Ο Ελληνισμός έπρεπε να περιμένει από τον Ιούλιου του 1974 μέχρι σήμερα για να έχει τη δυνατότητα να πληροφορηθεί από ντοκουμέντα, εκθέσεις και στοιχεία την τραγωδία που έπληξε την Κύπρο. Ήταν η δεύτερη τραγωδία μετά την καταστροφή της Μικράς Ασίας και βεβαίως, τον Εμφύλιο Πόλεμο στον κορμό της χώρας, κατά τον 20ο αιώνα.
Από το 1974 ένα μεγάλο τμήμα της Μεγαλονήσου βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή. Η εισβολή των Τούρκων συνετελέσθη μετά από πραξικόπημα που επέβαλλε η χούντα των Συνταγματαρχών της Αθήνας σε συνεργασία με τις κυπριακές ακροδεξιές και φασιστικές πολιτικές δυνάμεις. Δεν κατάφεραν ωστόσο να ολοκληρώσουν τον στόχο τους που ήταν η δολοφονία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.
Την καταστροφή αυτή την είχε προβλέψει, αν και ποιητής, αλλά με πείρα και κουλτούρα διπλωμάτη, ο νομπελίστας Γιώργος Σεφέρης με το ποίημα του «Οι γάτες του Άη Νικόλα»Την καταστροφή αυτή την είχε προβλέψει, αν και ποιητής, αλλά με πείρα και κουλτούρα διπλωμάτη, ο νομπελίστας Γιώργος Σεφέρης με το ποίημα του «Οι γάτες του Άη Νικόλα»* που δημοσιεύτηκε σε εκείνη την ιστορική έκδοση των 18 κειμένων, ενώ κυριαρχούσε η χούντα, από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ. Δεν είχε μαντικές ικανότητες ο ποιητής. Ήξερε όμως να διαβάζει την Ιστορία και μπορούσε να κατανοήσει τις ολέθριες επιπτώσεις που θα είχε η επιβολή στρατιωτικού πραξικοπήματος και η κατάλυση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Γνώριζε πως κάθε απόπειρα κατάλυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος στη χώρα αυτή, κατέληγε στο τέλος με μία εθνική τραγωδία.
Το σκηνικό αυτό επαναλήφθηκε στην Κύπρο και η πλήγη μέχρι σήμερα είναι ανοιχτή. Οι πρωταγωνιστές πραξικοπηματίες, οι πολιτικοί της εποχής έχουν πεθάνει. Οι μνήμες ωστόσο είναι ακέραιες και ζωντανές. Τις επιπτώσεις από αυτή την ιστορία τη βιώνουμε σήμερα με ότι συμβαίνει σχετικά με την κυπριακή ΑΟΖ, την αποσταθεροποίηση στην Ανατολική Μεσόγειο και τα προβλήματα που κάθε μέρα αντιμετωπίζει η ελληνική εξωτερική πολιτική σε αυτή την περιοχή του κόσμου.
Στη δημοσιότητα οι 4 τόμοι
Σήμερα, τριάντα περίπου χρόνια μετά τη συγκρότηση της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων το 1985, αναρτώνται τα επίσημα πρακτικά που εκδίδονται από κοινού από τη Βουλή των Ελλήνων και τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο πρόεδρος της Βούλης, Νίκος Βούτσης, παρέδωσε τους τόμους στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, και κατά την παράδοση αναφέρθηκε εν συντομία στο χρονικό του Φακέλου. Όπως είπε, ύστερα από 2,5 χρόνια επεξεργασίας, παρέδωσε τους τέσσερις πρώτους τόμους, 600 σελίδων ο καθένας – από τους συνολικά 30 που αποτελούν το σύνολο του υλικού – από την Ειδική Εξεταστική Επιτροπή που είχε συσταθεί πριν από 33 χρόνια για την τραγωδία της Κύπρου.
Τότε – και έπειτα από δύο χρόνια επεξεργασίας – είχε έλθει στη Βουλή το υλικό με τις πορισματικές αναφορές της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας, έγινε συζήτηση τότε, ωστόσο δεν υπήρξε διαδικασία για πόρισμα της Βουλής.
Στη συνέχεια, για δεκαετίες το θέμα παραμερίστηκε. Το θέμα ανακίνησε ξανά η προηγούμενη πρόεδρος της Βουλής, η οποία είχε οδηγήσει τον πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής, Γιαννάκη Ομήρου, στο υλικό της Ειδικής Επιτροπής.
Οι τόμοι είναι πλέον αναρτημένοι στην σελίδα της Βουλής των Ελλήνων και μπορείτε να τους κατεβάσετε κάνοντας κλικ στην εικόνα που ακολουθεί:
«Δεν θα μείνει τίποτε εν κρυπτώ από τον Φάκελο της Κύπρου»
«Όπως αποφασίσαμε και υποσχεθήκαμε με τον ομόλογο μου τον κ. Νίκο Βούτση θα εκδώσουμε αυτούσια όλα τα δεδομένα του Φακέλου της Κύπρου, όπως τον ονομάζουμε διαχρονικά, και όλα θα δοθούν στην δημοσιότητα για πλήρη διαφάνεια», δήλωσε στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής , Δημήτρης Συλλούρης.
Με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης σήμερα από τον πρόεδρο της ελληνικής Βουλής, Νίκο Βούτση των πρώτων τεσσάρων τόμων από το υλικό του “Φακέλου της Κύπρου” , που περιέχουν μαρτυρικό υλικό από τις εργασίες της «Εξεταστικής των πραγμάτων Επιτροπής» της Βουλής των Ελλήνων, ο κ. Συλλούρης εξέφρασε την εκτίμηση ότι ότι «σήμερα ξεκίνησε το κλείσιμο ενός κεφαλαίου, που δημιουργούσε υποψίες, αντιδράσεις και αρνητικότητα, διότι όλο αυτό το υλικό έμενε εν κρυπτώ».
Διαβεβαίωσε ότι « τίποτε δεν θα μείνει εν κρυπτώ. Ο κ. Συλλούρης πρόσθεσε στην δήλωση του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους θα δοθούν στην δημοσιότητα και άλλοι τόμοι και σε λιγότερο από ένα χρόνο θα δοθεί στην δημοσιότητα το σύνολο τους .
Διαβάστε το ποίημα:
*Γιῶργος Σεφέρης – Οἱ Γάτες τ᾿ Ἅι-Νικόλα
Τὸν δ᾿ ἄνευ λύρας ὅμως ὑμνωδεῖ θρῆνον Ἐρινύος αὐτοδίδακτος ἔσωθεν θυμός,
οὐ τὸ πᾶν ἔχων ἐλπίδος φίλον θράσος. ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ. 990 ἔπ.
«Φαίνεται ὁ Κάβο-Γάτα…», μοῦ εἶπε ὁ καπετάνιος
δείχνοντας ἕνα χαμηλὸ γιαλὸ μέσα στὸ πούσι
τ᾿ ἄδειο ἀκρογιάλι ἀνήμερα Χριστούγεννα,
«… καὶ κατὰ τὸν Πουνέντε ἀλάργα τὸ κύμα γέννησε τὴν Ἀφροδίτη
λένε τὸν τόπο Πέτρα τοῦ Ρωμιοῦ.
Τρία καρτίνια ἀριστερά!»
Εἶχε τὰ μάτια τῆς Σαλώμης ἡ γάτα ποὺ ἔχασα τὸν ἄλλο χρόνο
κι ὁ Ραμαζὰν πῶς κοίταζε κατάματα τὸ θάνατο,
μέρες ὁλόκληρες μέσα στὸ χιόνι τῆς Ἀνατολῆς
στὸν παγωμένον ἥλιο
κατάματα μέρες ὁλόκληρες ὁ μικρὸς ἐφέστιος θεός.
Μὴ σταθεῖς ταξιδιώτη.
«Τρία καρτίνια ἀριστερά» μουρμούρισε ὁ τιμονιέρης.
…ἴσως ὁ φίλος μου νὰ κοντοστέκουνταν,
ξέμπαρκος τώρα
κλειστὸς σ᾿ ἕνα μικρὸ σπίτι μὲ εἰκόνες
γυρεύοντας παράθυρα πίσω ἀπ᾿ τὰ κάδρα.
Χτύπησε ἡ καμπάνα τοῦ καραβιοῦ
σὰν τὴ μονέδα πολιτείας ποὺ χάθηκε
κι ἦρθε νὰ ζωντανέψει πέφτοντας
ἀλλοτινὲς ἐλεημοσύνες.
«Παράξενο», ξανάειπε ὁ καπετάνιος.
«Τούτη ἡ καμπάνα-μέρα ποὺ εἶναι-
μοῦ θύμισε τὴν ἄλλη ἐκείνη, τὴ μοναστηρίσια.
Διηγότανε τὴν ἱστορία ἕνας καλόγερος
ἕνας μισότρελος, ἕνας ὀνειροπόλος.
«Τὸν καιρὸ τῆς μεγάλης στέγνιας,
– σαράντα χρόνια ἀναβροχιὰ –
ρημάχτηκε ὅλο τὸ νησὶ
πέθαινε ὁ κόσμος καὶ γεννιοῦνταν φίδια.
Μιλιούνια φίδια τοῦτο τ᾿ ἀκρωτήρι,
χοντρὰ σὰν τὸ ποδάρι ἄνθρωπου
καὶ φαρμακερά.
Τὸ μοναστήρι τ᾿ Ἅι-Νικόλα τὸ εἶχαν τότε
Ἁγιοβασιλεῖτες καλογέροι
κι οὔτε μποροῦσαν νὰ δουλέψουν τὰ χωράφια
κι οὔτε νὰ βγάλουν τὰ κοπάδια στὴ βοσκὴ
τοὺς ἔσωσαν οἱ γάτες ποὺ ἀναθρέφαν.
Τὴν κάθε αὐγὴ χτυποῦσε μία καμπάνα
καὶ ξεκινοῦσαν τσοῦρμο γιὰ τὴ μάχη.
Ὅλη μέρα χτυπιοῦνταν ὡς τὴν ὥρα
ποῦ σήμαιναν τὸ βραδινὸ ταγίνι.
Ἀπόδειπνα πάλι ἡ καμπάνα
καὶ βγαῖναν γιὰ τὸν πόλεμο τῆς νύχτας.
Ἤτανε θαῦμα νὰ τὶς βλέπεις, λένε,
ἄλλη κουτσή, κι ἄλλη στραβή, τὴν ἄλλη
χωρὶς μύτη, χωρὶς αὐτί, προβιὰ κουρέλι.
Ἔτσι μὲ τέσσερεις καμπάνες τὴν ἡμέρα
πέρασαν μῆνες, χρόνια, καιροὶ κι ἄλλοι καιροί.
Ἄγρια πεισματικὲς καὶ πάντα λαβωμένες
ξολόθρεψαν τὰ φίδια μὰ στὸ τέλος
χαθήκανε, δὲν ἄντεξαν τόσο φαρμάκι.
Ὡσὰν καράβι καταποντισμένο
τίποτε δὲν ἀφῆσαν στὸν ἀφρὸ
μήτε νιαούρισμα, μήτε καμπάνα.
Γραμμή!
Τί νὰ σοῦ κάνουν οἱ ταλαίπωρες
παλεύοντας καὶ πίνοντας μέρα καὶ νύχτα
τὸ αἷμα τὸ φαρμακερὸ τῶν ἑρπετῶν.
Αἰῶνες φαρμάκι γενιὲς φαρμάκι».
«Γραμμή!
Τί νὰ σοῦ κάνουν οἱ ταλαίπωρες
παλεύοντας καὶ πίνοντας μέρα καὶ νύχτα
τὸ αἷμα τὸ φαρμακερὸ τῶν ἑρπετῶν.
Αἰῶνες φαρμάκι, γενιὲς φαρμάκι».
«Γραμμή!» ἀντιλάλησε ἀδιάφορος ὁ τιμονιέρης.
Τετάρτη, 5 Φεβρουαρίου 1969
