Γκουτιέρες και Μ. Λάιτσακ αντίστοιχα.
