Το επόμενο στάδιο υλοποίησης του Πρωτοκόλλου Συνεργασίας της Βουλής των Ελλήνων και της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας για την πρόσβαση στο αρχείο του «Φακέλου της Κύπρου», ανακοινώνει αύριο ο πρόεδρος του Σώματος, Νίκος Βούτσης. Η ανακοίνωση θα λάβει χώρα στην Ολομέλεια, στο δεύτερο μέρος της συζήτησης που γίνεται για τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Τη συζήτηση ζήτησε την περασμένη Παρασκευή, 7 Ιουλίου, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, με επιστολή του προς τον κ. Βούτση.
Τον Ιανουάριο του 2016, ο κ. Βούτσης και ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γιαννάκης Ομήρου, είχαν προχωρήσει σε μία ιστορική συμφωνία για πρόσβαση στη υλικό του «Φακέλου της Κύπρου». Πρόκειται για το υλικό που συνέλεξε η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων αναφορικά με τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν και κατά το πραξικόπημα του Ιουλίου του 1974 και την τουρκική εισβολή που ακολούθησε.
Ο κ. Βούτσης και ο κ. Ομήρου υπέγραψαν Πρωτόκολλο Συνεργασίας, σύμφωνα με το οποίο ομάδες εμπειρογνωμόνων από τα δύο Κοινοβούλια θα αποκτούσαν πλήρη πρόσβαση στα αρχεία του Φακέλου της Κύπρου, με στόχο την καταγραφή, την ταξινόμηση, την ψηφιοποίηση αυτού του υλικού, για την αξιοποίησή του αποκλειστικά για κοινοβουλευτικούς ή επιστημονικούς-ιστορικούς σκοπούς.
Προς την υλοποίηση αυτής της συμφωνίας, τον Μάρτιο του 2016 δημοσιεύθηκε στην κοινοβουλευτική διαφάνεια απόφαση του κ. Βούτση, σύμφωνα με την οποία πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής για τον «Φάκελο της Κύπρου» ορίστηκε ο γγ της Βουλής Κώστας Αθανασίου. Μέλη της Ειδικής Επιτροπής ορίστηκαν η Ελένη Δρούλια, διευθύντρια της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, ο Ηλίας Νικολακόπουλος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, ιστορικός. Το έργο της Ειδικής Επιτροπής προβλέφθηκε ότι θα συνεπικουρεί και ομάδα υπαλλήλων της Βουλής.
Η Εξεταστική Επιτροπή για το άνοιγμα του «Φακέλου της Κύπρου» συγκροτήθηκε το 1986 με ομόφωνη απόφαση της Βουλής. Είχε προηγηθεί πρόταση από το ΠΑΣΟΚ για σύσταση Εξεταστικής των πραγμάτων Επιτροπής, προκειμένου «να εξεταστούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε στην Ελλάδα και στην Κύπρο το προδοτικό και εγκληματικό πραξικόπημα εναντίον της ανεξαρτησίας του Κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας». Η Εξεταστική Επιτροπή παρέδωσε το πόρισμά της τον Οκτώβριο του 1988. Έκανε 154 συνεδριάσεις, από τις οποίες μεγάλος αριθμός αφιερώθηκε σε συζήτηση επί διαδικαστικών θεμάτων, ενώ οι υπόλοιπες ασχολήθηκαν με την εξέταση μαρτύρων. Συνολικά, είχαν εξεταστεί 86 μάρτυρες. Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Εξεταστικής Επιτροπής του «Φακέλου της Κύπρου» καλύπτουν 20.798 σελίδες ενώ, πέραν των πρακτικών, στο αρχείο που είχε σχηματιστεί από την Επιτροπή περιλαμβάνονται φάκελοι εγγράφων που παραχώρησαν τα υπουργεία, στα οποία είχε απευθυνθεί η Εξεταστική Επιτροπή (ΥΠΕΘΑ, Εξωτερικών, Δικαιοσύνης κ.λπ.).
