Ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γιάννης Βρούτσης, σε συνέντευξή του που παραχώρησε στην εφημερίδα «Ημερησία», ανέφερε μεταξύ άλλων πως «Προωθούμε την ασφαλιστική μεταρρύθμιση για την διοικητική και οικονομική ενοποίηση όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Στο πρώτο τρίμηνο θα είναι έτοιμη η νομική διάταξη για την παροχή ειδικού βοηθήματος για τους επιστήμονες ελεύθερους επαγγελματίες. Η τρικομματική κυβέρνηση έχει δείξει ότι σε πολύ δύσκολες συνθήκες λειτουργεί με σύνεση βάζοντας το εθνικό συμφέρον πάνω απ’ όλα».

Με την ανεργία των νέων στο 56,6% και την οικονομία σε παρατεταμένη ύφεση δεν είναι… λίγα τα προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης που προωθείτε για 62.000 ανέργους;

«Όπως γνωρίζετε, η καταπολέμηση της ανεργίας έχει αναδειχθεί στον υπ’ αριθμόν ένα στόχο της κυβερνητικής πολιτικής. Γιατί η ανεργία και ιδιαίτερα οι μακροχρόνιες μορφές της, όπως συμβαίνει π.χ. με τους νέους, είναι το πλέον επώδυνο και επικίνδυνο στοιχείο διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής.

Μέχρις ότου η οικονομία μας αποκτήσει ξανά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και μάλιστα σε ένα περισσότερο εξωστρεφές, παραγωγικό και ανταγωνιστικό πλαίσιο από ό,τι στο παρελθόν, έχουμε υποχρέωση να δώσουμε όσες περισσότερες ευκαιρίες δουλειάς στους ανέργους και ιδιαίτερα στους νέους, προκειμένου να αποκτήσουν μια πρώτη επαφή με την αγορά εργασίας. Να εντάξουμε αυτή τη λογική ως οριζόντια προτεραιότητα σε όλες τις πολιτικές των παραγωγικών υπουργείων. Αυτό ήταν και το νόημα του «συναγερμού» που σήμανε ο Πρωθυπουργός.

Αυτό το σκοπό εξυπηρετεί το μεγάλο και στοχευμένο πρόγραμμα που ανακοινώσαμε πριν λίγες μέρες. Πρόγραμμα με καινοτόμα στοιχεία σχεδιασμού, τα οποία εκτιμούμε ότι θα εξασφαλίσουν την πλήρη απορρόφηση και βιωσιμότητα των θέσεων εργασίας. Και κάτι τέτοιο δεν ήταν δεδομένο στο παρελθόν.

Επισημαίνω ότι θα ακολουθήσουν και άλλες δράσεις για ανέργους μεγαλύτερης ηλικίας και ιδιαίτερα για αυτούς που ζουν σε οικογένειες όπου κανένα μέλος τους δεν εργάζεται».

Τι κοινοτικούς (ενόψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020) ή άλλους πόρους μπορεί να εξασφαλίσει το υπουργείο για να «αντιμετωπιστούν» η αυξανόμενη ανεργία (όχι μόνο των νέων αλλά και των μεγαλύτερων) και η φτώχεια που απειλεί μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας;

«Ως κυβέρνηση διαπραγματευόμαστε σκληρά σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την κατανομή των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων. Και μάλιστα σε ένα δυσμενές και περιοριστικό (ευρωπαϊκό) δημοσιονομικό περιβάλλον. Πάντως, παρότι τα συνολικά κοινοτικά κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ θα είναι λιγότερα από το προηγούμενο, εκτιμώ ότι θα καταφέρουμε ως υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας να αποσπάσουμε ένα σημαντικό μερίδιο για δράσεις απασχόλησης και αντιμετώπισης της φτώχειας. Αλλά και τα άλλα παραγωγικά υπουργεία εντάσσουν στον σχεδιασμό τους, σύμφωνα με την παραπάνω επιταγή του πρωθυπουργού νέες χρηματοδοτούμενες δράσεις από το νέο ΕΣΠΑ που θα αφορούν άμεσα ή έμμεσα την καταπολέμηση της ανεργίας».

Θα υπάρξει και πότε οικονομική στήριξη για τους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν βάλει λουκέτα και δεν έχουν άλλες πηγές εισοδήματος;

«Πράγματι, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες αποτελούν κατηγορίες εργαζομένων που έχουν πληγεί σημαντικά από την κρίση. Σε πολλές περιπτώσεις η ύφεση έχει μειώσει τον κύκλο εργασιών τους, ενώ κάποιοι επαγγελματίες έχουν προβεί και σε πλήρη διακοπή των δραστηριοτήτων τους.

Για αυτό το λόγο, ενεργοποιούμε – και συμπληρώνουμε σε κάποια ασαφή σημεία της που αφορά στους επιστήμονες ελεύθερους επαγγελματίες – νομοθετική διάταξη του 2011 για την παροχή ειδικού βοηθήματος σε αυτές τις κατηγορίες εργαζομένων. Εκτιμώ ότι η διαδικασία αυτή θα έχει περατωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς».

Θεωρείτε επαρκές για έναν άνεργο το επίδομα των 360 ευρώ;

«Στην πραγματική του διάσταση είναι ένα προσωρινό βοήθημα και μέσο στήριξης των ανέργων μέχρι να επανέλθουν στην αγορά εργασίας. Άρα, η επανένταξη στην απασχόληση είναι το κυρίως ζητούμενο.

Ωστόσο, προβληματίζομαι όχι μόνο για το χαμηλό ύψος του επιδόματος ανεργίας, αλλά και για το ότι μένουν ακάλυπτες πολλές κατηγορίες ανέργων, κυρίως μακροχρόνιοι και νέοι άνεργοι. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το δούμε και να το επανεξετάσουμε πολύ σύντομα».

Έχουν τελειώσει οι ανατροπές στους μισθούς και στις εργασιακές σχέσεις ή πρέπει να αναμένουμε κι’ άλλες υπό την πίεση είτε των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά (υψηλή ανεργία, ύφεση, λουκέτα) είτε της τρόικας;

«Εκτιμώ ότι οι αλλαγές των δυόμισι τελευταίων ετών στα εργασιακά έχουν κλείσει όλα τα σχετικά θέματα που έθεσαν οι δανειστές μας από την υπαγωγή της χώρας στο χρηματοδοτικό μηχανισμό στήριξης μέχρι σήμερα.

Εξάλλου, πρέπει να επισημάνω ότι ο κύριος στόχος που έχει τεθεί από την τρόϊκα είναι η μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας κατά 15% την τριετία 2012-2014, προκειμένου να καλύψει η χώρα το χάσμα ανταγωνιστικότητας που είχε δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία πριν την κρίση. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι με την εφαρμογή και ωρίμανση των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί, ο στόχος θα υπερκαλυφθεί.

Συνεπώς, αυτό που προέχει τώρα είναι η συνεπής εφαρμογή των ήδη νομοθετημένων δεσμεύσεων μας, αλλά και η υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. Και, σε κάθε περίπτωση, η ενεργοποίηση όλων των μηχανισμών υποστήριξης των ανέργων για την επιστροφή τους στην εργασία».

Το Μνημόνιο προβλέπει περαιτέρω μείωση – κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες – των εργοδοτικών εισφορών στο ΙΚΑ. Από πού θα «κόψετε» και πώς θα αναπληρώσετε τις απώλειες των εσόδων; 

«Ήδη οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν μειωθεί κατά 1.1 μονάδες, όσο δηλαδή και οι εργοδοτικές εισφορές υπέρ των καταργηθέντων Οργανισμών Εργατικής Εστίας και Κατοικίας. Ο σχεδιασμός μας προβλέπει τη συνολική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες σταδιακά έως το 2016. Μια τέτοια σημαντική μείωση θα συνοδεύεται, πάντως, από ανάλογη διεύρυνση της εισφοροσυλλεκτικής βάσης (π. χ με την επέκταση του εργοσήμου, το ενιαίο μηχανισμό είσπραξης οφειλών των εισφορών και φόρων κλπ) προκειμένου να μην υπάρχουν υστερήσεις στα έσοδα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».

Είναι γεγονός ότι έχουν γίνει μεγάλα βήματα για τις «μαϊμού» – συντάξεις και τον περιορισμό των – επί χρόνια, όπως αποδεικνύεται – παράνομα καταβαλλόμενων συντάξεων και άλλων παροχών. Για την εισφοροδιαφυγή που «καλπάζει» στερώντας πάνω από 6 δις ευρώ το χρόνο από τα Ταμεία και ένα ΣΕΠΕ που δεν έχει το αναγκαίο προσωπικό και τα μέσα για να ελέγχει την αγορά τι θα κάνετε;

«Η καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής είναι ένας ακόμη μεγάλος εθνικός στόχος, για τον οποίο εκφράζω την αισιοδοξία μου ότι και αυτός θα επιτευχθεί. Όπως συνέβη και με την καταπολέμηση της παραβατικότητας στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης. Το έχω ήδη τονίσει: η αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία αποτελεί – ειδικά στις μέρες μας – «οικονομικό και κοινωνικό «έγκλημα». Και ως τέτοιο θα αντιμετωπιστεί.

Όσο για το ΣΕΠΕ, η στέρεα θέση μας είναι ότι πρέπει να αναβαθμιστεί και να αποτελέσει πραγματικά την αιχμή του ελεγκτικού έργου του υπουργείου Εργασίας. Η συνδρομή της Οικονομικής Αστυνομίας, η θεσμική θωράκιση και νομική προστασία των στελεχών του, κατά το πρότυπο των στελεχών του ΣΔΟΕ, και η ολοκλήρωση των πληροφοριακών υποδομών του Σώματος αποτελούν τα πρώτα βήματα σε αυτή τη διαδικασία αναβάθμισης».

Το νέο Μνημόνιο προβλέπει την εφαρμογή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2013 ενός Ενιαίου Κώδικα Εργασίας. Τι αλλαγές θα κάνετε;

«Η απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας αποτελεί ένα από τα κρισιμότερα στοιχήματα της επόμενης χρονιάς. Ένα μεγάλο έργο, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, που θα «πετάξει» όλα τα περιττά διοικητικά και γραφειοκρατικά βάρη από την εργασία και την επιχειρηματικότητα. Προσοχή, όμως, χωρίς καμία απολύτως αλλαγή στα δικαιώματα και την προστασία των εργαζομένων.

Έτσι, όχι μόνο θα ενισχύσει τη μικρομεσαία και δυναμική επιχειρηματικότητα. Όχι μόνο θα δημιουργήσει ελκυστικό κλίμα και για επενδύσεις μεγαλύτερης κλίμακας. Αλλά, το κυριότερο, θα εμπεδώσει κλίμα εμπιστοσύνης στις σχέσεις πολιτείας, εργοδοτών και εργαζομένων, με την καθιέρωση απλών, καθαρών και σταθερών κανόνων. Γιατί αυτό ακριβώς, οι απλοί και σταθεροί κανόνες, είναι η πρώτη και βασική προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη».

Ασφαλιστικό Σύστημα. Θα πρέπει να περιμένουμε παρεμβάσεις από το υπουργείο;

«Μία από τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις που προετοιμάζουμε τώρα στο ασφαλιστικό σύστημα για το 2014 είναι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση για την διοικητική και οικονομική ενοποίηση όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει τα προηγούμενα χρόνια, το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας παραμένει δαιδαλώδες ,κατακερματισμένο, γεμάτο στρεβλώσεις και ανισότητες, με σοβαρές επιπτώσεις σε όρους διοικητικής και οικονομικής αποτελεσματικότητας. Η συνύπαρξη πολυπληθών κλάδων (σήμερα 90! με διαφορετικές στην συντριπτική πλειοψηφία εισφορές και παροχές) υπό την ομπρέλα των βασικών ταμείων ασφάλισης με την παράλληλη διατήρηση της διοικητικής, ηλεκτρονικής, λογιστικής και οικονομικής αυτοτέλειας τους συνεπάγεται αυξημένο κόστος για τους ασφαλισμένους, για τις υπηρεσίες και το κράτος. Και βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πέραν της οικονομικής αποτελεσματικότητας η μεταρρύθμιση αυτή επιβάλλεται και για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης. Μέσα και από αυτήν την μεγάλη αλλαγή σε συνδυασμό με τις προηγούμενες (ηλεκτρονική και ψηφιακή βάση συντάξεων και συνταξιούχων, απογραφές και «Αριάδνη» για την πάταξη και την παύση γέννησης της παραβατικότητας στα ταμεία κ. α) θα έχουμε κάνει την πιο ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας εκπληρώνοντας το χρέος μας στον Έλληνα φορολογούμενο, εργαζόμενο, συνταξιούχο κυρίως, όμως, απέναντι στις επόμενες γενιές».

Η τρικομματική στήριξη «γείωσε» αντιδημοφιλείς και δύσκολες αποφάσεις όπως αυτές που πήρατε για τα εργασιακά και τις συντάξεις. Αντέχει άλλες;

«Αυτή η τρικομματική κυβέρνηση αποτελείται από κόμματα με διαφορετικές αντιλήψεις και αξιακές ιεραρχήσεις που, ωστόσο, έχουν σκοπό να ξεπεράσουν τα κομματικά στεγανά τους και να οδηγήσουν την χώρα έξω από την κρίση. Αναπόφευκτος ήταν, λοιπόν, ο δημοσιονομικός εξορθολισμός, στο πλαίσιο του οποίου έγιναν και οι προσαρμογές σε μισθούς και συντάξεις. Όσον αφορά τις ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, όσες αλλαγές προωθήσαμε είχαν σκοπό να δημιουργήσουν συνθήκες τόνωσης της απασχόλησης, να ξεπεραστούν στρεβλώσεις οι οποίες υπονόμευσαν για χρόνια την παραγωγικότητα της εργασίας και την επιχειρηματικότητα και να προωθήσουμε τον υγιή ανταγωνισμό και την ανάπτυξη. Πάντως, η τρικομματική κυβέρνηση έχει δείξει ότι σε πολύ δύσκολες συνθήκες λειτουργεί με σύνεση, βάζοντας το εθνικό συμφέρον πάνω απ’ όλα, παραμερίζοντας τον παράγοντα της μικροπολιτικής και γειώνοντας τις φωνές του λαϊκισμού και της δημαγωγίας. Αυτό είναι το στοιχείο που την κάνει να αντέχει…».

Διαβάστε επίσης: «Η έκθεση του ΔΝΤ δεν προτείνει κάτι καινούργιο για τα εργασιακά», Πρώτη καταχώρηση: Σάββατο, 19 Ιανουαρίου 2013, 19:24

Επιμέλεια: Άννα Μορφούλη