Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Η πρώτη δοκιμή των ΗΠΑ σε εξωτερικούς χώρους «για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη με την αύξηση της νεφοκάλυψης» ξεκίνησε την Τρίτη από το κατάστρωμα ενός παροπλισμένου αεροπλανοφόρου στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο.
Το πείραμα, το οποίο οι διοργανωτές δεν ανακοίνωσαν ευρέως για να αποφύγουν τις αντιδράσεις του κοινού, σηματοδοτεί την επιτάχυνση ενός αμφιλεγόμενου πεδίου έρευνας που είναι γνωστό ως τροποποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας. Η ιδέα περιλαμβάνει την εκτόξευση ουσιών όπως αερολύματα στον ουρανό για να αντανακλούν το ηλιακό φως μακριά από τη Γη.
Η κίνηση με επικεφαλής τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον ανανέωσε τα ερωτήματα σχετικά με το πώς να μελετηθούν αποτελεσματικά και ηθικά οι πολλά υποσχόμενες κλιματικές τεχνολογίες που θα μπορούσαν επίσης να βλάψουν τις κοινότητες και τα οικοσυστήματα με απροσδόκητους τρόπους. Το πείραμα ψεκάζει μικροσκοπικά σωματίδια αλατιού στον αέρα και η μυστικότητα γύρω από το χρονοδιάγραμμά του έπιασε στον ύπνο ακόμη και ορισμένους ειδικούς.
«Δεδομένου ότι αυτό το πείραμα κρατήθηκε κρυφό μέχρι να ξεκινήσει η δοκιμή, ανυπομονούμε να δούμε πώς σχεδιάζεται η δημόσια δέσμευση και ποιος θα συμμετάσχει», δήλωσε ο Σούτσι Ταλάτι, εκτελεστικός διευθυντής της Συμμαχίας για Δίκαιη Διαβούλευση για την Ηλιακή Γεωμηχανική, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που επιδιώκει να συμπεριλάβει τις αναπτυσσόμενες χώρες στις αποφάσεις σχετικά με την ηλιακή τροποποίηση, γνωστή και ως Γεωμηχανική.
«Ενώ συμμορφώνεται με όλες τις τρέχουσες κανονιστικές απαιτήσεις, υπάρχει σαφής ανάγκη να επανεξεταστεί πώς πρέπει να μοιάζει ένα ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο σε έναν κόσμο όπου γίνονται πειραματισμοί [τροποποίηση ηλιακής ακτινοβολίας]», πρόσθεσε.
Ο ψεκαστήρας στο κατάστρωμα του Hornet (photo: ΝΥΤ)
Το έργο Έρευνας και Δέσμευσης Αερολύματος Παράκτιας Ατμόσφαιρας ή CAARE χρησιμοποιεί ειδικά κατασκευασμένους ψεκαστήρες για να εκτοξεύσει τρισεκατομμύρια σωματίδια θαλάσσιου αλατιού στον ουρανό σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η πυκνότητα – και η ανακλαστική ικανότητα – των θαλάσσιων νεφών. Το πείραμα πραγματοποιείται, όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες, στο κατάστρωμα του USS Hornet Sea, Air & Space Museum στην Alameda της Καλιφόρνια και θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη Μαΐου, σύμφωνα με μια φόρμα τροποποίησης του καιρού που η ομάδα κατέθεσε στις ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές.
Το έργο έρχεται εν μέσω αυξανόμενου ενδιαφέροντος για την τροποποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας από τους χρηματοδότες της Silicon Valley και ορισμένες περιβαλλοντικές ομάδες. Επίσης, ακολουθεί τον τερματισμό ενός πειράματος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ τον περασμένο μήνα που σχεδίαζε να εγχύσει αντανακλαστικά αερολύματα στη στρατόσφαιρα κοντά στη Σουηδία προτού ακυρωθεί μετά την αντίθεση από ομάδες ιθαγενών.
Ένας ερευνητής πρόσθεσε αλάτι στο διάλυμα για το μηχάνημα (photo: ΝΥΤ)
Η τροποποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας είναι αμφιλεγόμενη επειδή η ευρεία χρήση τεχνολογιών όπως η φωτεινότητα των θαλάσσιων νεφών θα μπορούσε να αλλάξει τα καιρικά πρότυπα με ασαφείς τρόπους και ενδεχομένως να περιορίσει την παραγωγικότητα της αλιείας και των αγροκτημάτων.
Επίσης, δεν θα αντιμετώπιζε την κύρια αιτία της κλιματικής αλλαγής και θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφική άνοδο των παγκόσμιων θερμοκρασιών, εάν οι σημαντικές δραστηριότητες Γεωμηχανικής διακοπούν πριν μειωθούν τα αέρια του θερμοκηπίου σε διαχειρίσιμα επίπεδα.
Το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και η SilverLining, μια ομάδα υποστήριξης της έρευνας Γεωμηχανικής που συμμετέχει στο έργο CAARE, απέρριψαν αιτήματα συνεντεύξεων. Ο δήμαρχος της Alameda, όπου διεξάγεται το πείραμα, δεν απάντησε σε ερωτήσεις που εστάλησαν μέσω email σχετικά με το έργο.
Robert Wood, ο επικεφαλής επιστήμονας για την ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον
Η μυστικότητα γύρω από το ορόσημο πείραμα φαίνεται ότι ήταν από σχεδιασμό, σύμφωνα με τους New York Times, στους οποίους, μαζί με μια τοπική εφημερίδα, παραχωρήθηκε αποκλειστική πρόσβαση για να καλύψει την αρχική εκτόξευση αλατιού από τα κανόνια ψεκασμού.
«Η ιδέα της παρέμβασης στη φύση είναι τόσο αμφιλεγόμενη, οι διοργανωτές της δοκιμής της Τρίτης κράτησαν τις λεπτομέρειες αυστηρά μυστικές, ανησυχώντας ότι οι επικριτές θα προσπαθούσαν να τις σταματήσουν», ανέφεραν οι Times. Ο Λευκός Οίκος πήρε επίσης αποστάσεις από το πείραμα, το οποίο διεξάγεται με τη συνεργασία ενός μουσείου που συνδέεται με το Ίδρυμα Σμιθσόνιαν.
Η ομάδα του έργου υποστηρίζει τη διαφάνειά του, σημειώνοντας ότι οι επισκέπτες του USS Hornet, το οποίο λειτουργεί πλέον ως πλωτό μουσείο, θα μπορούσαν να δουν το πείραμα.
«Ο κόσμος πρέπει να προωθήσει γρήγορα την κατανόησή του για τις επιπτώσεις των σωματιδίων αερολύματος στο κλίμα», δήλωσε η Kelly Wanser, η εκτελεστική διευθύντρια της SilverLining, σε ένα δελτίο τύπου. «Με μια βαθιά δέσμευση στην ανοιχτή επιστήμη και μια κουλτούρα ταπεινότητας, το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον έχει αναπτύξει μια προσέγγιση που ενσωματώνει την επιστήμη με την κοινωνική δέσμευση και μπορεί να βοηθήσει την κοινωνία σε ουσιαστικά βήματα προς την πρόοδο της επιστήμης, την ανάπτυξη κανονισμών, την προώθηση της δίκαιης και αποτελεσματικής λήψης αποφάσεων και την οικοδόμηση κοινής κατανόησης σε αυτούς τους τομείς».
Το έργο CAARE είναι μέρος μιας μεγαλύτερης παράκτιας μελέτης που σχεδιάζει να συνεχίσει η κοινοπραξία του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον. Η δεύτερη φάση αυτής της προσπάθειας θα πραγματοποιηθεί σε μια προβλήτα σε ένα παράκτιο περιβάλλον, σύμφωνα με μια περιγραφή μελέτης που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
Ενώ η αξιολόγηση από ομοτίμους αυτής της πρότασης ήταν γενικά θετική, οι επιστήμονες επισήμαναν επίσης ορισμένες αδυναμίες διαφάνειας.
«Ένας επικριτής σημείωσε ότι θα βοηθούσε να έχουμε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την τοποθεσία», ανέφερε μια έκθεση που ανατέθηκε από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Υπάρχει τοπική αντίσταση ή ανησυχίες (είτε βάσιμες είτε αβάσιμες) σχετικά με ζητήματα όπως η τοπική ποιότητα αέρα κ.λπ.; Πόσες επιλογές υπάρχουν και πώς επηρεάζουν οι διαφορετικές επιλογές το σχέδιο μελέτης πεδίου;»
Το σχέδιο μελέτης δεν έκανε επίσης καμία αναφορά στις πιθανές οικολογικές επιπτώσεις του, μια βασική σκέψη που προτείνεται από ένα εργαστήριο λεύκανσης θαλάσσιων νεφών της διοίκησης Μπάιντεν το 2022. Αυτή είναι μια σημαντική παράβλεψη, σύμφωνα με τον Γκρεγκ Γκόλντσμιθ, αναπληρωτή κοσμήτορα για την έρευνα και την ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Chapman.
«Η ιστορία μάς έχει δείξει ότι όταν μπαίνουμε στην τροποποίηση της φύσης, υπάρχουν πάντα πολύ σοβαρές ανεπιθύμητες συνέπειες», δήλωσε ο Γκόλντσμιθ, ο οποίος μελετά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη δομή και τη λειτουργία των φυτών. «Και επομένως, θα ήταν φρόνιμο να ακούσουμε τι έχει δείξει η ιστορία και να αναζητήσουμε συνέπειες».
