Η κυβέρνηση έχει σταθμίσει την αντίδραση της Άγκυρας πριν την υπογραφή της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας, τόνισε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, διαβεβαιώνοντας για την πλήρη πολιτική και επιχειρησιακή ετοιμότητα της χώρας. Στο άλλο, μεγάλο, θέμα της επικαιρότητας, τις πλημμύρες στην Εύβοια, ο υπουργός Επικρατείας επεσήμανε ότι ούτε το ευρωπαϊκό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πλημμυρών δεν έδωσε πρόβλεψη για τέτοιας έντασης φαινόμενα, προαναγγέλλοντας την ανακοίνωση, από τον πρωθυπουργό, δέσμης μέτρων ενίσχυσης των πληγέντων.
Ξεκινώντας από τις ελληνο-τουρκικές σχέσεις, «όταν αποφασίσαμε για πρώτη φορά να ασκήσουμε μια αποφασιστική διπλωματία στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών και με την Ιταλία και, πρωτίστως, με την Αίγυπτο, σταθμίσαμε, μετρήσαμε ποια θα ήταν η αντίδραση της Τουρκίας», σημείωσε ο υπουργός Επικρατείας και «είναι προφανές ότι αυτό θα τους ενοχλούσε, δεδομένου ότι η ενέργεια αυτή πρακτικά εξουδετέρωνε το μόνο έρεισμα το οποίο είχε η τουρκική διπλωματία, που ήταν το ανυπόστατο και παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο. Υπό αυτές τις συνθήκες εμείς ήμασταν πανέτοιμοι για την οποιαδήποτε αντίδραση εκ μέρους της Τουρκίας, είναι κάτι το οποίο εμείς το παρακολουθούμε από πολύ κοντά. Είναι προφανές ότι μολονότι το τουρκικό ερευνητικό μπορεί να βγήκε από το σύστημα εκπομπής, παρακολουθείται από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Εμείς βρισκόμαστε σε πλήρη πολιτική και επιχειρησιακή ετοιμότητα», διεμήνυσε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, πρόσθεσε, μιλώντας στην ΕΡΤ1 ότι «η πλειοψηφία του στόλου είναι έτοιμη αυτή τη στιγμή να βγει οπουδήποτε απαιτηθεί, τα πλοία μας τα οποία περιπλέουν σε κρίσιμες περιοχές, βρίσκονται ήδη στις θέσεις τους από μέρες. Εάν απαιτηθεί, θα υπάρχει και μεγαλύτερη ανάπτυξη του στόλου. Εμείς δεν επιδιώκουμε οποιαδήποτε ένταση στην περιοχή, από την άλλη πλευρά η αποφασιστικότητά μας είναι δεδομένη».
Παράλληλα ο Γ. Γεραπετρίτης ανέπτυξε την κυβερνητική θέση ότι «η Τουρκία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε διπλωματικά υποδεέστερη θέση», στέλνοντας συγχρόνως καθαρό μήνυμα στην άλλη πλευρά: «Στο μέτρο που πλέον είναι καθορισμένες οι ζώνες τις οποίες η ελληνική Πολιτεία έχει να προστατεύσει κυριαρχικά, δεν θα ανεχθούμε οποιαδήποτε πρόκληση εντός των ζωνών αυτών. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν οι διεθνείς κανόνες, οι οποίοι διέπουν την έρευνα», είπε και μετέφερε την αίσθηση της ελληνικής πλευράς, ότι «θα υπάρξει ένας περίπλους του ‘Ορούτς Ρέις’ και των συνοδών πλοίων, εμείς θα παρακολουθούμε, θα είμαστε εκεί, θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί».
Στρατηγική αποφασιστικότητας, σύνεσης, σοβαρότητας
«Η παρούσα διακυβέρνηση έχει αναπτύξει ένα πλήρες πρωτόκολλο», επανέλαβε δε, και σε ό,τι αφορά την ελληνική αντίδραση «είτε πρόκειται για την ανάπτυξη των ερευνητικών καλωδίων είτε πρόκειται για έναν απλό περίπλου σε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, έχουμε ένα πλήρες πρωτόκολλο. Η στρατηγική μας θα είναι εξαιρετικά αποφασιστική, με σοβαρότητα, με σύνεση αλλά με πολύ υψηλή αποφασιστικότητα».
Στο θέμα του διαλόγου με την ‘Αγκυρα, ο Γ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε πως «η ελληνική Πολιτεία είναι απολύτως έτοιμη για να υπάρξει ένας ουσιαστικός και εποικοδομητικός διάλογος στη βάση πολύ συγκεκριμένων θεμάτων, δηλαδή τις θαλάσσιες ζώνες και μόνον. Βεβαίως αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείς να συζητάς ενόσω βρίσκεσαι υπό πίεση, θα πρέπει να υπάρχει εκεχειρία για να μπορέσεις να συζητήσεις. Επιμένουμε ότι ο διάλογος είναι η μόνη λύση», ανέφερε εξάλλου και κατέθεσε την αίσθησή του ότι «η Τουρκία θα αντιληφθεί ότι οι διαφορές δεν επιλύονται με λεονταρισμούς».
Ενώ σε όσους επικρίνουν την κυβέρνηση για τη συμφωνία με την Αίγυπτο, έκανε λόγο για «πάρα πολύ πρόχειρη», «μόνο για εφήμερα οφέλη» κριτική. Και τούτο γιατί, όπως εξήγησε, «βρισκόμαστε στο απόγειο της διπλωματικής μας ισχύος, έχουμε ερείσματα που δεν είχαμε ποτέ ως χώρα, δεν είναι τυχαίο ότι μπορούμε και κινητοποιούμε μηχανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε εκείνους που κάνουν πρόχειρη κριτική στη συμφωνία μας με την Αίγυπτο, θα ήθελα να επισημάνω ότι αυτή η συγκυρία ήταν πάρα πολύ κρίσιμη, όχι μόνο εκ του γεγονότος ότι θα έπρεπε με κάθε τρόπο να ακυρωθεί το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο και να έχουμε ένα βασικό νομικό έρεισμα, αλλά και γιατί καταφέραμε να μην αναρτηθεί το μνημόνιο αυτό στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών».
Επιπλέον, ο υπουργός Επικρατείας γνωστοποίησε τα επόμενα βήματα της χώρας μας: «Το ελληνικό Κοινοβούλιο την πρώτη εβδομάδα της επαναλειτουργίας του, δηλαδή από τις 24 Αυγούστου, θα επικυρώσει τις συμφωνίες με Ιταλία και με Αίγυπτο, έτσι ώστε χωρίς καμία καθυστέρηση να δηλωθούν οι συμφωνίες αυτές στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και να αναρτηθούν στους ναυτικούς χάρτες. Ενεργούμε στη βάση μιας κεντρικής στρατηγικής, ενός επιχειρησιακού σχεδίου, το οποίο έχει στη φαρέτρα του ακόμη και την οριοθέτηση με την Κύπρο, ακόμη και την οριοθέτηση με την Τουρκία», σημείωσε με νόημα κλείνοντας τη σχετική τοποθέτηση, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Για τις πλημμύρες
Στο θέμα των πλημμυρών στην Εύβοια και ξεκινώντας από το πλανητικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, ο υπουργός επεσήμανε πως «η Ελλάδα, πρώτη από όλες τις χώρες της Ευρώπης, παίρνει μεγάλες δράσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα, όπως, για παράδειγμα, η πρόωρη κατάργηση της χρήσης του λιγνίτη».
Σε ό,τι αφορά την Πολιτική Προστασία, «επενδύσαμε υπερβολικά πολύ, και πολιτικό κεφάλαιο και οικονομικούς πόρους, έτσι ώστε να μπορέσει να υπάρξει μια Πολιτική Προστασία που θα είναι αντάξια της χώρας αφενός, να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τα πολύ δύσκολα φαινόμενα που συχνά έχουμε να διαχειριστούμε στην Ελλάδα αφετέρου», δήλωσε υπενθυμίζοντας τη συμβολή της Πολιτικής Προστασίας στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης, όπως επίσης και στις πυρκαγιές πέρσι, με τριπλάσιο αριθμό πυρκαγιών. «Πρέπει να αναζητήσουμε οπωσδήποτε τις ευθύνες», είπε ακόμη σε άλλο σημείο της συνέντευξης.
Για τον αριθμό «112», παρατήρησε εισαγωγικώς, ότι «είναι, πράγματι, πολύ μεγάλη και καινοτόμος εφαρμογή, τέθηκε σε ισχύ από την παρούσα διακυβέρνηση», από την άλλη ωστόσο, «ισχύει όμως και το εξής και είναι καταγεγραμμένο στην παγκόσμια βιβλιογραφία: η χρήση ενός τέτοιου αριθμού μπορεί κατά περιόδους να είναι φάρμακο -αν υπάρχει μια ορθή χρήση- αλλά μπορεί να γίνει και… φαρμάκι όταν αυτή η χρήση ξεφύγει από τα όρια τα οποία μπορεί να διαχειριστεί. Το «112» δεν είναι πανάκεια, δεν μπορεί να λύσει όλα τα ζητήματα. Θα μπορούσε ενδεχομένως μια υπερβολική χρήση ή μια χρήση που δεν θα ανταποκρινόταν στις συνθήκες, να δημιουργήσει πολλαπλάσια αρνητικά αποτελέσματα».
Ενώ για τη διαχείριση της κρίσης απάντησε πως «υπήρξε στάθμιση επί τη βάσει των δεδομένων. Για μένα είναι ένα ζήτημα πολύ μεγάλης οδύνης για το ότι χάθηκαν ανθρώπινες ζωές και ότι υπήρξαν απώλειες περιουσιών, όπως και ένα μεγάλο συνειδησιακό βάρος το να έχεις να αντιμετωπίσεις απώλεια ζωής όταν βρίσκεσαι σε θέση ευθύνης όταν λαμβάνεις αποφάσεις. Για το λόγο αυτό πρώτοι εμείς θα κάνουμε την αυτοκριτική μας», σημείωσε εμφατικά ο υπουργός.
Καμία ένδειξη για τέτοιου τύπου φαινόμενο
Στο κρίσιμο ερώτημα αν είχε ειδοποιηθεί το κράτος για τέτοιας έντασης φαινόμενα, ήταν κατηγορηματικός: «Δεν υπήρξε καμία απολύτως ένδειξη ότι θα είχαμε τέτοιου τύπου φαινόμενο. Η πρόβλεψη που υπήρχε τόσο από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία όσο και από το Αστεροσκοπείο Αθηνών, ήταν ότι θα είχαμε περίπου 65 χιλιοστά νερού όταν το όριο επικινδυνότητας είναι 100 ή 150 χιλιοστά. Η ροή που υπήρξε, ήταν 350 χιλιοστά, είχαμε ουσιαστικά 5,5 ή 6 φορές πάνω από την πρόβλεψη. Στη Μάνδρα ήταν 270. Υπό αυτές τις συνθήκες ήταν αδύνατο να υπάρξει πρόβλεψη», ανέφερε διευκρινίζοντας πάντως ότι δεν θέλει να αποδώσει ευθύνη σε εκείνους τους φορείς, οι οποίοι κάνουν την πρόβλεψη καιρικών φαινομένων. «Η πραγματικότητα -για να είμαστε δίκαιοι- είναι ότι δεν υπήρξε ούτε από τους διεθνείς φορείς αντίστοιχη πρόβλεψη. Υπάρχει ένας φορέας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που είναι το σύστημα έγκυρης προειδοποίησης καιρικών φαινομένων, το οποίο εκδίδει τέτοιου τύπου προβλέψεις, και είναι ειδικό για πλημμύρες. Αυτό, λοιπόν, το σύστημα δεν ενεργοποιήθηκε στην περίπτωση της πλημμύρας της Εύβοιας. Ενώ την προηγούμενη εβδομάδα υπήρξε ενημέρωση από τον εν λόγω φορέα για τυχόν επικίνδυνα φαινόμενα πλημμυρών στην Ήπειρο, δεν είχαμε αντίστοιχο στην Εύβοια», ξεκαθάρισε.
Κατά συνέπεια, «δεν υπήρχε δυνατότητα καμίας πρόβλεψης. Όμως, με ένα προληπτικό τρόπο η Πολιτική Προστασία έλαβε μεγάλη ετοιμότητα έτσι ώστε να μπορέσει να διαχειριστεί τα πράγματα. Η απώλεια ζωής μας προκαλεί οδύνη, από την άλλη πλευρά εκατό άνθρωποι κατάφεραν να σωθούν ενόσω υπήρξε το φαινόμενο, πενήντα εξ αυτών διασώθηκαν ενώ το φαινόμενο ήταν σε πλήρη εξέλιξη, με ελικόπτερα, με πυροσβεστικά, με οποιονδήποτε τρόπο, με τις συντονισμένες προσπάθειες σώθηκαν και συνάνθρωποί μας».
Διευκρινιστικά υποστήριξε ότι δεν υπήρξε επίρριψη ευθυνών από τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας Νίκο Χαρδαλιά, αλλά «εκείνη την ώρα θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις επί τη βάσει συγκεκριμένων τεχνικών δεδομένων. Η ΕΜΥ και το Αστεροσκοπείο Αθηνών έκαναν τη δουλειά τους όπως όφειλαν να την κάνουν. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με απόλυτη ασφάλεια καιρικά φαινόμενα και για το λόγο αυτό ανέφερα και το πιο προηγμένο ‘εργαλείο’, το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πλημμυρών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ούτε εκείνοι κατάφεραν να ‘πιάσουν’ το φαινόμενο. Ενημέρωση για επικίνδυνα φαινόμενα δεν υπήρξε ποτέ. Εκτιμώ στην παρούσα κατάσταση υπό τα δεδομένα, η Πολιτική Προστασία στάθμισε με τον τρόπο που θα έπρεπε».
Παράλληλα μίλησε και για την ευρύτερη, όπως είπε, εικόνα, «το κομμάτι με τα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα που θα πρέπει να λειτουργήσουν. Είναι ένα μεγάλο κομμάτι, το οποίο αναλογεί και στις Περιφέρειες, σε κάθε περίπτωση όμως επειδή εμένα δεν μου αρέσει να μεταφέρω τις ευθύνες, υπάρχει μία ελληνική Πολιτεία η οποία θα πρέπει να φροντίσει την ανθρώπινη ζωή, το περιβάλλον. Έχει υπάρξει μεγάλη κινητικότητα για να έχουμε μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα». Για το λόγο αυτό, συνέχισε, «το υπουργείο Υποδομών έχει εκπονήσει πρόγραμμα για δέκα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα στη χώρα, αξίας περίπου 800 εκατ. ευρώ κυρίως με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ενώ υπήρξε από το υπουργείο Περιβάλλοντος ειδικά για την Εύβοια και μετά από τις πυρκαγιές που είχαμε, ένα πρόγραμμα για πέντε μικρά αντιπλημμυρικά έργα -βεβαίως δεν θα επηρέαζαν τη συγκεκριμένη περίπτωση- τα δύο από αυτά ολοκληρώθηκαν, τα άλλα έμειναν και στη γραφειοκρατία. Θα πρέπει να ξαναδούμε το όλο ζήτημα που έχει να κάνει με την προστασία από φυσικά φαινόμενα, ιδίως και λόγω της κλιματικής αλλαγής».
Η Πολιτεία κοντά στους πολίτες
Ερωτηθείς, τέλος, για την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις πληγείσες περιοχές, ανέφερε πως «ο πρωθυπουργός θα πάει το μεσημέρι στην περιοχή, εκεί θα έχουμε την επιτόπια αυτοψία από τον ίδιο και κλιμάκιο υπουργών. Θα υπάρξει η αναγγελία των μέτρων που θα ληφθούν για την ενίσχυση των πληγέντων, τα μέτρα για την ευρύτερη προστασία και τη μελλοντική προστασία της περιοχής και πάνω από όλα θέλουμε να μεταδώσουμε το μήνυμα ότι η Πολιτεία βρίσκεται κοντά στους πολίτες και συμπάσχει με την οδύνη τους», έκλεισε ο υπουργός Επικρατείας.
