Το μετεμφυλιακό πολιτικό σύστημα είχε ολοκληρώσει τον κύκλο του, καταλήγοντας σε ένα καθεστώς παρακμής. Η αποστασία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, τα Ιουλιανά, ο πολλαπλασιαστικός ως προς τον εκχυδαϊσμό του πολιτικού σκηνικού, ρόλος του Συγκροτήματος Λαμπράκη, ο γελωτοποιός της βασιλομήτορος, γιος της και βασιλιάς Κωνσταντίνος, οι άβουλες κυβερνήσεις αστείων ανθρώπων όπως του Νόβα, του Τσιριμώκου και των λοιπών, το έλλειμμα πολιτικού προσωπικού και οι μικροφιλοδοξίες μωροφιλόδοξων πολιτευτών αποτέλεσαν το ντεκόρ, στο οποίο κινήθηκε μιά χούφτα συνωμοτών αξιωματικών. Ανδρώθηκαν ως νέοι αξιωματικοί στον ΙΔΕΑ, τον παραστρατιωτικό οργανισμό -εκτροφείο φασιστών στρατιωτικών. Ενηλικιώθηκαν στην παραστρατιωτική οργάνωση Gladio του ΝΑΤΟ, που στην ελληνική του εκδοχή πήρε το όνομα «κόκκινη προβιά». Αποκαλούσαν τον εαυτό τους «Νασερικούς». Στην πραγματικότητα ήταν ευτελή υποκείμενα εμβαπτισμένα σε ένα κοκτέιλ παθολογικού αντικομμουνισμού, αρρωστημένου ψευδοεθνικισμού, απόλυτης αμάθειας, θρησκοληψίας και ασχήμιας. Κοινωνιολογικά εκπροσωπούσαν τη μετεξέλιξη της κάστας των Μαυραγοριτών της Κατοχής. Αυτή η μετεξέλιξη στήριξε τη Χούντα της 21ης Απριλίου που παρέμεινε στην εξουσία με ορισμένες αλλαγές προσώπων επί μία επταετία, εκμαυλίζοντας συνειδήσεις και ενθαρρύνοντας τον «Νεοπλουτισμό» που κατόπιν, κατά τη Μεταπολίτευση αποτέλεσε την κυριαρχούσα ιδεολογία της νεοελληνικής ελίτ.
Η Χούντα δεν ήταν απλά και μόνο μία βίαιη παρένθεση στη σύγχρονη ιστορία του τόπου. Ήταν το επωαστήριο, στο οποίο εκκολάφθηκαν πολλά «αυγά του φιδιού». Η αντίσταση στη Χούντα δεν ήταν ούτε μαζική, ούτε παλλαϊκή ούτε και αποτελεσματική. Οι φοιτητικές εξεγέρσεις του 1973 και αυτή του Πολυτεχνείου ήταν οι φάροι που διέσωσαν την τιμή της ελληνικής κοινωνίας, έστω ως άλλοθι, και του τότε πολιτικού κόσμου, έστω ως πρόσχημα. Η Χούντα έπεσε λόγω απληστίας και μετά τις ανοησίες ενός ανόητου Ταξιάρχου, όστις προχώρησε σε πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Η Χούντα έπεσε λόγω της τουρκικής εισβολής στο νησί. Τη Χούντα εξεδίωξαν με τη μέθοδο της καραμπόλας οι τουρκικές λόγχες, δυστυχώς.
Τρία πρόσωπα που ζητούσαν απεγνωσμένα ρόλο, τρεις συνταγματάρχες, Γιώργος Παπαδόπουλος, Νίκος Μακαρέζος και ο αστειότερος όλων, κάποιος Στυλιανός Παττακός, περιστοιχισμένοι από μία συμμορία φιλόδοξων μεσαίων αξιωματικών και ανίσχυρων στρατηγών, εξετέλεσαν τη Δημοκρατία, εκτόπισαν ό,τι θετικό υπήρχε στην ελληνική κοινωνία, εξοστράκισαν τα καλύτερα μυαλά και τοποθέτησαν σε περιβάλλον γύψου το σύνολο της κοινωνίας. Αμέσως ανήλθαν στην επιφάνεια τα τρωκτικά της μετεμφυλιακής περιόδου. Ο λεγόμενος «πολιτικός υπόκοσμος» του παρακράτους της δεκαετίας του ’50. Κυριάρχησε η αθλιότητα. Βασίλεψε η ρουφιανιά. Ετάφη η πνευματική παραγωγή. Απαξιώθηκαν αρχές και σύμβολα. Βασανίστηκε στα κάτεργα της τυραννίας ο ανθός της νεολαίας που αποφάσισε να αντιδράσει.
Μετά από 43 χρόνια, η σύγχρονη γενιά των νέων πολιτών δεν θυμάται, διότι απλώς έζησε σε καθεστώς Δημοκρατίας. Τέσσερεις και πλέον δεκαετίες είναι πολλές. Στην περίοδο της Μεταπολίτευσης που με τη σειρά της συμπλήρωσε τον κύκλο της, οι δημοκρατικοί θεσμοί εδραιώθηκαν. Είναι προφανές πως οι σημερινοί νέοι άνθρωποι δεν διαθέτουν μέτρο σύγκρισης παρά μόνο θεωρητικά. Με τη σειρά τους όμως, αντιλαμβάνονται πως η Δημοκρατία είναι ένα συνεχές στοίχημα με την Ιστορία, μία συνεχής αγωνία. Σε εποχές παρακμής, κρίσεων και ελλείμματος πολιτικού προσωπικού, καραδοκούν οι κίνδυνοι εκτροπής. Ένας εξ αυτών είναι, αλίμονο, η τηλεοπτική Δημοκρατία, μία νέα κατάσταση αξιών και συμβόλων, όπου το συλλογικό υποσυνείδητο καθοδηγείται άλλοτε αποτελεσματικά, άλλοτε λιγότερο αποτελεσματικά.
Οι ακροδεξιές αντιλήψεις, η βία που συνεπάγονται αυτές οι αντιλήψεις, έχουν και πάλι αρχίσει να κερδίζουν έδαφος σε μία Ευρώπη που τελικά είναι ο σύγχρονος «Μεγάλος Ασθενής» του Πλανήτη. Ακροδεξιοί μηχανισμοί αναρριχώνται στα Κοινοβούλια και, διά μέσου αυτών, στις δομές εξουσίας. Η οικονομική κρίση, τα μεταναστευτικά κύματα, η ανασφάλεια των πολιτών, η φτώχεια προκαλούν φόβο. Ο φόβος… ξενοφοβία, η ξενοφοβία ρατσισμό και ο ρατσισμός, όπως πάντα, οδηγεί σε «φασισμούς». Η Ιστορία εξελίσσεται σε κύκλους. Οι κύκλοι δεν επαναλαμβάνονται, αλλά τέμνονται. Ορισμένα χαρακτηριστικά αναβιώνουν. Η μόνη σταθερά που επιβιώνει είναι η συνεχής αναμέτρηση των δημοκρατικών κοινωνιών με τον κακό εαυτό τους. Είναι ο μόνος τρόπος για να διασωθεί η ίδια η Δημοκρατία. Η συνεχής αναμέτρηση με στόχο την εμβάθυνσή της. Σύμμαχος σε αυτήν την αναμέτρηση είναι η γνώση. Ο απόλυτος εχθρός, η αμάθεια.
Σαράντα τρία χρόνια μετά, η Κύπρος γλείφει ακόμη τις πληγές της σαν τις «Γάτες του Αϊ Νικόλα». Σε αυτές τις δεκαετίες έφυγαν πολλοί και αναντικατάστατοι. Έφυγαν στυλοβάτες της διανόησης και ογκόλιθοι γνώσης. Σε κάθε ιστορική περίοδο υπάρχει η παρένθεση, όπου η κοινωνία βρίσκεται στο «κοίλο του κύματος». Μία τέτοια περίοδος είναι και η σημερινή. Η ιστορία απλώς συνεχίζεται.
