Η έντονη διπλωματική κινητικότητα των τελευταίων ημερών γύρω από την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ συνεχίζεται τέσσερις μέρες πριν τη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας, με το “saga” να συνεχίζεται 14 μήνες από το αίτημα ένταξης της σκανδιναβικής χώρας στο ΝΑΤΟ.
Η δηλωμένη εδώ και καιρό επιθυμία της ηγεσίας του ΝΑΤΟ να δει τη σκανδιναβική χώρα να γίνεται το 32ο μέλος της Συμμαχίας στη σύνοδο κορυφής στο Βίλνιους, φαίνεται ότι παραμένει μετέωρη με την στάση που θα τηρήσει στη σύνοδο η Τουρκία, που στέκεται από την αρχή εμπόδιο στην ένταξη της Σουηδίας, να παραμένει ακόμη ασαφής.
Δηλωμένη βέβαια ήταν και η επιθυμία του ΝΑΤΟ για την ταυτόχρονη ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, όταν αυτές κατέθεσαν αίτημα ένταξης τον Μάιο του 2022 στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανίας, με την Φινλανδία τελικά να εντάσσεται στη Συμμαχία μόνη της.
Ενδεικτική της τουρκικής ασάφειας είναι η σημερινή δήλωση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι η Άγκυρα θα λάβει «την καλύτερη απόφαση» «όποια κι αν είναι αυτή» αναφορικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Δηλώνοντας την μια στιγμή υπέρ της «πολιτικής των ανοιχτών θυρών» την άλλη επανέλαβε τις εντάσεις της Άγκυρας προς τη στάση της Στοκχόλμης απέναντι σε Κούρδους μαχητές, λέγοντας «πώς μπορεί ένα κράτος που δεν αποστασιοποιείται από τρομοκρατικές οργανώσεις να συνεισφέρει στο ΝΑΤΟ;».
Στη συζήτηση για την επικύρωση της ένταξης της σκανδιναβικής χώρας μπήκε σήμερα και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένκι ο οποίος επέκρινε την έλλειψη ενότητας στις τάξεις της Συμμαχίας αναφορικά με τις διαδικασίες ένταξης της Σουηδίας και της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας ότι αυτή η έλλειψη ενότητας, σύμφωνα με τον ίδιο, αντιπροσωπεύει «απειλή» για την παγκόσμια ασφάλεια. Και τις δηλώσεις αυτές τις έκανε λίγες ώρες πριν τη συνάντησή με τον Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη.
«Νομίζω ότι δεν υπάρχει επαρκής ενότητα σε αυτόν τον τομέα. Και είναι μια απειλή για τη δύναμη της Συμμαχίας (…) Είναι πολύ σημαντικό για την ασφάλεια όλου του κόσμου», είπε ο Ζελένσκι κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Σλοβακία. «Περιμένουμε ενότητα από τη Συμμαχία γιατί η ενότητα είναι η δύναμη του ΝΑΤΟ», επέμεινε ο Ουκρανός πρόεδρος. Η Ρωσία υπολογίζει στην «αδυναμία και τη διχόνοια στη Συμμαχία», κάτι που «δεν μπορεί να επιτραπεί», πρόσθεσε.
Στη χθεσινή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Τουρκίας και Σουηδίας στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, παρόλη την αισιοδοξία που πρόβαλε ο ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ για την πρόοδο των συνομιλιών, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν τόνισε ότι η Σουηδία πρέπει να δείξει ότι οι τροποποιήσεις της νομοθεσίας της εφαρμόζονται.
Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Ερντογάν που έκρινε πως η Σουηδία έχει κάνει «βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση» στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να ενταχθεί στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού, αλλά ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ταυτόχρονα πως οι διαδηλώσεις υπέρ των κούρδων αυτονομιστών στη βορειοευρωπαϊκή χώρα «υπονομεύουν» αυτά τα βήματα.
Σε αυτό το “ομιχλώδες” τοπίο το περιστατικό με την καύση αντιτύπου του Κορανίου μπροστά στο μεγαλύτερο ισλαμικό τέμενος της Στοκχόλμης την προπερασμένη εβδομάδα έφερε την Στοκχόλμη σε αμυντική στάση, δίνοντας στον Ερντογάν ερείσματα για τη συνέχιση της αδιάλλακτης στάσης του. Παρόλο που η σουηδική κυβέρνηση καταδίκασε την καύση αντιτύπου του Κορανίου, χαρακτηρίζοντάς τη «ισλαμοφοβική» ενέργεια, ο Ερντογάν δήλωσε ότι αυτό το συμβάν ενδεχομένως να αποτελέσει άλλο ένα εμπόδιο στην προσπάθεια της χώρας για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Με πρωτοβουλία του Στόλτενμπεργκ, ο Ερντογάν και ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον θα συναντηθούν τη Δευτέρα στο Βίλνιους, παραμονή της έναρξης της συνόδου κορυφής, σε μια ύστατη προσπάθεια άρσης του τουρκικού βέτο. Σήμερα ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ είπε ότι υπάρχουν ακόμη «κενά» που πρέπει να γεφυρωθούν ώστε η Τουρκία να δώσει το πράσινο φως.
Δεδομένη πρέπει να θεωρείται και η πίεση που θα ασκήσει η Ουάσινγκτον στην Άγκυρα για να άρει τα εμπόδια. Προχθές ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι περιμένει με ανυπομονησία την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατά τη διάρκεια συνομιλίας που είχε με τον Ουλφ Κρίστερσον στον Λευκό Οίκο, ενώ χθες ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, ο Άντονι Μπλίνκεν, παρότρυνε κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον Τούρκο ομόλογό του, τον Χακάν Φιντάν, την κυβέρνηση στην Άγκυρα να ταχθεί υπέρ της εισδοχής της Σουηδίας στον Οργανισμό του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού.
Είχε προηγηθεί βέβαια η δήλωση Φιντάν, ότι δεν θα επηρεαστεί από τις «πιέσεις» και θα αντιταχθεί στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αν αυτή αποτελεί «βάρος» για την Ατλαντική συμμαχία. «Δεν είναι σαφές από στρατηγική άποψη και από άποψη ασφάλειας αν η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν επωφελής για τη συμμαχία ή θα αποτελούσε βάρος» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Φιντάν.
