Το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2011, που περιλαμβάνει νέο κύμα φορολογίας, με απώτερο σκοπό τη συγκέντρωση ενός ποσού ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ και άνω, κατατίθεται στη Βουλή.
Κυρίαρχος στόχος του οικονομικού επιτελείου από την επιβολή των νέων έμμεσων και άμεσων φόρων είναι η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 7,1 για το 2011, κάτι που βεβαίως προβλέπεται στο μνημόνιο που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με την τρόικα των δανειστών.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού περιλαμβάνει νέο μαζικό κύμα φόρων, παρά το γεγονός ότι το κυβερνητικό επιτελείο γνωρίζει τη στενότητα της αγοράς, την παντελή έλλειψη χρήματος και την αφλογιστία των επιχειρήσεων που δέχονται διαδοχικά πλήγματα στην οικονομική τους διαχείριση.
Οι επιτελείς του Υπουργείου Οικονομικών με το κείμενο του προσχεδίου για τον προϋπολογισμό του 2011 επιβάλλουν 9 νέα εισπρακτικά μέτρα και πρόσθετους φόρους ύψους 5,35 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ επιπλέον 2 δισεκατομμύρια ευρώ ελπίζεται ότι θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στο πετρέλαιο.
Συγκεκριμένα, το προσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, σειρά αυξήσεων στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, στη φορολόγηση των αυθαιρέτων, και των αμοιβών σε είδος, στον φόρο πολυτελείας, καθώς επίσης στους φόρους στους ημιυπαίθριους και στα νέα τεκμήρια.
Επίσης, στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού θα επιβάλλονται ο νέος «πράσινος φόρος», αύξηση στην αδειοδότηση των τυχερών παιχνιδιών, αύξηση της φορολογίας στα μη αλκοολούχα ποτά, αλλά και νέα έκτακτη εισφορά στις κερδοφόρες επιχειρήσεις με συντελεστές που θα φτάνουν το 10%.
Ταυτόχρονα, το σχέδιο του προϋπολογισμού θα περιλαμβάνει την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης, η οποία ωστόσο θα επιβληθεί από το φθινόπωρο του 2011.
Όσον αφορά στο ΦΠΑ και την αύξησή του, τα πιθανά σενάρια αναφέρουν αύξηση του συντελεστή 11% στο 12% ή 13%, με εξαίρεση τα είδη διατροφής και τους λογαριασμούς των ΔΕΚΟ, και μικρής κλίμακας μετατάξεις στο 23%.
Αυτό που καθυστερεί την εκ νέου αλλαγή του ΦΠΑ και την αύξηση του συντελεστή στα είδη άμεσης ανάγκης είναι η προεκλογική περίοδος που διανύει η χώρα. Στην κυβέρνηση θεωρούν τάση πολιτικής αυτοκτονίας την ανακοίνωση τώρα των αυξήσεων στο ΦΠΑ, καθώς έρχονται με «βήμα ταχύ» οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του Νοεμβρίου.
Από την άλλη πλευρά, η εξίσωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης μεταξύ του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης που θα εφαρμοστεί το 2011 θα τονώσει σημαντικά τα έσοδα, ενώ θα τεθεί σε ισχύ, αφού προηγουμένως ετοιμαστεί το σύστημα καταγραφής των δικαιούχων του ειδικού επιδόματος που θα δίδεται με γεωγραφικά και εισοδηματικά κριτήρια, αλλά και με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας.
Το οικονομικό επιτελείο, σύμφωνα με το σχέδιο που έχει εκπονήσει για το 2011, θα εστιάσει στην ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης και στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Τα μέτρα του 2011
Αναλυτικότερα, στο προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού θα περιλαμβάνονται τα εξής νέα μέτρα:
-Κίνητρα για τη ρύθμιση των παραβιάσεων χρήσης γης
-Ενεργοποίηση των τεκμηρίων φορολόγησης των επαγγελματιών
-Διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ
-Σταδιακή εισαγωγή «πράσινου φόρου» στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα
-Έσοδα από αδειοδότηση τυχερών παιγνίων
-Διεύρυνση της φορολογικής βάσης ακίνητης περιουσίας αναπροσαρμόζοντας τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων
-Αύξηση της φορολόγησης αμοιβών σε είδος
-Συλλογή του ειδικού τέλους για ημιυπαίθριους χώρους
-Αύξηση φόρου στα είδη πολυτελείας.Αύξηση του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους κατά 187%
Αύξηση του ακαθάριστου εξωτερικού χρέους της χώρας κατά 21,3 δισεκατομμύρια ευρώ καταγράφηκε στο δεύτερο τρίμηνο του 2010, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Πλέον, το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος φθάνει τα 434,3 δισεκατομμύρια ευρώ ή στο 187% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τα τριμηνιαία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Το εξωτερικό χρέος της χώρας περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις της έναντι των άλλων χωρών, όπως αυτό προκύπτει ανά τομέα της οικονομίας (Γενική Κυβέρνηση, Τράπεζες κ.λπ.). Αποτυπώνει κατά κύριο λόγο τη συνολική αξία του δανεισμού των φορέων αυτών στο εξωτερικό.
Έτσι, για παράδειγμα, το χρέος της γενικής κυβέρνησης περιλαμβάνει την τρέχουσα αξία των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου τα οποία βρίσκονται στα χέρια μη κατοίκων.
Ο κύριος όγκος του εξωτερικού χρέους αφορά στο Δημόσιο.
Συνολικά, το συγκεκριμένο μέγεθος αποτιμήθηκε στις 30 Ιουνίου σε 184 δισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας μείωση σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο (αποτίμηση Μαρτίου), που ήταν 213,1 δισεκατομύρια ευρώ. Η μείωση αυτή – η οποία δεν επηρεάζει το συνολικό δημόσιο χρέος της χώρας, όπως αυτό καταγράφεται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, αντανακλά κατά κύριο λόγο τη μεγάλη υποχώρηση των αγοραίων τιμών των ελληνικών ομολόγων στη διάρκεια της παραπάνω περιόδου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), η αξία των ομολόγων που κατέχουν οι ξένοι επενδυτές, η οποία τον Μάρτιο του 2010 ήταν 200 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ τον Ιούνιο η αξία τους (με βάση τις τιμές στη δευτερογενή αγορά) μειώθηκε σε 154,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Η τρέχουσα μειωμένη τιμή αφορά στην τιμή που (υποθετικά) θα εξοφλούνταν σήμερα τα ομόλογα, με βάση τις τιμές διαπραγμάτευσής τους στη δευτερογενή.
Σε ό,τι αφορά στις τράπεζες, καταγράφεται αύξηση των υποχρεώσεών τους προς το εξωτερικό, το σύνολο των οποίων στο τέλος του Ιουνίου ανήλθε σε 139,6 δισεκατομμύρια ευρώ και πρόκειται κυρίως για την άντληση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με ενέχυρο κρατικά ομόλογα, διαδικασία που εντάθηκε στο β’ τρίμηνο του 2010, καθώς κλιμακώθηκε η κρίση, με το κλείσιμο των αγορών για το Δημόσιο, που επηρέασε και τις ελληνικές τράπεζες. Στο διάρκεια του β’ τριμήνου, οι σχετικές υποχρεώσεις των τραπεζών αυξήθηκαν κατά 27 δισεκατομμύρια ευρώ. Στο πρώτο τρίμηνο του 2010, οι αντίστοιχες υποχρεώσεις ήταν 112,6 δισεκατομμύρια ευρώ και στα ίδια περίπου επίπεδα κινούνταν από το τέλος του 2008. Από τα αναλυτικά στοιχεία της ΤτΕ προκύπτει ότι το βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος των τραπεζών ανήλθε τον Ιούνιο σε 105,3 δισεκατομμύρια ευρώ και το μακροπρόθεσμο σε 34,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Από τον δανεισμό των τραπεζών επηρεάστηκε και το χρέος της Τράπεζας της Ελλάδος, που αυξήθηκε σε 84,7 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του Ιουνίου, από 60,9 δισεκατομμύρια ευρώ στα τέλη Μαρτίου. Διευκρινίζεται, όμως, ότι το συγκεκριμένο ποσό περιλαμβάνει και τις υποχρεώσεις στο Ευρωσύστημα, που σχετίζονται με το TARGET, αλλά και τις αγορές ελληνικών κρατικών ομολόγων από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της κοινοτικής αλληλεγγύης.
