Σύγχυση και αμηχανία προκαλεί στο ελληνικό υπουργείο Eξωτερικών η έκθεση του State Department προς το Κογκρέσο των ΗΠΑ σχετικά με την αδυναμία του να καταρτίσει λίστα παραβιάσεων του ελληνικού εναερίου χώρου (από τουρκικά αεροσκάφη).
Όπως μεταδίδει το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων σε έκθεσή του προς το Κογκρέσο, το State Deparment αναφέρει ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να παράσχει μια λίστα με τις επιβεβαιωμένες παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας από τις 17 Ιανουαρίου.
Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται ότι οι λόγοι που αυτό καθίσταται αδύνατο για την κυβέρνηση των ΗΠΑ, είναι οι ακόλουθοι:
1) Η Ελλάδα διεκδικεί εναέριο χώρο που επεκτείνεται έως και 10 ναυτικά μίλια και χωρικά ύδατα μέχρι και έξι ν.μ.. Με βάση το Διεθνές Δίκαιο, ο εναέριος χώρος μίας χώρας συμπίπτει με τα χωρικά της ύδατα. Γι’ αυτό οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν εναέριο χώρο μέχρι και 6 ν.μ. σύμφωνα με τα χωρικά ύδατα. Η Ελλάδα και οι ΗΠΑ δεν έχουν την ίδια άποψη για την έκταση του ελληνικού εναερίου χώρου.
2) Παρόλο που η Ελλάδα διεκδικεί μέχρι και 6 ν.μ. χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, η χώρα και οι γείτονές της δεν έχουν συμφωνήσει σε συνοριακή οριοθέτηση σε εκείνες τις περιοχές όπου αλληλοεπικαλύπτονται τα νόμιμα θαλάσσια δικαιώματά τους. Η απουσία μιας τέτοιας οριοθέτησης σημαίνει ότι δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη εικόνα σε ό,τι αφορά την έκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας και τον αντίστοιχο εναέριο χώρο στις περιοχές αυτές, καθιστώντας αδύνατη οποιαδήποτε αξιολόγηση των συνολικών παραβιάσεων.
Οι ΗΠΑ παροτρύνουν την Ελλάδα και την Τουρκία να επιλύσουν τα εκκρεμή διμερή ζητήματα σε ό,τι αφορά τα θαλάσσια σύνορά τους με ειρηνικό τρόπο και με βάση το Διεθνές Δίκαιο.
Απάντηση μέσω «κύκλων» του ελληνικού ΥΠΕΞ
Το βράδυ της Τετάρτης το ελληνικό υπουργείο Eξωτερικών επιχείρησε να απαντήσει μέσω διπλωματικών κύκλων επιβεβαιώνοντας έτσι την αμηχανία της ηγεσίας του. Πιο συγκεκριμένα το ελληνικό ΥΠΕΞ απέφυγε να ασχοληθεί με το ζητούμενο που είναι η αμφισβήτηση από τους Aμερικανούς του εύρους του ελληνικού εναερίου χώρου (10 μίλια) αλλά και της επισήμανσης από το State Department πώς ο εναέριος χώρος της Ελλάδας δεν συμπίπτει με τον εύρος των χωρικών υδάτων της. Η αμερικανική διπλωματία αναφέρει σχετικά πώς αυτή η διάσταση δεν συνάδει με τον διεθνές δίκαιο. Το σχόλιο του ελληνικού ΥΠΕΞ μέσω «κύκλων» όπως αυτό μεταδόθηκε από το επίσημο ελληνικό πρακτορείο ειδήσεων ΑΠΕ έχει ως εξής:
Αναφορικά με την έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, η οποία διαβιβάστηκε στο αμερικανικό κογκρέσο, στο πλαίσιο των διατάξεων του «Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act» και που σημειωτέον απεστάλη στο Κογκρέσο πριν από περίπου 8 μήνες (στις 18 Μαρτίου 2020), διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι τα όρια των ελληνικών χωρικών υδάτων, όπως και τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας είναι ξεκάθαρα καθορισμένα εδώ και χρόνια στη βάση του συμβατικού και του εθιμικού διεθνούς δικαίου και δεν τυγχάνουν ουδεμίας αμφισβήτησης.
Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι όσον αφορά το Νοτιο-Ανατολικό Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, τα θαλάσσια σύνορα έχουν καθορισθεί από τη συμφωνία Ιταλίας-Τουρκίας που υπογράφηκε στην Άγκυρα στις 4 Ιανουαρίου 1932, καθώς και το πρακτικό που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της εν λόγω συμφωνίας και υπεγράφη στην Άγκυρα στις 28 Δεκεμβρίου 1932. Η Ελλάδα, ως διάδοχο κράτος, βάσει της συνθήκης των Παρισίων του 1947, απέκτησε την κυριαρχία επί των Δωδεκανήσων χωρίς καμία αλλαγή στα θαλάσσια σύνορα, όπως αυτά είχαν συμφωνηθεί μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας.
Αναφορικά με τα θαλάσσια σύνορα στη Θράκη (μέχρι το σημείο σε απόσταση τριών ναυτικών μιλίων από το Δέλτα του Έβρου), υπογραμμίζουν πως αυτά ορίσθηκαν από τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 και το Πρωτόκολλο των Αθηνών του 1926.
Τέλος, αναφορικά με τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των ανωτέρω δύο περιοχών (από Θράκη έως Δωδεκάνησα), όπου τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας και της Τουρκίας τέμνονται, επισημαίνουν ότι τα θαλάσσια σύνορα ακολουθούν τη μέση γραμμή μεταξύ των ελληνικών νήσων και νησίδων και των απέναντι τουρκικών ακτών.
Οι ίδιες διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των χωρικών της υδάτων, τα οποία έχουν αποτυπωθεί επανειλημμένως, αποτελούν ταυτόχρονα και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
