Με τον Πάνο Καμμένο ξεκίνησε, το απόγευμα της Τρίτης, ο κύκλος επαφών του πρωθυπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς για τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο.
Οι προτάσεις των ΑΝΕΛ για τη Συνταγματική Αναθεώρηση
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας της. Τις τελευταίες δεκαετίες κυριάρχησαν, σε όλα τα επίπεδα, δυναστείες που βασίζονται σε πελατειακές σχέσεις και πάνω σε αυτές είναι δομημένο το Ελληνικό Κράτος και η κοινωνία μας, με αποτέλεσμα να καθίσταται λειτουργικά αδύνατη η λειτουργία των θεσμών.
Το πελατειακό αυτό σύστημα εξουσίας που είναι από τη φύση του αναξιοκρατικό, έχει ήδη καταρρεύσει και πρέπει να αναδομηθεί εκ βάθρων, γιατί μόνο έτσι μπορεί να επιτευχθεί ο πραγματικός εκδημοκρατισμός της χώρας μας.
Προς αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλει ένα Νέο Σύνταγμα, το οποίο θα αποτελέσει την αρχή της Τέταρτης Ελληνικής Δημοκρατίας και θα γίνει ο καταλύτης για έναν ελπιδοφόρο κοινωνικό μετασχηματισμό. Στην περίπτωση αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται απευθείας από τον λαό.
Στην περίπτωση που η Βουλή όμως είναι Αναθεωρητική, προτείνονται οι πιο κάτω τροποποιήσεις, στο πλαίσιο της Αναθεώρησης του Συντάγματος.
Β. Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ
Η Συνταγματική Αναθεώρηση που προτείνεται πρέπει να βασιστεί στις ακόλουθες, ενδεικτικά, βασικές αρχές και αλλαγές, όπως:
1. Καθιέρωση ανωτάτου ορίου για τη συνολική θητεία όλων των αιρετών αξιωμάτων και ιδίως:
• Ο Πρόεδρος να έχει αυξημένες ρυθμιστικές εξουσίες, όπως αυτές ίσχυαν πριν την Αναθεώρηση του 1986.
• Εκλογή βουλευτών μόνο για δύο τετραετίες: η υπέρβαση του ανώτατου ορίου συνολικής βουλευτικής θητείας συνεπάγεται αυτοδίκαια κώλυμα για την υποβολή νέας υποψηφιότητας. Αυτό θα επιτευχθεί με προσθήκη νέας παραγράφου στο άρθρο 56 του Συντάγματος. Θα προβλεφθούν βέβαια μεταβατικές ρυθμίσεις για τους εν ενεργεία βουλευτές. Κατ αυτόν τον τρόπο θα παρεμποδιστεί η επαγγελματοποίηση των πολιτικών.
2. Κατάργηση του άρθρου 86 του Συντάγματος, περί ποινικής ευθύνης Υπουργών και Υφυπουργών για ποινικά αδικήματα που έχουν τελέσει κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ώστε να λογοδοτούν όπως όλοι οι πολίτες στα κοινά δικαστήρια, χωρίς καμία ανάμιξη της Βουλής. Επίσης, θέσπιση νόμου για τη δέσμευση εξ αρχής των καταθέσεων και όλων των περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στην κατοχή τους όσων Υπουργών ή Υφυπουργών διωχθούν ποινικά και εφόσον καταδικαστούν να δημεύονται, κατά το μέρος που δεν δικαιολογείται η απόκτηση τους.
3. Τροποποίηση του νόμου 3126/2003, όπως ισχύει σήμερα, «Περί ποινικής ευθύνης Υπουργών».
Ενδεικτικά, το άρθρο 3, παρ. 1 του νόμου τροποποιείται ως εξής: «Οι αξιόποινες πράξεις του άρθρου 1, παρ. 1 του παρόντος νόμου που αφορούν πλημμελήματα και κακουργήματα, οι οποίες τελέσθηκαν μεν κατά τη διάρκεια άσκησης των καθηκόντων του Υπουργού, αλλά δεν σχετίζονται άμεσα με αυτά και αφορούν αδικήματα του κοινού ποινικού δικαίου, παραγράφονται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην διάταξη του άρθρου 111 ΠΚ. Η έναρξη του χρόνου της παραγραφής υπολογίζεται από την επομένη της λήξης της Υπουργικής θητείας. Το διάστημα που ο διαπράξας το αδίκημα Υπουργός ασκεί υπουργικά καθήκοντα, τόσον κατά την βουλευτική περίοδο που τέλεσε την πράξη, όσον και σε οποιαδήποτε επόμενη, είτε συνεχώς, είτε κατά διαστήματα, δεν προσμετράται στο χρόνο παραγραφής η οποία και αναστέλλεται αντίστοιχα».
4. Τροποποίηση των άρθρων 35, παρ. 3 και 44, παρ. 2 του Συντάγματος, όσον αφορά στις διαδικαστικές προϋποθέσεις για την προκήρυξη δημοψηφίσματος, ώστε ο θεσμός αυτός να αποτελέσει όργανο ελέγχου της κρατικής εξουσίας από το εκλογικό σώμα. Ειδικότερα εξειδικεύονται οι τροποποιήσεις αυτές ως εξής:
• Οι αποφάσεις μείζονος σημασίας πρέπει να λαμβάνονται από τους ίδιους τους πολίτες άμεσα και όχι με την ισχύ της αντιπροσωπευτικότητας. Μολονότι για την ολόπλευρη και πλήρη καθιέρωση του θεσμού του δημοψηφίσματος απαιτείται συντακτική συνέλευση και όχι απλώς αναθεωρητική, στο πλαίσιο αναθεωρήσεως του συντάγματος είναι δυνατή η διεύρυνση του θεσμού. Η διεξαγωγή δημοψηφίσματος επιβάλλεται, ώστε οι πολίτες να έχουν την ευθύνη των μεγάλων επιλογών που αφορούν στο μέλλον τους, αλλά και το μέλλον της χώρας μας.
• Ειδικότερα τα θέματα για τα οποία απαιτείται η διενέργεια δημοψηφίσματος είναι ενδεικτικά όσα αφορούν: α) στη μορφή του πολιτεύματος, β) στη συμμετοχή της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς ή αποχώρηση απ’ αυτούς, γ) στις διεθνείς συμβάσεις με βάση τις οποίες η χώρα δεσμεύεται νομικά, οικονομικά, εθνικά, πολιτιστικά, εκχωρώντας μέρος της εθνικής της κυριαρχίας ή του εθνικού της πλούτου και της ασυλίας επί των περιουσιακών της στοιχείων και δικαιωμάτων, δ) στις διεθνείς συνεργασίες με χώρες για στρατιωτικής και οικονομικής φύσεως ζητήματα που θα καθορίζουν το μέλλον της χώρας μας, και ε) για κάθε άλλο ουσιαστικό ζήτημα της γενικής κυβέρνησης.
• Προϋπόθεση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία είναι να το ζητήσει τουλάχιστον το 5% των εχόντων δικαίωμα ψήφου Ελλήνων πολιτών, με αίτησή τους στην οποία θα ορίζεται το θέμα και ο τρόπος υποβολής του στο εκλογικό σώμα. Η αίτηση αυτή θα υποβάλλεται εγγράφως στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από τις κατά τόπους περιφέρειες που είναι αρμόδιες για τη συγκέντρωση των αιτημάτων και τη διαβίβαση στην προεδρεία της δημοκρατίας.
5. Η διασφάλιση της λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστικών λειτουργών με πα-ράλληλη τροποποίηση του άρθρου 90, παρ. 5 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο οι προαγωγές στις θέσεις της ηγεσίας της Δικαιοσύνης αποφασίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο και να καθιερωθεί ότι οι προαγωγές αυτές θα γίνονται από τις Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων με μυστική ψηφοφορία μεταξύ των μελών τους.
6. Η τροποποίηση του άρθρου 89, παρ. 1 του Συντάγματος, ώστε να απαγορευθεί στους δικαστικούς λειτουργούς η παροχή αμειβόμενης υπηρεσίας στο δημόσιο τομέα, για τρία τουλάχιστον έτη μετά την αποχώρησή τους από την Υπηρεσία. Συναφώς πρέπει να τροποποιηθούν και τα άρθρα 56, παρ. 1 και 89, παρ. 4 του Συντάγματος και να απαγορευθεί να ανακηρύσσονται υποψήφιοι ή να εκλέγονται βουλευτές ή να γίνονται μέλη Κυβέρνησης οι δικαστικοί λειτουργοί επί τρία τουλάχιστον έτη μετά την έξοδο τους από την Υπηρεσία. Ενισχύεται ο ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
7. Η τροποποίηση των άρθρων 27 και 28 παρ. 3 τα οποία αναφέρονται στην μεταβολή των ορίων της Επικράτειας και σε περιορισμούς ως προς την άσκηση της Εθνικής κυριαρχίας, αντίστοιχα, για τα οποία προβλέπεται έκδοση νόμου με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των Βουλευτών. Τόσο σοβαρά θέματα απαιτούν την αυξημένη πλειοψηφία των 3/5 ή και των 2/3 του όλου αριθμού των Βουλευτών, όπως άλλωστε απαιτείται στην περίπτωση της παρ. 2 του άρθρου 28. Ειδικότερα εξειδικεύοντας την τροποποίηση αυτή αναφέρονται στα εξής:
• Απαιτείται η εκ βάθρων αναθεώρηση του άρθρου 28 του Συντάγματος το οποίο καθορίζει τον τρόπο δέσμευσης της Ελληνικής έννομης τάξης από τις διεθνείς συμβάσεις και διμερείς συμφωνίες. Σύμφωνα με το άρθρο 28 § 2 εδάφ. α’ για να εξυπηρετηθεί σπουδαίο Εθνικό συμφέρον και να προαχθεί η συνεργασία με άλλα Κράτη, μπορεί ν’ αναγνωρισθούν με συνθήκη ή συμφωνία σε όργανα διεθνών οργανισμών, αρμοδιότητες που προβλέπονται από το Σύνταγμα και σύμφωνα με το άρθρο 28, παρ. 2 εδάφ. β’ για την ψήφιση νόμου που κυρώνει αυτή τη συνθήκη ή συμφωνία, απαιτείται πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή απαιτούνται 180 βουλευτές.
• Με το άρθρο αυτό ανατίθενται Συνταγματικές αρμοδιότητες σε όργανα διεθνών οργανισμών, οπότε είναι απαραίτητο να αυστηροποιηθεί η διάταξη και η πλειοψηφία των τριών πέμπτων να αντικατασταθεί με την πλειοψηφία τουλάχιστον των 2/3 των βουλευτών, δηλαδή να απαιτείται η ψήφος 200 βουλευτών τουλάχιστον.
• Επίσης είναι απαραίτητο να αναθεωρηθεί το άρθρο 28, παρ. 3 του Συντάγματος σύμφωνα με το οποίο, η Ελλάδα προβαίνει ελεύθερα σε περιορισμούς ως προς την άσκηση της Εθνικής κυριαρχίας της με νόμο, που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, θέτοντας ορισμένες προϋποθέσεις, όπως το σπουδαίο εθνικό συμφέρον και δεν θίγονται τα δικαιώματα του ανθρώπου και οι βάσεις του δημοκρατικού πολιτεύματος και γίνεται με βάση τις αρχές της ισότητας και με τον όρο της αμοιβαιότητας.
8. Η Αναθεώρηση του άρθρου 44 παρ. 1 του Συντάγματος που ρυθμίζει την έκδοση των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου. Ειδικότερα οι τροποποιήσεις αυτές εξειδικεύονται ως εξής:
Πρέπει να μειωθούν οι προθεσμίες που ορίζονται για την κύρωση από την Βουλή των ΠΝΠ και συγκεκριμένα:
• Η οριζόμενη προθεσμία αντί των 40 ημερών να μειωθεί σε 15 ημέρες.
• Η προθεσμία επίσης που ορίζει ότι, αν οι ΠΝΠ δεν υποβληθούν στη Βουλή μέσα στις προαναφερόμενες προθεσμίες ή αν δεν εγκριθούν από τη Βουλή, παύουν να ισχύουν σε 3 μήνες από την υποβολή τους, πρέπει να συντομευθούν σε ένα (1) μήνα, αφού το έκτακτο γεγονός δεν μπορεί να έχει μεγαλύτερη διάρκεια και εάν έχει τούτο να κρίνεται με συμπληρωματική πράξη με τις ίδιες πάντοτε προϋποθέσεις για την έκδοσή της.
9. Καθιέρωση σταθερού εκλογικού συστήματος.
10. Καθιέρωση σταθερού φορολογικού συστήματος.
11. Θέσπιση διατάξεων για την ενίσχυση της διαφάνειας και της αντικειμενικότητάς των ΜΜΕ.
12. Θέσπιση ρητής πρόβλεψης για την προστασία της εθνικής ταυτότητας και της ελληνικής γλώσσας.
13. Θέσπιση πλήρους διαφάνειας στα οικονομικά των κομμάτων.
14. Ανάθεση του ελέγχου του «πόθεν έσχες» των πολιτικών προσώπων σε ειδικό σώμα, αποτελούμενο αποκλειστικά από ανώτατους λειτουργούς των τριών Ανώτατων Δικαστηρίων της Χώρας. Ενίσχυση της επιτροπής αυτής με ειδικούς επιστήμονες, εμπειρογνώμονες του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος και δύο (2) πολίτες (με κλήρωση, κατά τα πρότυπα της κλήρωσης των ενόρκων), ώστε να ελέγχεται ουσιαστικά το «πόθεν έσχες» όλων των πολιτικών προσώπων, των αξιωματούχων του Κράτους και κάθε δημόσιου λειτουργού.
15. Αναθεώρηση της οργάνωσης και λειτουργίας των Ανεξάρτητων Αρχών.
16. Αναθεώρηση του άρθρου 16, για την ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
17. Θεσμοθέτηση τεσσάρων (4) Μόνιμων Υφυπουργών: Εξωτερικών, Εθνικής Παιδείας, Προϋπολογισμού και Ναυτιλίας.
18. Αναθεώρηση του άρθρου 24 για την προστασία του περιβάλλοντος.
