Επιστολή προς τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, απευθύνουν δύο ναύαρχοι με προτάσεις για αναδιάρθρωση του Λιμενικού Σώματος. Στην επιστολή ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΝ ναύαρχος Νίκος Παπάς και ο Κωστής Γκορτζής αντιναύαρχος Π.Ν. ε.α., προτείνουν, μεταξύ άλλων, την οργάνωση του Λιμενικού στα πρότυπα της Ακτοφυλακής και πλήρη απεμπλοκή της από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, κάνοντας λόγο για κατεστημένα συμφέροντα ετών, που εμποδίζουν τις αλλαγές.
«Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, Διανύω ήδη τον 82ο χρόνο της ζωής μου. Γόνος εμποροκαπετανέων, πέρασα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια ξεκινώντας σαν μούτσος στα καράβια που καπετάνευε ο πατέρας μου. Στη σταδιοδρομία μου στο Πολεμικό Ναυτικό κυβέρνησα κάθε τύπο πολεμικού πλοίου. Κατά τη αυτοεξορία μου, μετά την «ανταρσία» του ΒΕΛΟΣ, ταξίδεψα ως καπετάνιος πετρελαιοφόρων πλοίων. Ευτύχησα να είμαι αρχηγός του ΓΕΝ για πέντε χρόνια, υπηρεσιακός Υπουργός Ναυτιλίας επί των Υπηρεσιακής και Οικουμενικής κυβερνήσεων και Πρόεδρος του Ελληνικού Νηογνώμονα για 12 χρόνια.
Η θαλασσινή ζωή μου είναι γεμάτη εμπειρίες και φιλίες ζωής με πλήθος θαλασσινών, από απλούς ναυτικούς, καπετανέους και εφοπλιστές. Δίδαξα τη θαλασσινή επιστήμη σε πολλούς και διδάχτηκα από πολλούς. Έζησα από κοντά τα προβλήματα, τον μόχθο και τον αγώνα των εργατών της θάλασσας, διαπίστωσα τη διαχρονική δύναμή της και προσφορά προς την πατρίδα. Αισθάνομαι λοιπόν την ανάγκη αλλά και την υποχρέωση να σας γνωστοποιήσω την θλίψη και την απορία μου για τα συμβαίνοντα στον τομέα της Ναυτιλίας επί δύο χρόνια τώρα και για τον τρόπο που αντιμετωπίζεται ο ζωτικότερος για την οικονομία μας, αλλά και για την επιβίωση της χώρας, τομέας από τους αρμόδιους για την οργάνωση και λειτουργία του. Η Θάλασσα είναι η κοιτίδα του ελληνικού πολιτισμού από κάθε άποψη και αυτή ουδέποτε υποδουλώθηκε.
Στη θάλασσα διασώθηκε ο ελληνισμός και η πραγματική Δημοκρατία του, η θάλασσα χρηματοδότησε την ανεξαρτησία του, στη θάλασσα πρωταγωνιστεί ακόμα και στη θάλασσα βρίσκεται το μέλλον του. Ένα σωστά οργανωμένο Υπουργείο Ναυτιλίας έχει για την Ελλάδα την ίδια σημασία/αξία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Ανάλογης σημασίας είναι και η ανάγκη αναβάθμισης των Σχολών Εμπορικού Ναυτικού και η προώθηση των νέων μας στα ναυτικά επαγγέλματα.
Στη βάση της τεράστιας προσπάθειας για την αναγκαία αναδιάρθρωση του κρατικού μηχανισμού, και ιδίως του τομέα της Ναυτιλίας, εκτιμώντας ως χρέος μου τη συμβολή σ’ αυτήν ενός εκάστου ανάλογα με την εμπειρία του, υποβάλλω τα ακόλουθα προς κρίση και εξέταση: Από την εμπειρία μου ως Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας στην Οικουμενική και Υπηρεσιακή Κυβέρνηση, αλλά και από τη μακρόχρονη θητεία μου ως Α/ΓΕΝ, διαπίστωσα την ανάγκη ύπαρξης ισχυρού αυτόνομου Υπουργείου αλλά και μεγάλα περιθώρια βελτίωσης της οργάνωσης και λειτουργίας του Λιμενικού Σώματος το οποίο, έτσι όπως έχει εξελιχθεί, αποτελεί υβρίδιο Στρατιωτικού Σώματος, Σώματος Ασφάλειας και Τεχνοκρατών Επιθεωρητών σε μια δαιδαλώδη οργάνωση που διαρκώς διογκώνεται τόσο σε προσωπικό, όσο και σε υλικό υποδομής και κόστος λειτουργίας.
Παράπλευρη συνέπεια είναι και η αμηχανία/αρρυθμία στη διοίκηση και έλεγχο του Σώματος αυτού αφού η δραστηριότητά του αφορά σε αρμοδιότητες πολλών Υπουργείων όπως Υπουργείο Οικονομίας. Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας.
Δεν επιδέχεται αμφισβήτησης η διαπίστωση ότι είναι αναγκαία η εκ βάθρων επανεξέταση της υπαγωγής, οργάνωσης και λειτουργίας αυτού του Σώματος ώστε: – Να καταστεί αποτελεσματικότερη η λειτουργία του.
– Να εξοικονομηθούν πόροι που τώρα σπαταλούνται σε αλληλεπικαλυπτόμενες με άλλα όργανα αρμοδιότητες και δράσεις. – Να εξοικονομηθεί προσωπικό. Πρότασή μου είναι, στα πλαίσια οργάνωσης και λειτουργίας ενός αποτελεσματικού Υπουργείου Ναυτιλίας, να μελετηθεί σε βάθος αναδιάρθρωση και του ΛΣ όπως:
– Ένταξη του «στρατιωτικού σκέλους» (επιτήρηση συνόρων, πάταξη λαθρεμπορίου και λαθρομετανάστευσης, ειδικές δυνάμεις) στα πρότυπα της Ακτοφυλακής (Coast Guard) όλων των προηγμένων κρατών στο Πολεμικό Ναυτικό ως ξεχωριστή Επιχειρησιακή Διοίκηση. Η ένταξη αυτή και η υπαγωγή του στο ΥΕΘΑ θα εξυπηρετήσει τον κοινό επιχειρησιακό προγραμματισμό και έλεγχο, την καλύτερη κατανομή μέσων και προσωπικού, την κοινή εκπαίδευση στα όπλα (ειδικές δυνάμεις, πυροβόλα, ναυτική τέχνη κλπ) και κοινή υποδομή προμήθειας και συντήρησης του υλικού (πλοία, Ελικόπτερα, αεροσκάφη). Η ανάγκη ελέγχου της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης επιβάλλει την κοινή υποδομή σε προσωπικό και μέσα.
– Διατήρηση Αστυνομίας Λιμένων ανεξάρτητης από την Ακτοφυλακή με αποκλειστικό έργο την τάξη και ασφάλεια λιμένων και τήρηση του ΚΟΚ Θαλάσσης στην παράκτια ζώνη υπαγόμενη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
– Πλήρης απεμπλοκή του ΛΣ από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (Επιθεωρήσεις Πλοίων, δρομολόγια, νηολογήσεις κλπ) το γραφειοκρατικό έργο των οποίων μπορεί να αναληφθεί από πολιτικό προσωπικό που πλεονάζει στο Δημόσιο ενώ οι επιθεωρήσεις αναλαμβάνονται ήδη από πιστοποιημένους από την ΕΕ ιδιωτικούς φορείς/νηογνώμονες.
Τα προτεινόμενα θίγουν βεβαίως κατεστημένα συμφέροντα ετών και διαμορφωμένες συμπεριφορές και νοοτροπίες που θα προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις ως προς την εφαρμογή τους γι αυτό και επιβάλλεται η προσεκτική προσέγγιση και βαθειά μελέτη από σοβαρούς ανθρώπους ανεξάρτητους από κάθε είδους «δεσμεύσεις» και διαπλοκές. Εκτιμώ, όμως, ότι η εξοικονόμηση προσωπικού και πόρων σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότερη επιχειρησιακή λειτουργία επιβάλλει τη μελέτη αυτή για το γενικότερο κοινωνικό όφελος.
Μετά τιμής
Ναύαρχος Ν.Παππάς Π.Ν. Επίτιμος Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Ναυτικού
Με εκτίμηση
Κωστής Γκορτζής Αντιναύαρχος Π.Ν.ε.α.
Επιμέλεια: Πάνος Πικραμένος
