Την τελευταία θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταλαμβάνει η Ελλάδα σε ό,τι αφορά στη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων.
Έκθεση της Κομισιόν αποκαλύπτει το εντυπωσιακό χάσμα ανάμεσα σε χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο και η Δανία, οι οποίες κερδίζουν τους περισσότερους «πόντους» στη διαχείριση των απορριμμάτων τους, και σε άλλα κράτη, όπως η Βουλγαρία, η Κύπρος και η Ελλάδα, όπου η εικόνα είναι εκ διαμέτρου αντίθετη.
Στην έκθεση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Κομισιόν, οι 27 κατατάσσονται με βάση 18 κριτήρια, π.χ. τη συνολική ποσότητα των αποβλήτων που ανακυκλώνονται, την πρόσβαση σε υπηρεσίες αποκομιδής απορριμμάτων ή τις παραβάσεις της σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Οι χώρες αξιολογούνται με πράσινες, πορτοκαλί και κόκκινες σημαίες.
Ενδεικτικά, Αυστρία, Κάτω Χώρες, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Φινλανδία έχουν από μία κόκκινη σημαία. Στον αντίποδα, η χώρα μας έχει κόκκινες σημαίες σε 16 από τα 18 κριτήρια και μόλις μία πράσινη σημαία, στον τομέα της πρόσβασης στις υπηρεσίες αποκομιδής απορριμμάτων. Αυστρία και Ολλανδία συγκεντρώνουν 39 βαθμούς για τις προσπάθειές τους, ενώ η Ελλάδα μόνο 3, με τη Βουλγαρία να ακολουθεί παίρνοντας 8 βαθμούς.
Από την αξιολόγηση της Κομισιόν προκύπτουν αδυναμίες όπως οι ανύπαρκτες ή ανεπαρκείς πολιτικές πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων, η έλλειψη κινήτρων για να μην οδηγούνται τα απόβλητα στους Χ.Υ.Τ.Α. και η ανεπάρκεια υποδομών επεξεργασίας αποβλήτων.
Οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν ότι οι προοπτικές είναι δυσοίωνες, καθώς η εξάρτηση πολλών χωρών από την υγειονομική ταφή σημαίνει ότι δεν καταβάλλουν προσπάθεια να αξιοποιήσουν προτιμότερες επιλογές διαχείρισης αποβλήτων, όπως η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση.
«Η εικόνα που προκύπτει από την αξιολόγηση επιβεβαιώνει τις σοβαρές μου ανησυχίες. Για να απαλλαγούν από τεράστιες ποσότητες αστικών απορριμμάτων, πολλά κράτη-μέλη εξακολουθούν να χρησιμοποιούν την υγειονομική ταφή -τη χειρότερη επιλογή διαχείρισης αποβλήτων- παρά την ύπαρξη καλύτερων εναλλακτικών λύσεων και παρά τη διάθεση χρημάτων από τα διαρθρωτικά ταμεία για τη χρηματοδότηση καλύτερων επιλογών» δήλωσε ο κοινοτικός επίτροπος για το περιβάλλον Γιάνες Ποτότσνικ.
«Θάβονται πολύτιμοι πόροι, χάνονται δυνητικά οικονομικά οφέλη, δεν δημιουργούνται θέσεις εργασίας στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων και πλήττονται η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Στις παρούσες οικονομικές περιστάσεις δεν επιτρέπεται να υπεραμυνόμαστε της τακτικής αυτής» πρόσθεσε.
Την ίδια ώρα, σε χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, όπως η Αυστρία και η Σουηδία, μόλις το 5% των απορριμμάτων καταλήγει στους Χ.Υ.Τ.Α., χάρη στα ολοκληρωμένα συστήματα αποκομιδής και ανακύκλωσης που τα κράτη αυτά διαθέτουν. Όπως επισημαίνεται, στις περιπτώσεις αυτές οι εθνικές πολιτικές διαχείρισης αποβλήτων εφαρμόζονται αποτελεσματικά χάρη σε έναν συνδυασμό νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέσων.
Επιμέλεια: Φλώρα Πέτση
