Σε κινήσεις άκρας επιθετικότητας που αποσταθεροποιούν περαιτέρω την ήδη εύθραυστη κατάσταση στο Αιγαίο και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο προχωρά η Τουρκία υπογράφοντας τη συμφωνία με τη Λιβύη που της δίνει το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τους υδρογονάνθρακες της λιβυκής ΑΟΖ.
Η κίνηση αυτή της Τουρκίας, η οποία θέτει σε εφαρμογή το παράνομο μνημόνιο που υπέγραψαν οι δύο χώρες το 2019, έχει ήδη φέρει σε κατάσταση ύψιστης ετοιμότητας την ελληνική διπλωματία, η οποία κινείται με όλα τα κάθε μέσο που έχει στη διάθεση της για να αποτρέψει κάθε έλευση τουρκικών ερευνητικών σε διαφιλονικούμενα ύδατα νοτίως και ανατολικά της Κρήτης
Σε αυτό το ήδη φορτισμένο κλίμα ήρθαν να προστεθούν τόσο οι δηλώσεις του πρόεδρου του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) και κυβερνητικού εταίρου του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί ότι «τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου ανήκουν πλέον στην Τουρκία» όσο και η αντίστοιχη του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ότι οι δηλώσεις των εκπροσώπων της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συμφωνία «δεν έχουν καμία σημασία ή αξία για τη χώρα μας».
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε στην πρόκληση της Τουρκίας και της Λιβύης, επισημαίνοντας κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας ότι «αντιστεκόμαστε στην αναβίωση αυτοκρατορικών οραμάτων, στην παραβίαση των συνόρων. Ανιστόρητες ορέξεις συντρίβονται στις δικές μας κόκκινες γραμμές. Σε εθνικό επίπεδο μένουμε σταθεροί στις σχέσεις μας. Με τα επιχειρήματα και το Διεθνές Δίκαιο. Με τα οποία συμφωνούν οι σύμμαχοί μας στην Ευρώπη και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ατσάλινες ασπίδες μας πάντα οι Ένοπλες Δυνάμεις. Τα σύνορά μας έχουν χρώμα γαλανό και όχι γκρίζο».
Η γραμμή της Ελλάδας εξακολουθεί να παραμένει σταθερή: το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης είναι παράνομο και άκυρο. Αυτό εκφράστηκε και με την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών όπου αναφέρεται ότι «Η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία προτίθεται να υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με την Αίγυπτο, συμφωνία, η οποία έχει συναφθεί με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Παράλληλα, η Ελλάδα διατηρεί, όπως ορίζει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, δικαίωμα ipso facto et ad initio σε υφαλοκρηπίδα, η οποία, ελλείψει διμερούς συμφωνίας ορίζεται με τη μέση γραμμή. Τέλος, επισημαίνεται ότι το τουρκο-λιβυκό “μνημόνιο” του 2019 είναι παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, ουδείς έχει κανένα δικαίωμα να το επικαλείται».
Διπλωματικές επαφές του Δένδια
Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προκλήσεων, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συνεχίζει την Τρίτη τον γύρο των ενημερώσεων των πρέσβεων των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και την Κυριακή θα μεταβεί στο Κάιρο, προκειμένου να έχει διεξοδική συζήτηση με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σαμέχ Σούκρι.
Παρουσίασε επίσης το σύνολο της τουρκικής προκλητικότητας, δείχνοντας και σχετικούς χάρτες, σε ομάδα της Επιτροπής Στρατιωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, οι οποίοι πραγματοποιούν επίσκεψη στην Ελλάδα τις μέρες αυτές.
Αντιδράσεις στη Λιβύη
Την ίδια στιγμή αντιδράσεις για τη συμφωνία με την Τουρκία έρχονται από το εσωτερικό της ίδιας της Λιβύης, με το Κοινοβούλιο της χώρας να την απορρίπτει και τον Πρόεδρο Ακίλα Σάλεχ να ξεκαθαρίζει ότι η θητεία της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» έχει λήξει επομένως δεν έχει το δικαίωμα να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες.
Τι απαντά η Αίγυπτος και η Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Αίγυπτος σχολίασε την υπογραφή της συμφωνίας λέγοντας ότι το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο, καθώς «υπεγράφη από την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, της οποίας η θητεία έχει λήξει και ως εκ τούτου δεν έχει καμία εξουσία να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες και μνημόνια».
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος εξωτερικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ, χαρακτήρισε για ακόμα μία φορά «άκυρο» το μνημόνιο του 2019.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης δεν δικαιούται να υπογράφει συμφωνίες»
Η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης δεν δικαιούται με βάση το Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να υπογράφει νέες συμφωνίες που διαταράσσουν τις εξωτερικές σχέσεις της χώρας ή επιφέρουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, σημειώνει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον για το μνημόνιο που υπογράφηκε μεταξύ της Άγκυρας και της Τρίπολης για τους υδρογονάνθρακες, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι όλα τα μέρη πρέπει να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο
Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «παρόλο που είναι σε γνώση μας οι αναφορές για την υπογραφή ενός μνημονίου κατανόησης μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης, δεν έχουμε δει ακόμα το κείμενο.
Σημειώνουμε ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται σύμφωνα με τις διατάξεις του οδικού χάρτη του Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη (LPDF) να μην εξετάζει νέες συμφωνίες που βλάπτουν τη σταθερότητα των εξωτερικών σχέσεων του λιβυκού κράτους ή του επιβάλλουν μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις.
Θα σας παραπέμψουμε στις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης για το αποτέλεσμα των πρόσφατων συζητήσεων. Καλούμε όλα τα μέρη να απέχουν από ενέργειες που κινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο».
